Δεδομένα που συλλέγονται παθητικά από τους αισθητήρες των smartphone, θα μπορούσαν να συμβάλλουν στον προσδιορισμό συμπεριφορών που συνδέονται με μια σειρά ψυχικών διαταραχών, από την αγοραφοβία έως τη γενικευμένη αγχώδη διαταραχή και τη ναρκισσιστική διαταραχή της προσωπικότητας.

Σύμφωνα με τα νέα ευρήματα, τα ίδια δεδομένα θα μπορούσαν να συμβάλλουν στον προσδιορισμό συμπεριφορών που συνδέονται με ένα ευρύτερο φάσμα συμπτωμάτων ψυχικών διαταραχών. «Αυτό είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αν και απαιτούνται περισσότερες μελέτες», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ερευνητές.

Θεωρητικά, μια εφαρμογή που θα μπορούσε να αξιοποιήσει τέτοια δεδομένα θα έδινε στους γιατρούς πρόσβαση σε περισσότερα και πιθανώς πιο αξιόπιστα δεδομένα σχετικά με την καθημερινότητα των ασθενών, μεταξύ των επισκέψεων. «Συχνά ξεχνάμε πράγματα και δεν τα αναφέρουμε. Αλλά με την παθητική ανίχνευση, θα μπορούσαμε να συλλέγουμε δεδομένα διακριτικά, καθώς οι άνθρωποι ζουν την καθημερινότητά τους, χωρίς να χρειάζεται να κάνουμε πολλές ερωτήσεις» σημειώνουν οι ερευνητές.

Για να διαμορφώσουν ένα τέτοιο εργαλείο, οι ερευνητές εξέτασαν αρχικά αν μπορούσαν να εντοπίσουν συγκεκριμένα μοτίβα συμπεριφοράς που να συνδέονται με συγκεκριμένες διαταραχές. Προηγούμενες έρευνες έχουν συνδέσει τις παθητικές μετρήσεις των αισθητήρων με συμπεριφορές που υποδηλώνουν συγκεκριμένες διαταραχές, όπως η κατάθλιψη και η μετατραυματική διαταραχή άγχους.

Η νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο JAMA Network Open, έρχεται να προσθέσει νέα ευρήματα, επισημαίνοντας ότι θα μπορούσαν να συνδεθούν με συμπτώματα που δεν σχετίζονται συγκεκριμένα με μόνο μία διαταραχή. Αυτό είναι σημαντικό, σύμφωνα με τους ερευνητές, επειδή πολλές συμπεριφορές μπορεί να συνδέονται με περισσότερες από μία διαταραχές, και διαφορετικά άτομα με την ίδια διαταραχή μπορεί να φαίνονται, να συμπεριφέρονται και να αισθάνονται πολύ διαφορετικά.

Το smartphone ως «ανιχνευτής» συμπτωμάτων & συμπεριφορών

Στα πλαίσια της μελέτης, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα στατιστικό εργαλείο ανάλυσης για να βρουν συσχετίσεις μεταξύ των δεδομένων των αισθητήρων και των συμπτωμάτων ψυχικής υγείας που αναφέρθηκαν στην αρχή της μελέτης. Στη συνέχεια, έπρεπε να προσδιορίσουν εάν τα δεδομένα των αισθητήρων συσχετίζονταν με μια έξι τεκμηριωμένες διαστάσεις συμπτωμάτων, μεταξύ των οποίων η εσωτερικοποίηση, η αποστασιοποίηση και η αποθάρρυνση.

Εκτός από τις έξι διαστάσεις, εξέτασαν επίσης αυτό που ονόμασαν “p-factor” (παράγοντας p). Δεν πρόκειται για μια συγκεκριμένη συμπεριφορά ή σύμπτωμα, αλλά αντιπροσωπεύει ένα κοινό χαρακτηριστικό που διατρέχει όλα τα είδη των συμπτωμάτων των ψυχικών διαταραχών. «Είναι ουσιαστικά αυτό που είναι κοινό σε όλες τις διαστάσεις» αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τη μελέτη Intensive Longitudinal Investigation of Alternative Diagnostic Dimensions (ILIADD), η οποία διεξήχθη στο Πίτσμπουργκ την άνοιξη του 2023. Από την ILIADD, ανέλυσαν τα δεδομένα 557 ατόμων που είχαν συμπληρώσει αυτοαξιολογήσεις και μοιράστηκαν δεδομένα από τα smartphone τους, που περιλάμβαναν (χωρίς να περιορίζονται σε αυτά):

  • Δεδομένα GPS που έδειχναν πόσο χρόνο παρέμεναν τα άτομα στο σπίτι και τη μέγιστη απόσταση που διένυσαν από το σπίτι τους.
  • Χρόνο που περπατούσαν, έτρεχαν και παρέμεναν ακίνητοι.
  • Πόσο χρόνο είχαν ανοιχτές τις οθόνες τους.
  • Πόσες κλήσεις έλαβαν και έκαναν.
  • Κατάσταση της μπαταρίας του smartphone.
  • Ώρες ύπνου.

Χρησιμοποιώντας μια εφαρμογή που αναπτύχθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Όρεγκον, η ομάδα μπόρεσε να συσχετίσει τα δεδομένα των αισθητήρων με διάφορα συμπτώματα ψυχικής υγείας. Συγκρίνοντας τα ευρήματα της εφαρμογής με τα ερωτηματολόγια που συμπλήρωσαν οι συμμετέχοντες, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι έξι διαστάσεις που αντικατοπτρίζουν συμπτώματα που εμφανίζονται σε πολλές διαταραχές, φάνηκαν να συσχετίζονται με τα δεδομένα των αισθητήρων.

Επιπλέον, τα δεδομένα των αισθητήρων φάνηκαν να συνδέονται με τον παράγοντα p, τον γενικό δείκτη προβλημάτων ψυχικής υγείας. Οι προεκτάσεις αυτών των ευρημάτων είναι πολλαπλές — μπορεί μια μέρα στο μέλλον να είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί αυτό το είδος τεχνολογίας για την καλύτερη κατανόηση των συμπτωμάτων ενός ασθενή, του οποίου η κλινική εικόνα δεν εμπίπτει στη κατηγορία κάποιας συγκεκριμένης διαταραχής.

Ωστόσο, προς το παρόν, τα δεδομένα αυτά δεν παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την ψυχική υγεία των ατόμων, καθώς αφορούν μέσους όρους. Η ψυχική υγεία είναι ένα πολύπλοκο ζήτημα και οι συμπεριφορές ποικίλλουν σημαντικά. «Αυτές οι αναλύσεις των αισθητήρων ενδέχεται να περιγράφουν με μεγαλύτερη ακρίβεια ορισμένα άτομα σε σύγκριση με άλλα» σημειώνουν οι ερευνητές, επισημαίνοντας ότι αυτό το ζήτημα αποτελεί και έναν από τους λόγους που η τεχνολογία δεν μπορεί να αντικαταστήσει τον κλινικό γιατρό.