Πάντα ζήλευα τις γυναίκες με καθαρό δέρμα στο οποίο δεν φαίνεται ούτε μία από τις φλέβες που διατρέχουν τα πόδια τους. Τα δικά μου πόδια είναι σαν να έχουν διάφανο δέρμα, καθώς μπορεί κανείς να δει αρκετές μικρές κόκκινες και μπλε φλέβες πάνω τους. Στη δεύτερη εγκυμοσύνη, το πρόβλημα δεν ήταν πλέον μόνο αισθητικό. Για 9 μήνες ένιωθα διαρκώς κάψιμο, βάρος και πόνο σε συγκεκριμένα σημεία των ποδιών μου, όπου φαινόταν ξεκάθαρα ότι είχαν «σπάσει» τα αγγεία και απλώνονταν σαν μπλε και κοκκινωποί ιστοί αράχνης στο δέρμα. Ο πόνος σταμάτησε ως διά μαγείας αμέσως μόλις γέννησα. Ωστόσο, το αισθητικό πρόβλημα παρέμεινε και άρχισα να αναζητώ μια λύση για να σβήσω τα «σπασμένα» αγγεία από τα πόδια μου. Μιλώντας με τους ειδικούς, διαπίστωσα ότι υπάρχουν πολλές λύσεις για να εξαφανιστούν οι ευρυαγγείες από τα πόδια, αλλά και το πρόσωπο. Βέβαια, σε ορισμένες περιπτώσεις, το πρόβλημα στα πόδια δεν είναι επιφανειακό, αλλά πιο σοβαρό (κιρσοί) και τότε η μέθοδος αντιμετώπισης αλλάζει.
«Αράχνες» στα πόδιαΟι ευρυαγγείες είναι συστάδες από κοκκινωπές φλέβες που απλώνονται σε κάποια σημεία των ποδιών σαν ιστοί αράχνης. Πρόκειται για λεπτά τριχοειδή αγγεία που έχουν «σπάσει» (διαταθεί). Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να έχουν διαταθεί και φλέβες μεγαλύτερης διαμέτρου, οι οποίες αποκτούν μια μπλε απόχρωση (φλεβεκτασίες). Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στο ότι το αίμα στις φλέβες δεν επιστρέφει, όπως θα έπρεπε, προς την καρδιά, αλλά λιμνάζει στα αγγεία. Το αισθητικό πρόβλημα που δημιουργούν οι ευρυαγγείες και οι φλεβεκτασίες ενδέχεται να συνυπάρχει και με ενοχλήσεις, όπως αίσθημα βάρους και πρήξιμο των ποδιών, ιδιαίτερα στο τέλος μιας κουραστικής ημέρας, μετά από παρατεταμένη ορθοστασία ή τις ημέρες της περιόδου. Παρ’ όλα αυτά, μπορεί να μην υπάρχουν και καθόλου ενοχλήσεις.Γιατί «σπάνε» τα αγγεία; Οι ειδικοί εξηγούν ότι τα αίτια για τη διάταση αυτή των αγγείων είναι η κληρονομικότητα, καθώς και οι ορμονικές μεταβολές που παρατηρούνται εξαιτίας της λήψης αντισυλληπτικών, αλλά και κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως, της εγκυμοσύνης και της εμμηνόπαυσης. Γι’ αυτό και είναι πιο συχνές στις γυναίκες σε σύγκριση με τους άνδρες, σε αναλογία 4 προς 1. Επίσης, η συνεχής ορθοστασία (π.χ. σε κομμώτριες, πωλήτριες) μπορεί να προκαλέσει ευρυαγγείες.
