Το λίπος αποβάλλεται μέσω του ιδρώτα, των ούρων ή της αναπνοής; Η απάντηση είναι «ναι» σε όλα. Το λίπος είναι μια καύσιμη ύλη που βασίζεται στον άνθρακα. Και όπως ακριβώς ένα αυτοκίνητο καίει καύσιμα, έτσι και εμείς καίμε το λίπος σε διοξείδιο του άνθρακα και νερό.

Αυτή είναι η απλή εξήγηση, αλλά, όπως εξηγούν οι ειδικοί, υπάρχει κάτι παραπάνω σε αυτή τη διαδικασία…

Πώς φεύγει το λίπος από το σώμα

Το λίπος φεύγει από το σώμα μας με διάφορους τρόπους:

  • Ως νερό, μέσω του δέρματος (όταν ιδρώνουμε) και μέσω των νεφρών (όταν ουρούμε)
  • Ως διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και νερό, μέσω των πνευμόνων (όταν εκπνέουμε)

Για να καταλάβουμε πού πηγαίνει το λίπος όταν χάνουμε βάρος, είναι χρήσιμο να ξέρουμε ότι το σώμα μας είναι σχεδιασμένο για να αποθηκεύει την περίσσεια ενέργειας.

Αποθηκεύουμε ενέργεια στο ήπαρ και στους μύες, με τη μορφή υδατανθράκων και λιποκυττάρων. Αυτά τα λιποκύτταρα αποτελούνται κυρίως από υδρογόνο, άνθρακα και οξυγόνο. Η ενέργεια που προέρχεται από τα λιποκύτταρα ζει στους δεσμούς μεταξύ αυτών των μορίων.

Όταν «καίμε λίπος», αυτό που στην πραγματικότητα κάνουμε είναι να χρησιμοποιούμε το οξυγόνο που αναπνέουμε — και κάποιες από τις πολλές ορμόνες που το σώμα μας παράγει φυσικά — για να ξεκινήσει μια σειρά πολύπλοκων χημικών διαδικασιών. Μεταβολίζουμε το λίπος σπάζοντας τους δεσμούς μεταξύ του υδρογόνου, του άνθρακα και του οξυγόνου που αποτελούν ένα λιποκύτταρο, απελευθερώνοντας την αποθηκευμένη ενέργεια.

Η διάσπαση του λίπους απελευθερώνει ενέργεια για διάφορες βιολογικές λειτουργίες και σωματική δραστηριότητα. Δημιουργεί επίσης θερμότητα, η οποία διατηρεί τη φυσιολογική θερμοκρασία του σώματός σας.

Πώς αλλιώς χρησιμοποιεί το σώμα όλη αυτή την ενέργεια;

Με περισσότερους τρόπους απ’ ό,τι μπορεί κανείς να φανταστεί:

  • Όταν ξεκουραζόμαστε. Η καρδιά μας χρειάζεται ενέργεια για να αντλεί αίμα, οι πνεύμονές μας για να αναπνέουν και ο εγκέφαλός μας για να σκέφτεται.
  • Όταν είμαστε δραστήριοι. Οι μύες χρειάζονται ενέργεια, είτε σηκωνόμαστε από την καρέκλα είτε τρέχουμε μαραθώνιο.
  • Όταν τρώμε. Το πεπτικό σύστημα χρειάζεται ενέργεια για να διασπάσει και να αποθηκεύσει την τροφή. Χρειάζεται λίγο περισσότερη ενέργεια για να διασπάσει τις πρωτεΐνες.

Όταν η διαδικασία καύσης του λίπους ολοκληρωθεί, προκύπτουν κυτταρικά απόβλητα με τη μορφή νερού (H2O) και διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Αυτά τα παραπροϊόντα του μεταβολισμού του λίπους αποβάλλονται από το σώμα μας ως διοξείδιο του άνθρακα και νερό, μια διαδικασία η οποία συμβαίνει συνεχώς, χωρίς να το σκεφτόμαστε. Πώς χάνουμε βάρος; Περιορίζοντας προφανώς την ενέργεια που προσλαμβάνουμε και επιταχύνοντας τη διαδικασία καύσης του λίπους.

Λίπος και διατροφή

Ένας τρόπος για να περιορίσουμε την ενέργεια που προσλαμβάνουμε είναι να προσαρμόσουμε τις διατροφικές μας συνήθειες. Όταν προσλαμβάνουμε λιγότερες θερμίδες από όσες «καίμε» μέσα στην ημέρα, το σώμα μας καταφεύγει στις αποθήκες λίπους για ενέργεια.

