Οι Ελληνίδες, σύμφωνα με τις στατιστικές, έχουμε χαμηλή αυτοεκτίμηση, δεν μας αρέσει η εικόνα μας και είμαστε κατά κανόνα δυσαρεστημένες με το σώμα μας, ενώ βρίσκουμε το πρόσωπό μας πιο συμπαθητικό. Έτσι, είτε επειδή τα κοινωνικά πρότυπα μας φωνάζουν ότι οι όμορφες και αδύνατες γυναίκες έχουν περισσότερες ευκαιρίες στη ζωή είτε επειδή η αυτοεκτίμησή μας είναι πολύ χαμηλή -πιθανώς, σύμφωνα με την ψυχανάλυση, γιατί δεν εισπράξαμε τα βλέμματα της αποδοχής των γονιών μας, κυρίως της μητέρας μας, που κι αυτή με τη σειρά της ένιωθε ανεπαρκής, στην παιδική ηλικία- δεν μας αρέσει η εικόνα του εαυτού μας στον καθρέφτη. Έτσι, ξεκινάμε την προσπάθεια να βελτιωθούμε και να αλλάξουμε, επιζητώντας την τελειότητα, την αποδοχή και την ισορροπία. Και αδυνατίζουμε. Μπορεί ένα (πιο) αδύνατο σώμα να επουλώσει το ψυχικό μας τραύμα; Μόνο προσωρινά ή και καθόλου, απαντούν οι ειδικοί.

1. Αδυνάτισα και είμαι ακόμα παχουλή
Το είχα ακούσει, αλλά δεν το πίστευα. Όταν χάνεις πολλά κιλά, δυσκολεύεσαι λέει μετά να αναγνωρίσεις τον εαυτό σου. Είχα διαβάσει και για μία γυναίκα που έχασε 40 κιλά και στη συνέχεια ζητούσε από τους φίλους της να της πουν πόσο πιο παχιά ή πιο αδύνατη ήταν σε σχέση με τις κοπέλες που συναντούσαν στο δρόμο, ώστε να μπορέσει να συνειδητοποιήσει πώς περίπου έμοιαζε. Όταν της έλεγαν, ήταν πάντα απογοητευμένη. Η γυναίκα με την οποία έμοιαζε -άρα και ο καινούργιος της εαυτός- της φαινόταν χοντρή. Έτσι κι εγώ έλεγα: «Θα υπερβάλλουν˙ ας αδυνατίσω εγώ και μια χαρά θα αναγνωρίζω τον εαυτό μου». Κατελήφθην εξαπίνης δύο φορές. Την πρώτη όταν η πωλήτρια μου είπε χαμογελαστά: «Μην τα κοιτάτε αυτά, δεν σας κάνουν…», εννοώντας προς μεγάλη μου έκπληξη ότι θα μου ήταν μεγάλα. Ένιωθα σαν να είχα εισέλθει λαθραία στη χώρα των αδύνατων. Πίστευα ότι ξαφνικά θα έπεφταν οι μάσκες και όλοι θα καταλάβαιναν ότι τελικά δεν αξίζω να δοκιμάσω το medium που μου πρότειναν οι πωλήτριες, αλλά το extra large, όπως έδειχναν οι ετικέτες στα ρούχα στην ντουλάπα μου μέχρι πριν λίγους μήνες. Τη δεύτερη έκπληξη τη βίωσα όταν έπλυνα και άπλωσα το πρώτο πουκάμισο που είχα αγοράσει με τα κιλά της νέας μου ζωής. Έμοιαζε τόσο γυναικείο και κομψό…, δεν θύμιζε κατά καμία έννοια τέντα ή τραπεζομάντιλο, όπως τα προηγούμενα ρούχα μου. Αυτό που με εξέπληξε περισσότερο όμως ήταν το πώς σκέφτηκα: «Τόση είμαι, ε; Θα μπορούσα να είμαι πολύ πιο αδύνατη. Είμαι ακόμα παχουλή». Και πιστέψτε με, δεν ήμουν αχάριστη, γιατί είχα κοπιάσει -όπως όλοι όσοι αδυνατίζουν, κόβουν το κάπνισμα, τον τζόγο, το ποτό…- για να χάσω αυτά τα κιλά. Δυστυχώς, δεν έχω κανένα πολύτιμο μυστικό για να μοιραστώ μαζί σας σχετικά με τη μέθοδο. Βασικά έτρωγα πολύ λιγότερο και κινούμουν πολύ περισσότερο.