Χωρίς σημάδια Για το σβήσιμο των ευρυαγγειών από τα πόδια οι ειδικοί εφαρμόζουν τη σκληροθεραπεία και επικουρικά το λέιζερ, αναλόγως την περίπτωση. Ο συνδυασμός των δύο μεθόδων θεωρείται ο πιο αποτελεσματικός. Η σκληροθεραπεία συνίσταται στην εφαρμογή ενέσεων σκληρυντικού διαλύματος πάνω στα «σπασμένα» αγγεία. Θεωρείται ασφαλής μέθοδος και γίνεται στο ιατρείο από αγγειοχειρουργό. Σε κάθε επίσκεψη μπορεί να γίνουν ακόμη και 8-10 ενέσεις. Ίσως στην πρώτη ένεση να νιώσουμε μια μικρή ζάλη, που υποχωρεί γρήγορα. Μετά από κάθε επίσκεψη πρέπει να φορέσουμε αμέσως ένα ελαστικό καλσόν για τουλάχιστον 24 ώρες συνεχόμενα – ιδανικά για 2 ημέρες. Βγάζοντας το καλσόν, είναι πιθανό να έχουμε μελανιές στα σημεία των ενέσεων, οι οποίες σταδιακά σβήνουν καθώς οι ημέρες περνούν. Το λέιζερ εκπέμπει μία δέσμη φωτός, που δεσμεύεται από την αιμοσφαιρίνη και «εξαφανίζει» τα «σπασμένα» αγγεία αμέσως μετά την εφαρμογή του. Η αποτελεσματικότητά του είναι μεγαλύτερη κυρίως στα λεπτά αγγεία – διαμέτρου έως 1 χιλιοστού. Συγκριτικά, η σκληροθεραπεία μπορεί να εφαρμοστεί και σε πιο «χοντρά» αγγεία, γι’ αυτό και χρησιμοποιείται ευρύτερα. Έτσι, προτιμάται η αντιμετώπιση των ευρυαγγειών να γίνεται αρχικά με σκληροθεραπεία και να ολοκληρώνεται, όταν αυτό είναι απαραίτητο, με λέιζερ από το δερματολόγο, τον πλαστικό χειρουργό ή τον αγγειοχειρουργό. Ο αριθμός των επισκέψεων στο ιατρείο για την εφαρμογή του λέιζερ εξαρτάται από το μέγεθος του προβλήματος. Μία εβδομάδα μετά από κάθε εφαρμογή λέιζερ συνιστάται η επίσκεψη στο γιατρό για να εκτιμήσει πώς επουλώνεται το δέρμα.
Φροντίδα για τα πόδια
- Τακτικό περπάτημα και διατήρηση του φυσιολογικού βάρους.
- Αποφυγή του καπνίσματος, της ηλιοθεραπείας και της ορθοστασίας.
- «Όχι» στα ψηλά τακούνια και στις σφιχτές κάλτσες. «Ναι» στα ειδικά ελαστικά καλσόν προστασίας.
- Το κρύο ντους στα πόδια και η τοποθέτησή τους ψηλά προσφέρουν ανακούφιση.
Εμφανίζονται ξανά;
Οι ειδικοί εξηγούν ότι τόσο οι σκληρυντικές ενέσεις όσο και το λέιζερ είναι αποτελεσματικά για το σβήσιμο των «σπασμένων» αγγείων στα πόδια και το πρόσωπο. Ωστόσο, από τη στιγμή που υπάρχει μια προδιάθεση για την εμφάνιση των ευρυαγγειών, είναι πιθανό να διαταθούν τα αγγεία σε κάποιο άλλο σημείο του ποδιού ή του προσώπου. Εκτιμάται ότι για τη μία στις δύο γυναίκες υπάρχει η πιθανότητα εκ νέου εμφάνισης των ευρυαγγειών. Γι’ αυτό, καλό είναι να επισκεπτόμαστε τον ειδικό μία φορά το χρόνο για την εκτίμηση της κατάστασής μας και την αντιμετώπιση τυχόν νέων ευρυαγγειών στην αρχή τους.
Βέβαια, εάν στο μεταξύ παρατηρήσουμε ότι έχουν εμφανιστεί νέες ευρυαγγείες σε κάποιο άλλο σημείο του ποδιού, τότε θα πρέπει να επισκεφτούμε νωρίτερα τον ειδικό, ώστε να προλάβουμε το πρόβλημα στην αρχή του. Όπως αναφέρουν οι αγγειοχειρουργοί, είναι πιθανό μετά τη διετία το 50% των γυναικών που έχουν κάνει σκληροθεραπεία να χρειαστούν μια συμπληρωματική θεραπεία (δηλαδή με λιγότερες σκληρυντικές ενέσεις σε σχέση με την αρχική θεραπεία), προκειμένου να σβήσουν τα «σπασμένα» αγγεία σε κάποιο άλλο σημείο των ποδιών τους. Συχνά, αυτό μπορεί να συμβεί π.χ. σε μια επόμενη εγκυμοσύνη ή εξαιτίας της παρατεταμένης ορθοστασίας λόγω εργασίας, ή ακόμη και μετά την εμμηνόπαυση. Να θυμίσουμε ότι, σύμφωνα με τους ειδικούς, συχνά οι ευρυαγγείες παρουσιάζονται στην εγκυμοσύνη, αλλά και μετά την ηλικία των 40-45 ετών, όπου εκτιμάται ότι το 70% των γυναικών ταλαιπωρείται σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό από τις «αράχνες» στα πόδια.
