Άγχος και αϋπνία φαίνεται πως «χτυπούν» κατευθείαν την άμυνα του οργανισμού. Τα φυσικά φονικά κύτταρα (Natural Killer – NK cells) αποτελούν «βασικούς» φρουρούς του ανοσοποιητικού, καθώς εντοπίζουν και εξουδετερώνουν μικρόβια, ξένα σώματα και μολυσμένα ή κατεστραμμένα κύτταρα πριν αυτά εξαπλωθούν.

Κυκλοφορούν στο αίμα ή παραμένουν σε συγκεκριμένους ιστούς και όργανα, λειτουργώντας σαν πρώτη γραμμή άμυνας. Όταν όμως, τα επίπεδά τους μειώνονται υπερβολικά, το ανοσοποιητικό σύστημα ενδέχεται να μην λειτουργεί πλέον σωστά, αυξάνοντας τον κίνδυνο ασθενειών.

Μελέτες έχουν δείξει ότι το άγχος και η αϋπνία επηρεάζουν αρνητικά τη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού. Καθώς αυτές οι διαταραχές γίνονται ολοένα και πιο συχνές, ερευνητές στη Σαουδική Αραβία αποφάσισαν να εξετάσουν πώς συνδέονται με τα επίπεδα των κυττάρων NK σε νεαρές φοιτήτριες. Τα ευρήματά τους δημοσιεύθηκαν στο Frontiers in Immunology.

Δύο τύποι ΝΚ κυττάρων στο μικροσκόπιο

Στη μελέτη συμμετείχαν 60 φοιτήτριες ηλικίας 17 έως 23 ετών. Κάθε συμμετέχουσα συμπλήρωσε τρία ερωτηματολόγια με κοινωνικοδημογραφικά στοιχεία και συμπτώματα που σχετίζονται με το άγχος και την αϋπνία. Οι αναφορές για άγχος και διαταραχές ύπνου ήταν αυτοπεριγραφικές.

Σύμφωνα με τα ερωτηματολόγια, περίπου το 53% των φοιτητριών αντιμετώπιζε δυσκολίες ύπνου που συνάδουν με αϋπνία και το 75% ανέφερε συμπτώματα άγχους, με περίπου το 17% και το 13% να εμπίπτουν στις κατηγορίες μέτριας και σοβαρής μορφής.

Συλλέχθηκαν επίσης δείγματα αίματος για τη μέτρηση διαφορετικών τύπων κυττάρων NK. Τα κύτταρα NK διακρίνονται σε δύο κύριες υποομάδες:

  • Τα κύτταρα CD16+CD56dim, τα οποία αποτελούν την πλειοψηφία των κυττάρων NK στο νευρικό σύστημα που συνδέει το κεντρικό νευρικό σύστημα με το υπόλοιπο σώμα. Αυτός ο υποτύπος είναι κυτταροτοξικός, που σημαίνει ότι μπορεί να καταστρέψει κύτταρα που εισέρχονται ή βλάπτουν τον οργανισμό.
  • Η δεύτερη υποομάδα, τα κύτταρα CD16+CD56high, είναι λιγότερο συχνά αλλά εξίσου σημαντικά. Συμβάλλουν στην απελευθέρωση πρωτεϊνών που λειτουργούν ως χημικοί «αγγελιοφόροι» και υποστηρίζουν την ανοσορύθμιση.

Και οι δύο ομάδες θεωρούνται κυκλοφορούντα ΝΚ κύτταρα, δηλαδή βρίσκονται στο αίμα και αποτελούν κρίσιμη γραμμή άμυνας.

Πώς επηρεάζουν την ανοσία το άγχος και η αϋπνία

Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι φοιτήτριες που ανέφεραν συμπτώματα άγχους είχαν χαμηλότερο ποσοστό αλλά και μικρότερο αριθμό κυκλοφορούντων ΝΚ κυττάρων (και των υποομάδων τους), σε σύγκριση με όσες δεν παρουσίαζαν συμπτώματα. Η ένταση του άγχους έπαιζε σημαντικό ρόλο: όσες εμφάνιζαν μέτρια ή σοβαρά συμπτώματα φάνηκαν να έχουν σημαντικά μειωμένο ποσοστό ΝΚ κυττάρων, ενώ στις περιπτώσεις με ήπια ή ελάχιστα συμπτώματα, η μείωση ήταν μικρή και στατιστικά ασήμαντη.

Παράλληλα, στις φοιτήτριες με συμπτώματα αϋπνίας, τα υψηλότερα επίπεδα άγχους συνδέθηκαν με χαμηλότερο ποσοστό συνολικών περιφερικών ΝΚ κυττάρων. Με απλά λόγια, όσο πιο έντονο ήταν το στρες και η αϋπνία, τόσο πιο αποδυναμωμένη φαινόταν η φυσική άμυνα του οργανισμού.