Αν κάποιος σκεφτεί κάτι, δεν είναι βέβαιο ότι θα γίνει, αλλιώς θα ήμασταν… μάγοι και ίσως να είχαμε λύσει πολλά προβλήματα! Όμως -όσο και αν δεν το έχουμε καταλάβει- όταν σκεφτόμαστε κάτι έντονα ή πιστεύουμε σε αυτό και, βέβαια, όσο φανταζόμαστε την εξέλιξή του, τόσο πιο πιθανό είναι να αποφασίσουμε να γίνει, λέει νέα έρευνα,

Είναι όπως όταν κάνουμε manifest κάτι, δηλαδή όταν σκεφτόμαστε κάτι τόσο έντονα και πιστεύουμε σε αυτό με όλη μας την ψυχή, ώστε δεν αφήνουμε κανένα περιθώριο αποτυχίας ή άλλου δρόμου. Έτσι και η σκέψη μας καθορίζει λίγο ή πολύ τις αποφάσεις μας, δρομολογεί τα πράγματα προς μία συγκεκριμένη πορεία, ο εγκέφαλός μας μάς πάει εκεί που τον εκπαιδεύουμε να μας πάει.

Μια νέα έρευνα, λοιπόν, εξέτασε αν το να φαντάζεται κανείς πως κάνει μια συγκεκριμένη επιλογή, μπορεί να επηρεάσει και το αν θα την κάνει στην πραγματικότητα. Σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cognition, όταν κάποιος φαντάζεται πως βοηθά έναν άλλον άνθρωπο, για παράδειγμα να βρει κάτι που έχασε, είναι πιο πιθανό να τον βοηθήσει στην πραγματικότητα, για παράδειγμα να του δώσει χρήματα.

Το ίδιο ισχύει και για τους αθλητές, όσοι οπτικοποιούν την απόδοσή τους, συνήθως καταφέρνουν να τη βελτιώσουν.

Η σχέση ανάμεσα σε σκέψη και πράξη, τι αποκάλυψε η έρευνα

Παρόλο που είναι σαφές πως η σκέψη δεν ισούται με την πράξη, οι άνθρωποι συχνά υποτιμούν τη σύνδεση ανάμεσα στις σκέψεις που καλλιεργούν και στη μετέπειτα συμπεριφορά τους. Τα πράγματα δεν γίνονται μαγικά, αλλά η φαντασία και η σκέψη μας σαφώς επηρεάζουν το μετά.

Επίσης, δεν είναι λίγοι αυτοί που κρίνουν τον εαυτό τους για διάφορες σκέψεις που έχουν, παρόλο που το να σκέφτεται κάποιος απλώς κάτι, δεν ισοδυναμεί με το να το κάνει. Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, το τι συνέβαινε στην πραγματικότητα, φάνηκε να έχει επηρεαστεί από τα σενάρια και τις υποθέσεις. Είναι αποκαλυπτικό το γεγονός ότι οι αποφάσεις που έπαιρναν οι συμμετέχοντες ευθυγραμμίζονταν με αυτές που είχαν φανταστεί.

Το ισχυρότερο τεστ

Αν ζητηθεί από κάποιον να φανταστεί ότι επιλέγει το σνακ Α αντί για το Β, θα το επιλέξει όντως όταν έρθει η ώρα; Οι ερευνητές λένε πως ναι! Με άλλα λόγια, το μονοπάτι δράσης που οραματιζόμαστε μπορεί να αυξήσει το ενδεχόμενο να το ακολουθήσουμε στην πράξη.

Βεβαίως, υπάρχουν όρια στα συμπεράσματα που μπορούμε να εξάγουμε από τη μελέτη. Για παράδειγμα, το χρονικό διάστημα που εξετάστηκε ήταν έως μία εβδομάδα, οπότε δεν γνωρίζουμε κατά πόσο αυτό ισχύει και για μακροπρόθεσμες αποφάσεις.

Επίσης, δεν είναι ξεκάθαρο αν το να φαντάζεται κάποιος την πράξη της επιλογής και όχι απλώς να παρατηρεί τα χαρακτηριστικά ενός αντικειμένου είναι αυτό που τελικά καθορίζει την απόφαση. Αν κάποιος φανταστεί, δηλαδή, ότι διαλέγει ένα αχλάδι αντί για ένα μήλο και μετά πράγματι πάρει το αχλάδι, τι ακριβώς έκανε τη διαφορά; Αυτό το ερώτημα παραμένει ανοιχτό.

Παρ’ όλες αυτές τις επιφυλάξεις, αξίζει να προσέχουμε τις σκέψεις που «προβάλλουμε» στο μυαλό μας. Η φαντασίωση από μόνη της δεν οδηγεί απαραίτητα σε πράξη. Κάποιος μπορεί να φαντάζεται, ας πούμε, να κλέβει τον αγαπημένο του πίνακα από ένα μουσείο, χωρίς αυτό να σημαίνει φυσικά πως θα το κάνει!

Όμως, η έρευνα δείχνει ότι το να φαντάζεται κανείς ένα σενάριο αυξάνει την αντίληψή του για το πόσο πιθανό είναι να συμβεί, π.χ. να πάθει ατύχημα. Επιπλέον, το να φαντάζεται κάποιος μια συγκεκριμένη απόφαση, μπορεί να αυξήσει την αίσθηση ότι είναι ικανός να την πάρει, ανεξαρτήτως του αν την πάρει τελικά, γεγονός που μπορεί να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του και να τον βοηθήσει να φτάσει στην επιτυχία.

Και όπως δείχνει αυτή η έρευνα, το να φανταζόμαστε μια απόφαση, μπορεί πράγματι να αυξήσει την πιθανότητα να την πάρουμε κιόλας, τουλάχιστον σε κάποιες περιπτώσεις.

Πώς να το εφαρμόσουμε;

Ίσως θα ήταν μια καλή ιδέα να ξεκινήσουμε με το να φανταστούμε τον εαυτό μας να παίρνει αποφάσεις που ευθυγραμμίζονται με αυτό που μας φαίνεται ιδανικό για την ευημερία μας. Μπορούμε να κάνουμε ένα πείραμα και να παρατηρήσουμε αν επηρεάζονται το συναίσθημά μας, η σκέψη και η δράση μας, όταν οραματιζόμαστε συνειδητά αποφάσεις. Ίσως έτσι διαπιστώσουμε ότι η φαντασία είναι ένα εργαλείο πιο ισχυρό από όσο νομίζαμε!