Εάν είμαστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, αυτό σημαίνει ότι προσλαμβάνουμε περισσότερη ενέργεια, με τη μορφή θερμίδων, από όση «καίμε». Για να το αλλάξουμε αυτό, πρέπει να προσαρμόσουμε την ποσότητα που προσλαμβάνουμε, αλλάζοντας τις διατροφικές μας συνήθειες υπό την καθοδήγηση διατροφολόγου.

Για να χάσουμε μόνιμα βάρος, είναι απαραίτητο επίσης να αυξήσουμε τα επίπεδα της σωματικής μας δραστηριότητας. Συνήθως είναι καλύτερο να ασκούμαστε και κατά τη διάρκεια της απώλειας βάρους για να ελαχιστοποιήσουμε την απώλεια μυϊκής μάζας.

Λίπος και άσκηση

Η άσκηση επιταχύνει τη διαδικασία καύσης του λίπους επειδή μας ωθεί να αναπνέουμε πιο συχνά και πιο βαθιά — και χρειάζεσαι οξυγόνο για να κάψουμε το λίπος. Όταν αυξάνεται ο ρυθμός αναπνοής, αποβάλλεται επίσης περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα.

Οι ειδικοί προτείνουν:

  • Αντικατάσταση του καθίσματος με ελαφριές δραστηριότητες κατά τη διάρκεια της ημέρας, όπως εναλλαγές από το κάθισμα σε όρθια θέση στο γραφείο ή μια ζωηρή βόλτα με τα πόδια στο τετράγωνο.
  • Αφιέρωση 150-300 λεπτών την εβδομάδα στην άσκηση. Ο συνδυασμός καρδιοαναπνευστικής άσκησης και αντίστασης είναι ιδανικός, διότι συνδυαστικά, αυξάνουν τόσο το ρυθμό χρήσης οξυγόνου (μυϊκή δραστηριότητα) όσο και την ικανότητα χρήσης οξυγόνου (μυϊκή μάζα).
  • Η άρση βαρών και άλλοι τύποι προπόνησης αντίστασης βοηθούν στην καύση περισσότερων θερμίδων και την αύξηση του βασικού μεταβολικού ρυθμού.
  • Χρήση βηματομετρητή για παρακολούθηση των βημάτων μας. Η κάλυψη 8.000 ή περισσότερων βημάτων τις περισσότερες μέρες της εβδομάδας είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να είμαστε δραστήριοι καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας χωρίς να ασκούμαστε συνειδητά.

Όταν κάνουμε γυμναστική, οι μύες μας αρχίζουν να καίνε κυρίως αποθηκευμένο γλυκογόνο για ενέργεια. Μετά από περίπου 30-60 λεπτά αερόβιας άσκησης, το σώμα μας αρχίζει να καίει κυρίως λίπος.

Αν τώρα η άσκηση μας φαίνεται δύσκολη, θα πρέπει να ξεκινάμε αργά και να χτίζουμε σταδιακά την αντοχή μας. Κάθε λεπτό σωματικής δραστηριότητας μετράει!

Εμπιστεύσου τη διαδικασία

Η διατροφή και η σωματική δραστηριότητα είναι και τα δύο κλειδιά για την απώλεια και τη διατήρηση του βάρους. Γενικά, τα άτομα που χάνουν επιτυχώς βάρος και το διατηρούν, επιλέγουν μια διατροφή χαμηλών θερμίδων, πλούσια σε φυτικά προϊόντα, και είναι σωματικά δραστήρια καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Η διαδικασία της απώλειας βάρους μπορεί να είναι η ίδια για όλους μας από φυσιολογικής άποψης, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρακτικά είναι η ίδια. Μπορεί να χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να αλλάξει το νούμερο στη ζυγαριά του καθενός μας απ’ ό,τι περιμένουμε. Άλλωστε, κάθε σώμα αντιδρά διαφορετικά στις αλλαγές στη διατροφή και την άσκηση. Κάποιοι χάνουν βάρος αμέσως, άλλοι διατηρούν το αρχικό τους βάρος για λίγο και, βέβαια, μερικοί από εμάς μπορεί ακόμα και να παίρνουμε μερικά κιλά. Είναι απογοητευτικό να ανήκουμε σε αυτή την τρίτη ομάδα, αλλά χρειάζεται υπομονή. Η αύξηση του βάρους είναι προσωρινή. Όλη αυτή η σκληρή δουλειά που κάνουμε, εξακολουθεί να βελτιώνει την υγεία μας. Απλώς θα πάρει λίγο περισσότερο χρόνο για να δούμε τα αποτελέσματα στον καθρέφτη.