6 εδραιωμένοι μύθοι για την καρδιά

Μήπως ανήκετε σε αυτούς που πιστεύουν ότι δεν κινδυνεύουν από καρδιαγγειακά νοσήματα επειδή είναι αδύνατοι ή επειδή τρώνε πολλά φρούτα; Δυστυχώς, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Όπως μάλιστα λένε και οι ειδικοί, μπορεί οι γνώσεις μας γύρω από την καρδιά να αυξάνονται, αλλά ακόμα και σήμερα πολλοί αγνοούν βασικές αρχές που βοηθούν στην προστασία της. Διαβάστε, λοιπόν, την αλήθεια για έξι από τους πιο διαδεδομένους μύθους που οι περισσότεροι πιστεύουμε.

1ος Μύθος
Σωστό βάρος σημαίνει γερή καρδιά
Είναι σίγουρο ότι η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων, αλλά δεν είναι μόνο τα «παχάκια» που επιβαρύνουν την καρδιά. Πέρα από το εμφανές λίπος, μπορεί να υπάρχει και κρυμμένο λίπος στα σπλάχνα, το οποίο είναι εξίσου επικίνδυνο, ακόμα κι αν το βάρος σας είναι φυσιολογικό. Βρείτε, λοιπόν, αν έχετε σπλαχνικό λίπος, μετρώντας την περίμετρο της μέσης σας. Επιβαρυντικός παράγοντας είναι και η κληρονομικότητα, καθώς ορισμένα γονίδια μπορεί να οδηγήσουν σε αθηρωμάτωση. Αν, λοιπόν, έχετε συγγενείς που έπαθαν έμφραγμα σε ηλικία κάτω των 55 ετών, είναι πιθανό να έχετε ένα από τα γονίδια αυτά και καλό είναι να ενημερώσετε το γιατρό σας και να μην παραλείπετε τον ετήσιο καρδιολογικό έλεγχο. Φυσικά, αρνητικά επηρεάζει την καρδιά και η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, αφού η ακινησία μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργία του ενδοθηλίου, του χιτώνα που καλύπτει το εσωτερικό των αρτηριών. Αντίθετα, η άσκηση αυξάνει τη ροή του αίματος στα αγγεία, ρίχνει την πίεση και μειώνει τα επίπεδα της χοληστερίνης. Τέλος, μπορεί να είστε αδύνατοι, αλλά αν οι διατροφικές σας συνήθειες ξεφεύγουν κατά πολύ από τα πρότυπα της μεσογειακής διατροφής, π.χ. τρώτε συχνά fast food, αυξάνονται οι πιθανότητες καρδιαγγειακών νοσημάτων. Η καθημερινή κατανάλωση τρανς και κορεσμένων λιπαρών είναι επικίνδυνη για την υγεία σας, επειδή αυξάνει την «κακή» χοληστερίνη και δυσκολεύει το έργο των αρτηριών.
Αυτό το ξέρατε; Τα φυσιολογικά όρια της περιμέτρου της μέσης είναι για τους άνδρες <102 εκ. και για τις γυναίκες <88 εκ. 2ος Μύθος
Τα φρούτα περιορίζουν τις αρνητικές συνέπειες του καπνίσματος
Το κάπνισμα είναι ένας ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου που προκαλεί πολλά προβλήματα. Η νικοτίνη, για παράδειγμα, αυξάνει την πίεση που ασκείται στα αιμοφόρα αγγεία, στερεί τον οργανισμό από οξυγόνο και επιταχύνει τη συσσώρευση αθηρωματικής πλάκας στις αρτηρίες. Επομένως, όσα φρούτα και λαχανικά κι αν καταναλώνετε, δεν θα περιορίσετε και -πόσο μάλλον- δεν θα αντιστρέψετε τις αρνητικές συνέπειες του καπνίσματος. Ο μόνος τρόπος για να το πετύχετε είναι να το κόψετε τελείως.
Αυτό το ξέρατε; Ένα χρόνο μετά τη διακοπή του καπνίσματος, ο κίνδυνος για καρδιαγγειακές παθήσεις που σχετίζονται με αυτό μειώνεται στο μισό.

