Σύμφωνα με την Ιλιάδα του Ομήρου, ο πόλεμος ξεκίνησε όταν ο Πάρης της Τροίας απήγαγε την Ελένη, σύζυγο του βασιλιά της Σπάρτης, προκαλώντας μια πολιορκία που διήρκεσε 10 χρόνια.

Η πιο διάσημη σκηνή του μύθου είναι το ξύλινο άλογο που χρησιμοποίησαν οι Έλληνες για να εισχωρήσουν στην πόλη και να την καταστρέψουν από μέσα.

Αποδείξεις πολέμου

Τώρα, σύμφωνα με την Daily Mail, μια ομάδα Τούρκων ερευνητών ανακάλυψε δεκάδες πήλινα και πέτρες για σφεντόνα, που βρέθηκαν ακριβώς έξω από τα τείχη του παλατιού, μαζί με αιχμές βελών, καμένα κτίρια και βιαστικά θαμμένους ανθρώπινους σκελετούς.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, όλα αυτά τα στοιχεία συνθέτουν μια τρομακτική εικόνα μάχης από κοντινή απόσταση και μιας ξαφνικής, καταστροφικής πτώσης, ακριβώς όπως την περιγράφουν οι αρχαίοι Έλληνες.

«Η συγκέντρωση τόξων σε μια τόσο μικρή περιοχή υποδηλώνει έντονες μάχες, είτε μια απελπισμένη άμυνα είτε μια πλήρη επίθεση», δήλωσε ο καθηγητής Rustem Aslan του Πανεπιστημίου Canakkale Onsekiz Mart, ο οποίος ηγείται της ανασκαφής.

Οι πέτρες για σφεντόνα, λειασμένες σε αεροδυναμικό σχήμα, ήταν ένα από τα πιο θανατηφόρα όπλα της Εποχής του Χαλκού, ικανά να σπάσουν κρανία από απόσταση όταν εκτοξευόταν από δερμάτινες σφεντόνες.

Οι πέτρες που βρέθηκαν στον χώρο χρονολογούνται περίπου 3.200 με 3.600 χρόνια πριν, ακριβώς την περίοδο που πιστεύεται ότι αντιστοιχεί στον Τρωικό Πόλεμο, ο οποίος σύμφωνα με Έλληνες ιστορικούς έλαβε χώρα γύρω στο 1184 π.Χ.

Πίσω από τον μύθο

Για αιώνες, οι μελετητές απέρριπταν την Ιλιάδα του Ομήρου ως καθαρό μύθο, μια ποιητική φαντασία με επίκεντρο μια διαμάχη για την Ελένη, το «πρόσωπο που έβαλε σε κίνηση χίλια πλοία», και ένα ξύλινο άλογο που ξεγέλασε μια ολόκληρη πόλη.

Ωστόσο, τα νέα ευρήματα υποδηλώνουν ότι πίσω από τον μύθο μπορεί να υπήρξε ένας πραγματικός πόλεμος.

Οι ανασκαφές αυτού του καλοκαιριού, που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος «Κληρονομιά για το Μέλλον» με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας, επικεντρώθηκαν στο παλάτι, την αγορά και τα αμυντικά τείχη της Τροίας, μιας ισχυρά οχυρωμένης πόλης που κάποτε ήταν γνωστή ως Βιλούσα στα κείμενα των Χετταίων.

Εκεί, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μια κρυψώνα με πολεμικά κειμήλια: οστέινα εργαλεία, ένα αιχμηρό εξάρτημα που χρησιμοποιούνταν για να τρυπάει δερμάτινες πανοπλίες, και ακόμη και ένα κόκαλο από γροθιά που πιθανώς χρησιμοποιούνταν ως ζάρι, υποδηλώνοντας τη ζωή των στρατιωτών που περίμεναν τη μάχη.

Ωστόσο, είναι αυτό το στρώμα καταστροφής, που αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά το 2024 και τώρα έχει επεκταθεί περαιτέρω, που έχει καταπλήξει τους ερευνητές.

Περιέχει καμένα ερείπια, σπασμένα όπλα και ανθρώπινα λείψανα που έχουν θαφτεί βιαστικά, σημάδια μιας ξαφνικής, βίαιης επίθεσης, όχι μιας αργής παρακμής.

Η ανακάλυψη της ομάδας, σε συνδυασμό με αιχμές βελών από προηγούμενες ανασκαφές, υποδηλώνει έντονα ότι σε αυτό το τμήμα της πόλης ξέσπασαν μάχες σώμα με σώμα, πιθανώς σε ένα πεδίο μάχης όπου οι υπερασπιστές έκαναν την τελευταία τους αντίσταση. Αυτό συνάδει επίσης με αρχαία κείμενα.

Τόσο ο Ηρόδοτος όσο και ο Ερατοσθένης, Έλληνες ιστορικοί που έγραψαν αιώνες αργότερα, ισχυρίστηκαν ότι ο Τρωικός Πόλεμος ήταν πραγματικό γεγονός, ενώ ο Ρωμαίος ποιητής Βιργίλιος απαθανάτισε τις συνέπειές του στην Αινειάδα, περιγράφοντας τους επιζώντες που εγκατέλειψαν την καμένη πόλη.

Σύμφωνα με τον μύθο, ένας από τους επιζώντες, ο Αινείας, ίδρυσε τη δυναστεία που οδήγησε στη δημιουργία της Ρώμης.

Η σημασία της αρχαίας Τροίας

Η αρχαία Τροία δεν ήταν μια απομονωμένη πόλη. Η θέση της κοντά στα Δαρδανέλια την έκανε σημαντικό εμπορικό κέντρο μεταξύ της Ευρώπης και της Ασίας, πλούσια σε αγαθά και στρατηγικά τοποθετημένη για τον έλεγχο της θαλάσσιας πρόσβασης.

Η πόλη διέθετε πέτρινους πύργους, μακρά τείχη και μια πολύπλοκη αστική δομή, που την έκαναν έναν πολύτιμο και καλά προστατευμένο στόχο.

Οι σύγχρονοι αρχαιολόγοι εργάζονται στον χώρο από τη δεκαετία του 1870, αλλά τώρα η προσοχή έχει στραφεί σε ένα πολύ συγκεκριμένο χρονικό διάστημα: 1500-1200 π.Χ., την εποχή που συνήθως συνδέεται με την Ιλιάδα.

Οι ειδικοί συμφωνούν ευρέως ότι η Τροία υπήρχε, αλλά τώρα πολλοί πιστεύουν επίσης ότι βίωσε έναν πραγματικό πόλεμο κατά τη διάρκεια της κατάρρευσης της Εποχής του Χαλκού, μια περίοδο κατά την οποία οι αυτοκρατορίες σε όλη τη Μεσόγειο κατέρρευσαν εν μέσω εισβολών, εξεγέρσεων και μαζικών μεταναστεύσεων.

Ωστόσο, δεν υπάρχουν ακόμη φυσικά στοιχεία για την ύπαρξη ενός ξύλινου αλόγου, και οι μελετητές προειδοποιούν ότι μπορεί να ήταν ποιητικός συμβολισμός, μια μεταφορά για την πονηριά ή την προδοσία.