Η 26η Σεπτεμβρίου κάθε έτους έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Αντισύλληψης με πρωτοβουλία του ΟΗΕ, με στόχο να ενημερωθούν οι γυναίκες και οι άνδρες για τις υφιστάμενες μεθόδους αντισύλληψης. Οι κυριότεροι λόγοι που κατέστησαν αναγκαία μια τέτοια ημέρα είναι η ανησυχία των ειδικών ότι το 85% των εφηβικών κυήσεων είναι απρογραμμάτιστες και ότι κάθε χρόνο εκατομμύρια άνθρωποι μολύνονται από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα επειδή δεν ξέρουν πώς να προστατεύουν τον εαυτό τους.

Η Παγκόσμια Ημέρα Αντισύλληψης είναι επίσης αφιερωμένη στο δικαίωμα της γυναίκας να αποφασίζει η ίδια για τη στιγμή που θα αποκτήσει παιδί, αποφεύγοντας πιθανή ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη με όλες τις δυσάρεστες συνέπειες, με κυριότερη την έκτρωση. Αντισύλληψη σημαίνει: παρεμπόδιση μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, διαφύλαξη της γονιμότητας και προγραμματισμός της οικογένειας. Η Παγκόσμια Ημέρα Αντισύλληψης είναι μια παγκόσμια καμπάνια με όραμα έναν κόσμο όπου κάθε εγκυμοσύνη θα είναι επιθυμητή.

Στοιχεία του ΟΗΕ δείχνουν πως κάθε χρόνο 75.000.000 κυήσεις παγκοσμίως είναι ανεπιθύμητες και από αυτές οι 45.000.000 καταλήγουν σε άμβλωση, εκ των οποίων οι 20.000.000 κάτω από μη ασφαλείς συνθήκες. Περισσότερες από 600.000 γυναίκες πεθαίνουν κάθε χρόνο από επιπλοκές στην εγκυμοσύνη, ενώ οι μισοί από αυτούς τους θανάτους θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί εάν υπήρχαν διαθέσιμες και επαρκείς υπηρεσίες με μέσα αντισύλληψης.

Σήμερα, σε όλη την Ευρώπη, εκτός της Ελλάδας, η πλέον δημοφιλής και ασφαλής μέθοδος είναι το αντισυλληπτικό δισκίο, το οποίο προσφέρει σχεδόν πλήρη αντισυλληπτική προστασία και θεωρείται ένα από τα πλέον αυστηρώς επιστημονικά ελεγμένα φάρμακα στον κόσμο.

Στη χώρα μας, παρά το γεγονός της νομιμοποίησης των εκτρώσεων και της συχνότερης χρησιμοποίησης προφυλακτικού από τον φόβο του AIDS, ο αριθμός των εκτρώσεων παραμένει υψηλός (150.000 εκτιμάται ότι είναι οι αμβλώσεις που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο) και αυτό είναι συνέπεια της έλλειψης συστηματικής διαπαιδαγώγησης για την αναπαραγωγική υγεία. Ταυτόχρονα, ο δείκτης γεννητικότητας παραμένει χαμηλός.

Τονίζουμε ότι η έκτρωση δεν είναι υποκατάστατο της αντισύλληψης, ούτε μορφή αντισύλληψης. Η έκτρωση εκτός από τη μεγάλη οικονομική επιβάρυνση συνδέεται με πολύ σοβαρές ψυχολογικές και σωματικές επιπλοκές, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα την επιβάρυνση της περιγεννητικής νοσηρότητας και θνησιμότητας.
Οι επιπλοκές αυτές περιλαμβάνουν:

· Κινδύνους από τη νάρκωση.

· Κινδύνους που υπάρχουν κατά την επέμβαση, όπως είναι η διάτρηση της μήτρας, η κάκωση του εντέρου, της ουροδόχου κύστης κ.λπ.

· Στείρωση: Η επιπλοκή αυτή οφείλεται συνήθως σε φλεγμονή που αποφράσσει τις σάλπιγγες ή καταστρέφει το ενδομήτριο. Η θεραπεία της επιπλοκής αυτής είναι πολύ δύσκολη και πολλές φορές μη εφικτή.

· Χρόνια φλεγμονή στις σάλπιγγες, η οποία εκτός της στειρότητας προκαλεί χρόνια ενοχλήματα που ενίοτε αναζωπυρώνονται.

· Επανειλημμένες αυτόματες εκτρώσεις (αποβολές), πρόωρους τοκετούς και αιμορραγίες σε επόμενες επιθυμητές κυήσεις.

Βασικά μηνύματα από πρόσφατες έρευνες καταδεικνύουν ότι η σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη παρουσιάζει αύξηση μεταξύ των νέων σε όλη την υδρόγειο. Παρά το γεγονός ότι το 80% των νέων αναγνωρίζουν την προσωπική τους ευθύνη για μέτρα αντισύλληψης πριν τη σεξουαλική επαφή με έναν νέο σύντροφο, το 44% θέτει ως μεγαλύτερη προτεραιότητα την προσωπική υγιεινή και την εφαρμογή αρώματος σε σχέση με τη λήψη αντισυλληπτικών μέτρων κατά την προετοιμασία για μια συνάντηση που μπορεί να οδηγήσει σε σεξουαλική πράξη.

Η απελευθέρωση της γυναίκας, η φιλελευθεροποίηση των σεξουαλικών σχέσεων, η μάστιγα του AIDS και τα δημογραφικά στοιχεία είναι μερικές από τις παραμέτρους που δημιουργούν νέα δεδομένα και απαιτήσεις για την ανάγκη λήψης αντισυλληπτικών μέτρων.

Οι συνηθέστερες μέθοδοι αντισύλληψης στη χώρα μας διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:

Φυσικές μέθοδοι

1. Διακεκομμένη συνουσία

2. Περιοδική αποχή

Ορμονικές μέθοδοι

1. Αντισυλληπτικά χάπια (το χάπι)

2. Επείγουσα αντισύλληψη ή αντισύλληψη ανάγκης

3. Κολπικός δακτύλιος

4. Ενδομήτριο σύστημα απελευθέρωσης προγεστερόνης

Ενδομητρικά σπειράματα

1. Σπιράλ

Μέθοδοι φραγμού

1. Ανδρικά προφυλακτικά (η αποτελεσματικότητα κυμαίνεται από 64-97%)

2. Γυναικείος σπόγγος