Η αγάπη που επιβιώνει δεν είναι αυτή που μένει αμετάβλητη, αλλά αυτή που μαθαίνει να προσαρμόζεται. Οι ψυχολόγοι συμφωνούν ότι αυτό που καθορίζει τη διάρκεια και την ποιότητα μιας σχέσης δεν είναι η ένταση των συναισθημάτων, αλλά οι δεξιότητες, οι προσδοκίες και οι επιλογές που φέρνουν δύο άνθρωποι μέσα στον γάμο τους. Κι όμως, όταν ένας γάμος διαλύεται, οι περισσότεροι εξακολουθούν να επικαλούνται «την απώλεια της αγάπης» ή «την ασυμβατότητα» ως αιτία.

Η αγάπη είναι το θεμέλιο, αλλά αυτό που κρατά το «οικοδόμημα» όρθιο είναι οι συνήθειες, η επικοινωνία και η καθημερινή φροντίδα. Ή, όπως έγραφε ο ψυχολόγος Έριχ Φρομ: «Η αγάπη δεν είναι συναίσθημα. Είναι πράξη. Είναι η ικανότητα να αγαπάς, όχι η τύχη να αγαπηθείς».

Τα προβλήματα δεν εξαφανίζονται από αγάπη

Όλοι φανταζόμαστε τον γάμο μέσα από ροζ γυαλιά: δύο άνθρωποι που αγαπιούνται, μοιράζονται τη ζωή τους και πορεύονται μαζί. Αυτό που δεν περιλαμβάνει η ρομαντική εικόνα είναι η αναπόφευκτη σύγκρουση.

Περίπου το 69% των συζυγικών προβλημάτων είναι «μόνιμα». Δεν μπορούν να λυθούν οριστικά, αλλά εμφανίζονται ξανά και ξανά με τον χρόνο. Για παράδειγμα, ο ένας μπορεί να είναι πρωινός τύπος, ενώ ο άλλος ξενύχτης. Ο ένας να θέλει να αποταμιεύει, ο άλλος να επενδύει σε εμπειρίες.

Τα ζευγάρια που θεωρούν πως «αν αγαπιόμαστε, δεν θα τσακωνόμαστε» προετοιμάζονται για απογοήτευση. Αντίθετα, τα πιο ανθεκτικά ζευγάρια δεν αποφεύγουν τη σύγκρουση, την αντιμετωπίζουν με σεβασμό. Δεν υποτιμούν τον άλλον για να «κερδίσουν». Η έρευνα ονομάζει αυτή τη δεξιότητα «conflict management», διαχείριση, όχι εξάλειψη, των διαφορών.

Η ωριμότητα δεν φαίνεται από το πόσο διαφωνείτε, αλλά από το πώς διαφωνείτε, αν δηλαδή διατηρείται η αξιοπρέπεια και η συναισθηματική ασφάλεια και των δύο. Η σύγκρουση, όσο κι αν φαίνεται απειλητική, είναι συχνά το μέσο μέσα από το οποίο αναπτύσσεται η οικειότητα.

Ο γάμος δεν είναι μία απόφαση, είναι χίλιες μικρές

Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Psychological Inquiry έδειξε ότι οι σύγχρονοι άνθρωποι δεν βλέπουν τον γάμο ως κοινωνική ή συναισθηματική ένωση, αλλά ως μέσο προσωπικής ολοκλήρωσης.

Περιμένουν από τον/την σύντροφό τους να είναι φίλος, συνεργάτης, ψυχοθεραπευτής, συνοδοιπόρος, συμπαραστάτης. Η επιθυμία αυτή είναι ανθρώπινη, αλλά και εξαντλητική. Κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να ικανοποιήσει όλες τις πτυχές των αναγκών ενός άλλου. Όταν οι προσδοκίες αυτές δεν εκπληρώνονται, η σχέση αρχίζει να «ραγίζει».

Η σταθερότητα ενός γάμου δεν εξαρτάται, λοιπόν, από το πόσο «ταιριαστοί» είστε, αλλά από το αν είστε πρόθυμοι να προσπαθείτε καθημερινά. Η πραγματική δέσμευση βρίσκεται στις εκατοντάδες μικρές αποφάσεις που παίρνετε κάθε μέρα:

  • να ακούσετε προσεκτικά όταν ο άλλος μιλά,

  • να αφήσετε το κινητό σας στο τραπέζι για να δείξετε προσοχή,

  • να κάνετε τις δουλειές του σπιτιού χωρίς να σας ζητηθεί,

  • να δείξετε τρυφερότητα όταν είστε κουρασμένοι,

  • να ζητήσετε συγγνώμη,

  • να στηρίξετε τον άλλον σε μια δύσκολη στιγμή.

Όπως τονίζουν οι σύγχρονοι ερευνητές, ο γάμος δεν είναι τίτλος, είναι συμπεριφορά. Δεν «έχεις» έναν καλό γάμο, είσαι ένας καλός σύντροφος μέσα σε αυτόν.