2. Οι λεπτομέρειες στο στόχαστρο
Τώρα εσείς σκέφτεστε ότι εγώ θα έπρεπε να ήμουν η πιο ευτυχισμένη γυναίκα στον πλανήτη. Δεν είμαι όμως. Νόμιζα ότι το να είσαι αδύνατη ή ακόμα καλύτερα το να αδυνατίσεις σε κάνει αυτόματα ευτυχισμένη και σου ανεβάζει την αυτοπεποίθηση στο μάξιμουμ. Έλα όμως που συχνά-πυκνά έρχεται στο νου μου η φράση από το βιβλίο «Ο παχουλός μου εαυτός», εκδόσεις «Μελάνι», της γερμανίδας δημοσιογράφου Σουζάνε Φρέλιχ: «Το να είσαι αδύνατη δεν σε προφυλάσσει από το ψυχοπλάκωμα, τις ήττες και τις αποτυχίες με τους γκόμενους» και με προσγειώνει στην πραγματικότητα. Παρ’ όλα αυτά, όμως, όπου κοιτάξω γύρω μου διαψεύδομαι. Όλες οι παρουσιάστριες, οι ηθοποιοί, οι τραγουδίστριες, οι διάφορες κυρίες της σόου μπιζ μού κλείνουν το μάτι πονηρά: «Όσο πιο αδύνατη, τόσο πιο ευτυχισμένη είσαι…». Ας μη γελιόμαστε. Αυτή είναι η «επίσημη» γραμμή της βιομηχανίας του αδυνατίσματος, γιατί περί βιομηχανίας πρόκειται: Όσο πιο αδύνατος, τόσο πιο ευτυχισμένος, άξιος, όμορφος, επιτυχημένος, συμπαθητικός, αποδεκτός… Εγώ γιατί δεν το νιώθω; Ίσως φταίει που δεν είμαι πολύ αδύνατη, ίσως πρέπει να προσπαθήσω περισσότερο, να μην εφησυχάζω, να τσεκάρω τις λεπτομέρειες. Στο παρελθόν σκεφτόμουν ότι όσο πιο αδύνατη θα ήμουν, τόσο λιγότερα θα με ενοχλούσαν στον εαυτό μου, τόσο λιγότερα θα ήθελα να διορθώσω. Αλλά δεν είναι έτσι. Αυτό δείχνει άλλωστε και η εμμονή που απέκτησα με τα πόδια μου. Όταν ήμουν 20 κιλά πιο παχιά, δεν υπήρχε περίπτωση τα πόδια μου να δουν ποτέ το φως της ημέρας. Όταν όμως, χάνοντας αρκετά κιλά, έφτασα να φλερτάρω με αυτό το ενδεχόμενο, η κάθε λεπτομέρεια, το παραμικρό σημάδι και η κάθε ευρυαγγεία, η χαλάρωση, η κυτταρίτιδα μου φώναζαν ότι δεν έπρεπε να το τολμήσω. Είναι κάπως σαν αυτούς που είναι εθισμένοι στις πλαστικές επεμβάσεις, οι οποίοι συνήθως σκέφτονται κάπως έτσι: «Ωραίο το μπότοξ, αλλά μήπως να έφτιαχνα και τη μύτη μου ή να διόρθωνα τις σακούλες κάτω από τα μάτια μου;». Όταν ξεκινήσει αυτή η ιστορία, δεν σταματάει εύκολα.

