Tο τσαΪ περιεχει πληθώρα φαινολικών ενώσεων που εμφανίζουν σημαντικές αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Έχουμε επανειλημμένα αναφερθεί στην αντιοξειδωτική δράση του τσαγιού. Αυτή τη φορά, όμως, το Vita βάζει στο… μικροσκόπιο το τσάι, προκειμένου να διαπιστώσει τη βιοδιαθεσιμότητα των αντιοξειδωτικών του ουσιών. Κατά πόσο, δηλαδή, οι ευεργετικές αυτές ουσίες μπορούν πράγματι να αφομοιωθούν από τον ανθρώπινο οργανισμό. Η κ. Μαρία Καψοκεφάλου, επίκουρη καθηγήτρια στη Μονάδα Διατροφής του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου, και ο κ. Αντώνης Κουτελιδάκης, υποψήφιος διδάκτορας στο ιδιο τμήμα, μας παρουσιάζουν τα δεδομένα των ερευνών τους.


Το Εργαστήριο Χημείας και Ανάλυσης Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών μελέτησε αρχικά την αντιοξειδωτική ικανότητα του πράσινου, μαύρου και λευκού τσαγιού. Στη συνέχεια, πραγματοποίησε ένα πείραμα σε ζώα, για να διαπιστωθεί εάν τα αντιοξειδωτικά συστατικά του τσαγιού εμφανίζουν αντιοξειδωτική δράση και μέσα στον οργανισμό. Oι ειδικοί μελέτησαν πράσινο τσάι, που καταναλώνεται ευρύτατα, αλλά και λευκό (προέρχεται από μια ποικιλία του ίδιου φυτού, αλλά περιέχει και αποξηραμένα άνθη εκτός από φύλλα). Για το πείραμα χρησιμοποιήθηκαν ποντίκια, τα οποία οι υπεύθυνοι της έρευνας χώρισαν σε ομάδες. Ορισμένα από αυτά κατανάλωσαν εκχυλίσματα τσαγιού επί 5 ημέρες και άλλα μόνο νερό. Η ποσότητα του τσαγιού που δινόταν στα ζώα ήταν ανάλογη με αυτήν που λαμβάνει καθημερινά ένας άνθρωπος. Μόλις πέρασε το πενθήμερο, οι ειδικοί μέτρησαν τη συνολική αντιοξειδωτική δράση του τσαγιού στο αίμα και σε διάφορα όργανα των ζώων.

• Η ομάδα που έπαιρνε πράσινο τσάι εμφάνισε τη μεγαλύτερη αντιοξειδωτική ικανότητα.
• Δεύτερο σε αντιοξειδωτική δράση είναι το λευκό τσάι και ακολουθεί το μαύρο.
• Τα ζώα που έπαιρναν πράσινο και λευκό τσάι είχαν αναπτύξει μεγαλύτερη αντιοξειδωτική ικανότητα στο αίμα τους σε σχέση με αυτά που έπαιρναν νερό.
• Η αντιοξειδωτική ικανότητα ήταν σημαντικά αυξημένη στην καρδιά και στους πνεύμονες των ζώων που έπαιρναν τα εκχυλίσματα τσαγιού σε σχέση με αυτά που έπαιρναν νερό, ενώ λιγότερο αυξημένη στο συκώτι και στα νεφρά.
• Όταν έγινε ανάλυση στο εργαστήριο, το λευκό τσάι βρέθηκε να έχει λίγο μεγαλύτερη αντιοξειδωτική δράση από το πράσινο, αλλά στο πείραμα που έγινε τα ζώα που το κατανάλωσαν δεν εμφάνισαν ανάλογη αύξηση της αντιοξειδωτικής του ικανότητας στο αίμα και στα όργανά τους.


Τα συμπεράσματα της μελέτης στα ζώα δείχνουν συγκέντρωση των αντιοξειδωτικών φαινολικών ενώσεων στα όργανά τους και πυροδοτούν το ενδιαφέρον για να γίνουν νέες μελέτες, αυτή τη φορά σε ανθρώπους. Καθώς μάλιστα οι άνθρωποι εμφανίζουν συχνά ασθένειες στην καρδιά και στους πνεύμονες, η επιβεβαίωση της αυξημένης αντιοξειδωτικής προστασίας του τσαγιού στα ανθρώπινα όργανα, μετά από χρόνια κατανάλωσή του, αποτελεί αντικείμενο έρευνας. Η επιστημονική κοινότητα πιστεύει ότι οι φαινολικές ενώσεις, όταν εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος και συγκεντρώνονται στους ιστούς του σώματος, δεσμεύουν τις τοξικές ελεύθερες ρίζες που σύμφωνα με πολλές έρευνες απορρυθμίζουν τον οργανισμό και, επιπλέον, φαίνεται πως αποτρέπουν τη διαδικασία της οξείδωσης, η οποία σχετίζεται με την εκδήλωση πολλών εκφυλιστικών ασθενειών, όπως ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες, οι νεφροπάθειες κλπ.