Ένα σοβαρό πρόβληµα
Ορισμένες γυναίκες έχουν σοβαρότερο πρόβλημα φλεβικής ανεπάρκειας και όχι απλώς ένα αισθητικό πρόβλημα (ευρυαγγείες). Πρόκειται για τους κιρσούς, που συχνά αποκαλούνται και φλεβίτιδα. Είναι φλέβες μεγάλης διαμέτρου που έχουν διαταθεί, με αποτέλεσμα να γίνουν μπλε. Οι φλέβες έχουν φιδίσια μορφή, συνήθως ξεκινούν από το μηρό και καταλήγουν στην κνήμη. Ωστόσο, οι κιρσοί δεν είναι πάντοτε ορατοί, γι’ αυτό και ο ειδικός πρέπει να εξετάζει τα πόδια με υπερηχογράφημα, προκειμένου να εκτιμήσει τη φλεβική κυκλοφορία και να διαπιστώσει αν το πρόβλημα είναι επιφανειακό (ευρυαγγείες) ή πιο σοβαρό (κιρσοί).
Οι κιρσοί μπορεί να συνοδεύονται από συμπτώματα, όπως αίσθημα καύσου, βάρους και πρήξιμο των ποδιών, αλλά και πόνο στα πόδια, ιδιαίτερα όταν κάνει ζέστη, καθώς και την περίοδο της εμμήνου ρύσεως ή της εγκυμοσύνης. Για την ανακούφιση των συμπτωμάτων αυτών, μπορεί να χορηγηθούν φάρμακα (φλαβονοειδή). Η αντιμετώπιση των κιρσών συνίσταται στη χειρουργική τους αφαίρεση. Σε περίπτωση που υπάρχουν και ευρυαγγείες, τότε αυτές «σβήνονται» σε δεύτερο χρόνο -δηλαδή μετά το χειρουργείο των κιρσών- με σκληροθεραπεία ή λέιζερ, αναλόγως την περίπτωση.
Στο πρόσωπο – Οι ευρυαγγείες του προσώπου συνήθως είναι κόκκινες και μπλε. Παρουσιάζονται στη μύτη και τα μάγουλα. Φυσιολογικά, τα αγγεία στο πρόσωπο δεν φαίνονται, επειδή καλύπτονται από την επιδερμίδα. Ο φυσικός χώρος των αγγείων είναι το χόριο – η δεύτερη στιβάδα του δέρματος. Εάν, όμως, λεπτύνει η εξωτερική στιβάδα του δέρματος -η επιδερμίδα-, τότε μπορεί να παρουσιαστούν οι ευρυαγγείες. – Τα αίτια εμφάνισης των ευρυαγγειών στο πρόσωπο διαφέρουν από εκείνα της εμφάνισής τους στα πόδια. Οι ειδικοί εξηγούν ότι για τα «σπασμένα» αγγεία στο πρόσωπο ευθύνονται η φωτογήρανση του δέρματος, η ροδόχρους νόσος (μια μορφή ακμής που παρουσιάζεται σε μεγαλύτερες γυναίκες), η κατάχρηση αλκοόλ, η αλλαγή υψόμετρου, ορισμένες νόσοι, όπως ο ερυθηματώδης λύκος, και η συστηματική λήψη κορτιζόνης. Ευρυαγγείες μπορεί να εμφανιστούν και σε ντροπαλά άτομα που κοκκινίζουν συχνά, καθώς και σε όσους εκτίθενται συστηματικά σε πηγές θερμότητας (π.χ. οι μάγειρες, όσοι κάνουν συχνά σάουνα). – Το σβήσιμο των ευρυαγγειών του προσώπου γίνεται με λέιζερ από δερματολόγο ή πλαστικό χειρουργό. Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι λέιζερ, αλλά το κοινό γνώρισμά τους είναι ότι η δέσμη φωτός που εκπέμπουν απορροφάται επιλεκτικά από την αιμοσφαιρίνη του αγγείου. Συνήθως αρκούν 3-6 επισκέψεις για ένα καλό αποτέλεσμα. Μετά από κάθε εφαρμογή λέιζερ, είναι απαραίτητο να μην έρθουμε σε επαφή με οποιαδήποτε θερμή πηγή (π.χ. ζεστό νερό). – Το λέιζερ δεν πρέπει να γίνει σε περίοδο έντονης ηλιοφάνειας. Μετά την εφαρμογή του λέιζερ, συνιστάται η καθημερινή χρήση μιας αντιηλιακής κρέμας προσώπου και η αποφυγή της έκθεσης στον ήλιο για τις επόμενες 20 ημέρες, ούτως ώστε να μην εμφανιστούν καφέ κηλίδες στο δέρμα.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ κ. ΧΡΗΣΤΟ ΒΕΡΥΚΟΚΟ, αγγειοχειρουργό, επίκουρο καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών και τη δρ. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΑΜΠΡΙΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΜD, PhD, δερματολόγο-αφροδισιολόγο.