Η Gen Z αλλάζει τις βραδινές της συνήθειες. Αντί για κλαμπ και ξενύχτια, στρέφεται σε πιο αργούς ρυθμούς και χόμπι που θυμίζουν άλλες εποχές: χειροτεχνίες, κεραμική, πλέξιμο.
Οι νέοι άνθρωποι συναντιούνται γύρω από τραπέζια γεμάτα νήματα, χάντρες ή πινέλα, αναζητώντας όχι μόνο δημιουργία, αλλά και έναν διαφορετικό τρόπο να συνδεθούν μεταξύ τους, μακριά από τις οθόνες.
Μπορεί να φταίνε τα ενοίκια ή απλά το burn out, αλλά η Gen Z παρακάμπτει τα κλαμπ και κατευθύνεται σε κάτι πιο αργό.
«Οι χειροτεχνίες είναι σαν φάρμακο», είπε η Γκάμπι, ιδρύτρια του Girls Craft Club στο Εδιμβούργο, στον Guardian. Μετά από μια διάγνωση για ΔΕΠΥ που την άφησε να αισθάνεται χαμένη, ξεκίνησε να διοργανώνει εβδομαδιαίες δημιουργικές συναντήσεις. Κάθε συνεδρία έχει θεματική – βελονάκι, κοσμήματα, latte art – και η έλξη ξεπερνά κατά πολύ την ίδια τη χειροτεχνία. Είναι η ευκαιρία να είσαι παρών, μακριά από την οθόνη, και άνθρωπος για λίγες ώρες.
Σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο, τα χόμπι που περνούσε τον χρόνο η γιαγιά σου… επιστρέφουν στη μόδα. Τα καφέ με κεραμική γεμίζουν. Τα supper clubs αντικαθιστούν τα σαββατόβραδα στα νυχτερινά κέντρα. Δεν είναι ειρωνεία ούτε νοσταλγία. Είναι μηχανισμός επιβίωσης.

«Οι χειροτεχνίες είναι σαν φάρμακο»
Η Children’s Society αναφέρει ότι πάνω από το 25% των 15χρονων στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν χαμηλή ικανοποίηση από τη ζωή. Πολλοί από τους σημερινούς εικοσάρηδες πέρασαν τα πιο κρίσιμα χρόνια τους μέσα στα lockdown. Η κοινωνική τους ζωή διακόπηκε. Η αίσθηση σταθερότητας δεν υπήρξε ποτέ πραγματικά.
Κάνοντας reset
Αυτό που προσφέρουν αυτά τα χόμπι είναι ένα reset. Όχι με τον τρόπο του self-help, αλλά με τον τρόπο του «ας βάψουμε κεραμικά και ας τα πούμε για δυο ώρες».
Ακόμα και τα δεδομένα το επιβεβαιώνουν. Μια μελέτη του 2024 στο πανεπιστήμιο Anglia Ruskin έδειξε ότι οι χειροτεχνίες προσφέρουν μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή σε σχέση με την αμειβόμενη εργασία. Η καθηγήτρια Ντέιζι Φάνκορτ, συγγραφέας του Art Cure, λέει ότι τα δημιουργικά χόμπι ρυθμίζουν ενεργά το στρες. Η Σάρα Κόρμπετ, ιδρύτρια του Craftivist Collective, συγκρίνει τη διαδικασία με τη mindfulness: βελονιά τη βελονιά, η αναπνοή επιβραδύνεται και ο εγκέφαλος επανέρχεται σε λειτουργία.
«Αυτή η επιστροφή στα αναλογικά χόμπι εξελίσσεται μέσα σε ένα ζοφερό εθνικό τοπίο» γράφει ο Guardian. Οι έφηβοι της Βρετανίας είναι από τους πιο δυστυχισμένους στην Ευρώπη. Στην περσινή του έκθεση Good Childhood, ο οργανισμός Children’s Society προειδοποίησε για μια «ύφεση της ευτυχίας» στους νέους, με λίγο πάνω από το 25% των 15χρονων στο Ηνωμένο Βασίλειο να δηλώνουν χαμηλή ικανοποίηση από τη ζωή, σε σύγκριση με μόλις 7% στην Ολλανδία.
Για πολλούς που ενηλικιώθηκαν μέσα στα lockdown, η ανάγκη για πραγματική επαφή είναι έντονη. Οι βραδιές έξω είναι ακριβές, η κρίση του κόστους ζωής πιέζει, και οι ώρες ατελείωτου scroll μετά την τηλεργασία έχουν αφήσει τους νέους εξαντλημένους.
Τα «αργά χόμπι» προσφέρουν αντίβαρο: οικονομικές, χωρίς οθόνη – και συχνά χειρωνακτικές – δεξιότητες. Αν και πολλές από αυτές τις πρωτοβουλίες ξεκίνησαν από γυναίκες, η χαρά της δημιουργίας τους αγγίζει όλους.