3. Αντί για το φαγητό, τι;
Ας μην ξεχνάμε βέβαια ότι όταν δεν βρίσκουμε αποκούμπι στο φαγητό, που είναι πραγματικά ένας πολύ καλός φίλος στα δύσκολα, ίσως πρέπει να καταφύγουμε κάπου αλλού. Οι ειδικοί έχουν παρατηρήσει ότι συχνά άνθρωποι που περιόρισαν το φαγητό ξεκίνησαν να επιδίδονται σε κάποιον άλλον εθισμό, όπως ο τζόγος, το κάπνισμα ή το αλκοόλ. Συνέβη και σε μένα, αλλά ευτυχώς ήταν το να κάνω οπωσδήποτε κάθε πρωί στατικό ποδήλατο τουλάχιστον για μισή ώρα. Όταν με είδε ο άνδρας μου να φοράω τη φόρμα μου και να ανεβαίνω στο ποδήλατο ανήμερα τα Χριστούγεννα, νομίζω ότι πραγματικά τρόμαξε με το πού είχε φτάσει ο εθισμός μου.

4. Στα μάτια των άλλων
Ξαφνικά αρχίζεις να ακούς σχόλια του τύπου: «Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι θα κατάφερνες να αδυνατίσεις», «Ήσουν πολύ παχιά και ευτυχώς έκανες κάτι για τον εαυτό σου». Συνειδητοποιείς, λοιπόν, ότι οι άνθρωποι που θεωρούσες φίλους σου μέχρι πριν λίγους μήνες σε έβρισκαν αποκρουστική και μάλλον χαζή που δεν μπορούσες να συγκρατηθείς και να αδυνατίσεις ώστε να είσαι όμορφη. Αυτή είναι άλλωστε η τάση στην εποχή μας, να μη δεχόμαστε, να μην εγκρίνουμε, να μην καταλαβαίνουμε και να κατακρίνουμε σε κάθε ευκαιρία καθετί που απέχει από τον μέσο όρο.

5. Να πείτε όχι στη δίαιτα;
Δεν λέμε ότι το να είναι κανείς παχύς είναι καλό πράγμα, απλώς λέμε ότι δεν θα έρθει ξαφνικά η ευτυχία μόνο και μόνο επειδή θα χάσετε λίγα ή πολλά κιλά. Αν θέλετε να αδυνατίσετε, προσπαθήστε το. Θα αισθανθείτε σίγουρα καλύτερα, αλλά αποκλείεται να βρείτε την ευτυχία. Η λύση είναι να αγαπήσετε τον εαυτό σας και επίσης να σας αγαπήσει κάποιος αρκετά ώστε να μπορέσετε μέσα από τα μάτια του να δείτε ότι είστε όμορφοι. Αυτή είναι και η πρόταση της Βρετανίδας, πρώην ανορεξικής, Mary Evans Young, επικεφαλής του γκρουπ «Σπάμε τη δίαιτα» και συγγραφέα του μπεστ σέλερ «Τα έχεις όλα χωρίς να κάνεις δίαιτα», που αγωνίστηκε για να θεσπιστεί τελικά το 1992 η 6η Μαΐου ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Δίαιτας. Μετά την προσωπική της εμπειρία στα μαθητικά της χρόνια, όπου οι συμμαθητές της την κορόιδευαν επειδή είχε παραπανίσια κιλά, αποφάσισε να αφιερώσει τις δυνάμεις της στο να βοηθήσει τους ανθρώπους να αποδεχτούν και να αγαπήσουν το σώμα τους. Έτσι, πήρε την πρωτοβουλία για την καθιέρωση της Παγκόσμιας Ημέρας κατά της Δίαιτας, η οποία και γιορτάστηκε με ένα τεράστιο πικνίκ στο Hyde Park του Λονδίνου (αν και λόγω βροχής το πικνίκ μεταφέρθηκε σπίτι της, οι κάμερες την ακολούθησαν και έτσι η δημοσιότητα που πήρε ο εορτασμός της ημέρας αυτής ήταν μεγάλη).

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΝ κ. ΝΑΤΑΛΙΑ ΚΟΥΤΡΟΥΛΗ, MSc, ψυχολόγο υγείας, με εκπαίδευση στη Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία και τη Συμβουλευτική, διευθύντρια στο Κέντρο Εφαρμοσμένης Ψυχοθεραπείας και Συμβουλευτικής.