Η αυθεντία του χρηματιστή μάς κάνει αβασάνιστα να παίρνουμε ρίσκα, ενώ θέλουμε περισσότερα χρήματα ακόμα κι αν δεν μπορούμε να αγοράσουμε περισσότερα πράγματα.

Η σιγουριά που αποπνέουν οι συμβουλές των τραπεζικών και χρηματιστικών συμβούλων αποδεικνύεται πλέον και επιστημονικά από πρόσφατη έρευνα στις ΗΠΑ ότι μας εξωθεί σε μεγαλύτερα οικονομικά ρίσκα από αυτά που συνήθως είμαστε διατεθειμένοι να αναλάβουμε. Με αποτέλεσμα συχνά να πέφτουμε θύματα «καλοθελητών» που είχαν την τάδε ή δείνα «πληροφορία»…

Μια άλλη μελέτη από γερμανούς επιστήμονες έρχεται παράλληλα να επιβεβαιώσει ότι η σπατάλη είναι εθιστική σαν… ναρκωτικό. Και οι δύο μελέτες επιχειρούν να ρίξουν φως στο πως ακριβώς λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος σε σχέση με το χρήμα ή, διαφορετικά, πώς «χάνεται το μυαλό» μας στο κυνήγι του χρήματος.

Μπορεί να ζούμε «χαλεπούς καιρούς» στην παγκόσμια οικονομία, ωστόσο δεν παύει – σύμφωνα και με τους ειδικούς του Πανεπιστημίου Έμορι στην Ατλάντα των ΗΠΑ – η σιγουριά ενός «ειδήμονα» να μας παρασέρνει σε οικονομικά ρίσκα, καθώς «αφηνόμαστε» στα «μυστικά της αγοράς» που αυτός κατέχει.

Όταν ένα έμπειρο τραπεζικό στέλεχος προτείνει κάτι, ο εγκέφαλος του πελάτη αφήνει κατά μέρος τη λογική και την ανάληψη των ευθυνών του και υποτάσσεται στις προσταγές του ειδήμονος.

Οι αμερικανοί ερευνητές «σκάναραν» με ειδικό μηχάνημα τον εγκέφαλο 24 εθελοντών που πήραν μέρος σε ένα οικονομικό παιχνίδι στο οποίο καλούνταν να πάρουν αποφάσεις με ή χωρίς τη βοήθεια οικονομικού συμβούλου. Διαπίστωσαν ότι κάθε φορά που τους προσφερόταν συμβουλή από τον ειδικό έτειναν να την υιοθετούν, ακόμη και αν ήταν εμφανώς η λιγότερο αποδοτική από τις επιλογές που είχαν.

Οι συμβουλές του ειδικού φάνηκε να καταστέλλουν τη δραστηριότητα των νευρωνικών δικτύων, που παίζουν σπουδαίο ρόλο στη διαδικασία της κρίσης και της λήψης αποφάσεων.

«Η μελέτη αυτή δείχνει ότι ο εγκέφαλος μεταθέτει τις ευθύνες όταν μια αξιόπιστη αυθεντία παρέχει τις γνώσεις της», ανέφερε ο καθηγητής Νευροοικονομίας και Ψυχιατρικής, Γκρέγκορι Μπερνς. «Το πρόβλημα είναι ότι αυτό μπορεί να αποβεί εις βάρος του ατόμου εάν η υποτιθέμενη αξιόπιστη πηγή αποδειχθεί αναξιόπιστη ή διεφθαρμένη», ξεκαθαρίζει ο ερευνητής.

Από την άλλη πλευρά, δεύτερη μελέτη προερχόμενη από ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου της Βόννης στη Γερμανία μαρτυρεί ότι η σπατάλη του χρήματος είναι τελικά εθιστική.

Σύμφωνα με την επιστημονική επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences», το συμπέρασμα των ερευνητών ήταν ούτε λίγο ούτε πολύ ότι τα χρήματα λειτουργούν για τον εγκέφαλο όπως ακριβώς και τα ναρκωτικά!

Στη μελέτη τους συμμετείχαν συνολικά 18 εθελοντές, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε μια σειρά τεστ όπου έπρεπε να διαθέσουν διαφορετικό κάθε φορά «μισθό» για την αγορά των ίδιων προϊόντων με διαφορετικές τιμές.

Οι ειδικοί είδαν ότι ακόμη και στη σκέψη του χρήματος ενεργοποιούνταν τα κέντρα επιβράβευσης του εγκεφάλου που σχετίζονταν με την ευχαρίστηση. Όσο μεγαλύτερος ήταν μάλιστα ο «μισθός» κάποιου, τόσο μεγαλύτερη ήταν η εγκεφαλική διέγερση που εμφάνιζε. Το αποτέλεσμα όμως ήταν να υιοθετούν παράλογες συμπεριφορές.

Προτιμούσαν να έχουν μεγαλύτερο «μισθό» ακόμα και αν οι τιμές των προϊόντων που μπορούσαν να αγοράσουν ήταν αντίστοιχα ανατιμημένες ώστε στην πραγματικότητα να μην έχουν στα χέρια τους μεγαλύτερη «αγοραστική δύναμη». Ψυχολογικά όμως ένοιωθαν καλύτερα με περισσότερα χρήματα, παρόλο που δεν μπορούσαν να αγοράσουν περισσότερα πράγματα!

Διαβάστε ακόμα:
Κραχ στην υγεία µας
http://www.vita.gr/html/ent/028/ent.8028.asp

Τι σημαίνουν για σας τα χρήματα;
http://www.vita.gr/html/ent/565/ent.4565.asp

Άνδρας γαλαντόμος και γυναικοκατακτητής
http://www.vita.gr/html/ent/152/ent.8152.asp