Οι θάνατοι από καρδιακές προσβολές έχουν μειωθεί κατά 89% από το 1970, ακόμη και όταν λαμβάνουμε υπόψη την γήρανση του πληθυσμού. Ωστόσο, νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι οι Αμερικανοί πεθαίνουν τώρα από εντελώς διαφορετικά προβλήματα που σχετίζονται με τη καρδιά με ανησυχητικούς ρυθμούς.
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ αποκαλύπτουν ότι η φύση της θνησιμότητας από καρδιακές παθήσεις φαίνεται να έχει μεταβληθεί τις τελευταίες πέντε δεκαετίες, με παθήσεις όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, οι ακανόνιστοι καρδιακοί παλμοί και οι καρδιακές παθήσεις που σχετίζονται με την υψηλή αρτηριακή πίεση να σκοτώνουν πλέον πολύ περισσότερους ανθρώπους.
Το 1970, το 91% των θανάτων από καρδιακές παθήσεις προερχόταν από αυτό που οι γιατροί αποκαλούν ισχαιμική καρδιοπάθεια, γνωστή και ως στεφανιαία νόσος. Το 2022 αυτός ο αριθμός φάνηκε να έχει μειωθεί σε μόλις 53%. Εντωμεταξύ, οι θάνατοι από άλλες καρδιακές παθήσεις εκτοξεύθηκαν συνολικά κατά 81%.
Τα στοιχεία, που δημοσιεύθηκαν στο Journal of the American Heart Association, ανέλυσαν πάνω από 37 εκατομμύρια θανάτους από καρδιακές παθήσεις που καλύπτουν περισσότερο από μισό αιώνα. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι θάνατοι από οξεία καρδιακή προσβολή μειώθηκαν από 354 ανά 100.000 άτομα το 1970 σε μόλις 40 ανά 100.000 το 2022.
Τα επιτεύγματα που μείωσαν τους θανάτους από καρδιακές προσβολές
Ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1960, ένας καταιγισμός ιατρικών επιτευγμάτων άρχισε να σώζει τα θύματα καρδιακής προσβολής. Οι διασώστες έκτακτης ανάγκης έμαθαν καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ), τα νοσοκομεία δημιούργησαν εξειδικευμένες μονάδες καρδιακής φροντίδας και οι γιατροί ανέπτυξαν τεχνικές για τη διάνοιξη φραγμένων αρτηριών.
Η δεκαετία του 1970 έφερε τη στεφανιογραφία (χαρτογράφηση των αιμοφόρων αγγείων της καρδιάς), ενώ το 1977 ακολούθησε η αγγειοπλαστική με μπαλόνι, μέθοδος που μπορούσε να ανοίξει μηχανικά τις φραγμένες αρτηρίες.
Τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 εισήχθησαν τα φάρμακα για τη διάσπαση των θρόμβων και εκείνα για τη μείωση της χοληστερόλης. Κάθε εξέλιξη συνέβαλε στη μείωση των ποσοστών θνησιμότητας από καρδιακή προσβολή.
Μέχρι τη δεκαετία του 2000, οι γιατροί είχαν καθιερώσει το κρίσιμο πρωτόκολλο “door-to-balloon” («από την πόρτα στο μπαλόνι»), που διασφαλίζει ότι οι ασθενείς με καρδιακή προσβολή λαμβάνουν έγκαιρη θεραπεία, εντός 90 λεπτών από την άφιξή τους στο νοσοκομείο.
Παράλληλα, οι εκστρατείες δημόσιας υγείας επηρέασαν την αμερικανική συμπεριφορά. Τα ποσοστά καπνίσματος μειώθηκαν κατακόρυφα από περίπου 40% το 1970 σε 14% το 2019 ενώ οι γιατροί υιοθέτησαν πιο εντατικές προσεγγίσεις όσον αφορά τη θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης και της χοληστερόλης, με τις συστάσεις θεραπείας να γίνονται όλο και πιο αυστηρές με την πάροδο των δεκαετιών.
Η καρδιά παραμένει σε κίνδυνο
Ωστόσο, όπως αποκαλύπτουν τα ευρήματα, οι θάνατοι από καρδιακή ανεπάρκεια φάνηκαν να αυξάνονται κατά 146%, οι θάνατοι από καρδιακές παθήσεις που σχετίζονται με την υψηλή αρτηριακή πίεση φάνηκαν να αυξάνονται κατά 106% και οι θάνατοι από επικίνδυνα προβλήματα καρδιακού ρυθμού φάνηκαν να αυξάνονται κατά 450%.
Το προσδόκιμο ζωής αυξήθηκε από 70,9 έτη το 1970 σε 77,5 έτη το 2022. Καθώς περισσότεροι Αμερικανοί επιβίωναν από τα αρχικά καρδιακά συμβάντα και ζούσαν συνολικά περισσότερο, φάνηκαν να αναπτύσσουν άλλα καρδιακά προβλήματα έπειτα. Σήμερα, χάρη στις πολλές προόδους της ιατρικής, η επιβίωση κατόπιν μιας καρδιακής προσβολής είναι πιο πιθανή αλλά η καρδιά μπορεί να εξασθενίσει και τελικά να εμφανιστεί καρδιακή ανεπάρκεια ή επικίνδυνα προβλήματα ρυθμού, εξηγούν οι ερευνητές.
Εντωμεταξύ τα αυξανόμενα ποσοστά παχυσαρκίας, διαβήτη και υψηλής αρτηριακής πίεσης δεν βοηθούν. Τα ποσοστά παχυσαρκίας φαίνεται να έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί από τη δεκαετία του 1970, από το 15% στο 40% του ενήλικου πληθυσμού. Ο διαβήτης πλήττει περίπου το 50% των Αμερικανών ενηλίκων, αν συνυπολογιστεί και ο προδιαβήτης. Αυτές οι παθήσεις είναι επίσης σημαντικοί παράγοντες καρδιακής ανεπάρκειας και άλλων καρδιαγγειακών προβλημάτων, σημειώνουν οι ερευνητές.
Η βελτίωση των διαγνωστικών μεθόδων αποτελεί ακόμη έναν παράγοντα, σύμφωνα με τους ίδιους. Σήμερα ο εντοπισμός παθήσεων όπως η καρδιακή ανεπάρκεια με διατηρημένο κλάσμα εξώθησης και η πνευμονική υπέρταση (υψηλή αρτηριακή πίεση στους πνεύμονες) γίνεται πιο άμεσα και αποτελεσματικά, καταλήγουν οι ερευνητές.