3ος Μύθος
Ο κίνδυνος αυξάνεται μόνο αν οι γονείς μου έχουν πρόβλημα
Οι περισσότεροι γνωρίζετε ότι, αν ένας από τους γονείς ή τους παππούδες σας πάσχει από κάποια καρδιαγγειακή πάθηση, έχετε αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάσετε παρόμοιο πρόβλημα. Ωστόσο, αυτό που δυστυχώς πολλοί αγνοούν είναι ότι και η ύπαρξη αδερφών με καρδιακή πάθηση αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα. Μάλιστα, όσο μικρότερη είναι η ηλικία κατά την οποία τους έγινε η διάγνωση, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος για εσάς.

4ος Μύθος
Για να εντοπιστούν καρδιακά προβλήματα, πρέπει να ελέγχεται η καρδιά
Κι όμως, μια εξέταση καρδιάς δεν χρειάζεται πάντα να ξεκινά από την καρδιά και να τελειώνει στην καρδιά. Το αγγειακό μας σύστημα είναι ενιαίο, και μικρές αλλαγές στα αιμοφόρα αγγεία και στις αρτηρίες μπορούν να γίνουν αντιληπτές ακόμα και με μία εξέταση στα μάτια ή στις καρωτίδες. Η αθηρωμάτωση είναι μια κατάσταση που αφορά το σύνολο του αρτηριακού δικτύου και όχι κάποιο συγκε­κριμένο μέρος του, γι’ αυτό και η βυθοσκόπηση στα μάτια ή το υπερηχογράφημα στις καρωτίδες μπορούν να βοηθήσουν στη διάγνωση καρδιαγγειακών παθήσεων.

5ος Μύθος
Οι γυναίκες δεν κινδυνεύουν από καρδιαγγειακά
Μέχρι την ηλικία των 50-60 ετών, η γυναικεία καρδιά προστατεύεται χάρη στα οιστρογόνα. Όμως, μετά την εμμηνόπαυση, οι γυναίκες διατρέχουν τις ίδιες πιθανότητες εκδήλωσης καρδιαγγειακών νοση­μάτων με τους άνδρες, καθώς η προστατευτική δράση τους σταδιακά περιορίζεται. Όσο για τη θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης με οιστρογόνα, τελικά αποδείχθηκε ότι δεν μειώνει, αντίθετα μπορεί να αυξάνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, γι’ αυτό και δεν συνιστάται για την προστασία του καρδιαγγειακού συστήματος. Επίσης, την περίοδο αυτή, πολλές γυναίκες παίρνουν βάρος (κυρίως στην κοιλιά), με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν από σακχαρώδη διαβήτη, παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου. Τέλος, η δράση των οιστρογόνων περιορίζεται ακόμα και σε γυναίκες νεότερης ηλικίας, αν καπνίζουν και δεν γυμνάζονται.

6ος Μύθος
Το ροχαλητό επηρεάζει μόνο την ποιότητα του ύπνου
Έχει αποδειχτεί ότι τόσο ο καλός βραδινός ύπνος όσο και η μεσημεριανή σιέστα συμβάλλουν στη μείωση των καρδιαγγειακών προβλημάτων. Αντίθετα, οι πιθανότητες εμφάνισής τους αυξάνονται αν δεν κοιμάστε καλά και ιδιαίτερα αν πάσχετε από άπνοια ύπνου, μια πάθηση που δεν διαγιγνώσκεται πάντα εύκολα. Συμπτώματά της είναι το έντονο ροχαλητό, οι διακοπές στην αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου και η υπερβολική υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας. Αν, λοιπόν, ο/η σύντροφός σας παραπονιέται ότι ροχαλίζετε ή ανησυχεί που ξαφνικά, όταν κοιμάστε, σταματά η αναπνοή σας, φροντίστε να επισκεφτείτε ένα Ιατρείο Μελέτης Ύπνου.

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Ιωάννη Λεκάκη, ειδικό καρδιολόγο, αναπληρωτή καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών.