Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά εξακολουθεί να παραμένει ένα μείζον ευρωπαϊκό και παγκόσμιο πρόβλημα της δημόσιας υγείας και οφείλεται κατά κύριο λόγο στην κατάχρηση τους. Τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων δείχνουν ότι κατά τα τελευταία τέσσερα χρόνια υπήρξε μια σημαντική τάση αύξησης της αντοχής των ιών που προκαλούν τις λοιμώξεις σε περισσότερο από το ένα τρίτο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επισημαίνει η Ελληνική Εταιρεία Έρευνας και Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα κατά των αντιβιοτικών.Σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ τα δεδομένα που αποδεικνύουν το μέγεθος του προβλήματος που αντιμετωπίζει η χώρα μας προκύπτουν τόσο από τα συστήματα επιτήρησης της μικροβιακής αντοχής όσο και από σημαντικές πολυκεντρικές μελέτες. Τα σημαντικότερα από αυτά τα δεδομένα είναι τα ακόλουθα: – Το μεγαλύτερο ποσοστό (>50%)των μικροοργανισμών που αποτελούν τα συχνότερα αίτια νοσοκομειακών λοιμώξεων στην χώρα μας (Acinetobacter ,Klebsiella, Pseudomonas) είναι ανθεκτικά στις καρβαπενέμες, που είναι τα πολυτιμότερα αντιβιοτικά για την θεραπεία σοβαρών μικροβιακών λοιμώξεων. – Η χώρα μας συγκαταλέγεται στις χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα μικροβιακής αντοχής όχι μόνο για τα ανωτέρω μικρόβια αλλά και για τα υπόλοιπα νοσοκομειακά παθογόνα όπως ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος, ο εντερόκοκκος και τα εντεροβακτηριακά. – Συνεχώς αυξάνεται η μικροβιακή αντοχή στα τελευταία αντιβιοτικά (τιγεκυκλίνη, κολιμυκλινη, γενταμικίνη) που διαθέτουμε για την αντιμετώπιση των λοιμώξεων από τα πολυανθεκτικά Gram αρνητικά παθογόνα. Αυτό αφορά ιδιαίτερα στα στελέχη K. pneumoniae, με αποτέλεσμα να μην διαθέτουμε πλέον αντιβιοτικά για να αντιμετωπίσουμε τις συγκεκριμένες λοιμώξεις. – κατανάλωση των πλέον προωθημένων αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία είναι η υψηλότερη στην Ευρώπη. Πιο συγκεκριμένα αυτό αφορά τόσο τα αντιβιοτικά (καρβαπενέμες, κολιμυκίνη, τιγεκυκλίνη) που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση λοιμώξεων από ανθεκτικά Gram αρνητικά παθογόνα, όσο και εκείνων (νταπτομικίνη και λινεζολίδη) που χορηγούνται για την θεραπεία λοιμώξεων από Gram θετικά βακτήρια που αποτελούν πολύ πιο σπάνια αίτια νοσοκομειακών λοιμώξεων στην χώρα μας ενώ ενδημούν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. – Όσον αφορά στην κοινότητα ένας από τους σημαντικότερους δείκτες μικροβιακής αντοχής είναι η αντοχή του κολοβακτηριδίου στα αντιβιοτικά. Το κολοβακτηρίδιο αποτελεί το συχνότερο αίτιο ουρολοιμώξεων. Η υπερκατανάλωση των κινολονών για την θεραπεία της οξείας ανεπίπλεκτης κυστίτιδας έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της μικροβιακής αντοχής του κολοβακτηριδίου στις κινολόνες (από 2,2% το 2005 σε 6.2% το 2012). Παράλληλα αυξήθηκε η αντοχή του κολοβακτηριδίου στις κινολόνες και για τα άλλα είδη ουρολοιμώξεων ( από 5,2% το 2005 σε 10,2% το 2012).Ας αδράξουμε την ευκαιρία λοιπόν για να τονίσουμε ότι:

1. Το αντιβιοτικό μπορεί να συνταγογραφείται μόνο από τον γιατρό που σας εξέτασεΠολλές ιώσεις του χειμώνα μπορούν να προκαλούν τα ίδια συμπτώματα, αλλά μπορεί να μην απαιτούν την ίδια μεταχείριση. Εάν σας είχε συνταγογραφηθεί με άριστα αποτελέσματα, ένα αντιβιοτικό για μια προηγούμενη ίωση, είναι λογικό να θέλετε να χρησιμοποιήσετε το ίδιο αντιβιοτικό, εάν έχετε παρόμοια συμπτώματα. Ωστόσο, μόνο ο γιατρός που σας εξέτασε μπορεί να διαγνώσει εάν και σ’ αυτή την περίπτωση, χρειάζεται αντιβίωση ή όχι και ποιά.

· Ποτέ μην κάνετε λήψη αντιβιοτικών χωρίς ιατρική συμβουλή ή συνταγή· Ποτέ μην αποθηκεύετε τα αντιβιοτικά για μεταγενέστερη χρήση· Ποτέ μην χρησιμοποιείτε αντιβιοτικά που έχουν απομείνει από προηγούμενες θεραπείες· Ποτέ μην μοιράζεστε αντιβιοτικά, που έχουν απομείνει, με άλλους ανθρώπους.

2. Τα αντιβιοτικά δεν είναι παυσίπονα · Τα αντιβιοτικά δεν λειτουργούν σαν παυσίπονα και δεν μπορούν να ανακουφίσουν από πονοκεφάλους, πόνους ή πυρετό.· Τα αντιβιοτικά είναι αποτελεσματικά μόνο κατά των βακτηριακών λοιμώξεων και δεν μπορούν να σας βοηθήσουν να αναρρώσετε από λοιμώξεις που προκαλούνται από ιούς, όπως το κοινό κρυολόγημα ή την γρίπη. Έως και το 80% των λοιμώξεων, που επηρεάζουν τη μύτη, τα αυτιά, το λαιμό και τους πνεύμονες είναι ιικής προέλευσης, και για τον λόγο αυτό , η λήψη αντιβιοτικών δεν θα σας κάνει να νιώσετε καλύτερα.

3. Η λήψη αντιβιοτικών για λάθος λόγους, όπως κατά του κρυολογήματος, της γρίπης και των ιώσεων δεν θα σας βοηθήσει να αναρρώσετε πιο γρήγορα, και μπορεί να προκαλέσει παρενέργειεςΗ λήψη αντιβιοτικών για ένα κρυολόγημα , γρίπη ή ίωση δεν έχει κανένα όφελος για εσάς: τα αντιβιοτικά απλά δεν λειτουργούν κατά των ιογενών λοιμώξεων Επιπλέον, τα αντιβιοτικά μπορεί να προκαλέσουν αρκετές δυσάρεστες παρενέργειες, όπως διάρροια, ναυτία ή δερματικά εξανθήματα. Εάν τα συμπτώματα επιμένουν ή αν έχετε οποιαδήποτε ανησυχία, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε το γιατρό σας. Επιπλέον, συμβουλευτείτε τον γιατρό έγκαιρα:· αν είστε άνω των 65 ετών· αν έχετε άσθμα ή διαβήτη· εάν έχετε πνευμονοπάθεια (π.χ. χρόνια βρογχίτιδα, εμφύσημα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια)· αν έχετε καρδιακά προβλήματα (π.χ. προηγούμενη καρδιακή προσβολή, στηθάγχη, η χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια)· αν έχετε ένα ιατρικό πρόβλημα, όπου το ανοσοποιητικό σας σύστημα καταστέλλεται ή· εάν παίρνετε φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα (π.χ. στεροειδή, χημειοθεραπεία για τον καρκίνο, ή φάρμακα που χρησιμοποιούνται για να καταστείλουν τις λειτουργίες του θυρεοειδούς αδένα)

Πόσο διαρκεί μια ίωση;

Για τις περισσότερες ιώσεις , η κατάσταση θα βελτιωθεί μετά από δύο εβδομάδες.

Διάρκεια

Λοίμωξη του ωτός

Έως 4 ημέρες

Πονόλαιμος

έως 1 εβδομάδα

Κοινό κρυολόγημα

έως 1 ½ εβδομάδες

Γρίπη

έως 2 εβδομάδες

Ρινική καταρροή ή συμφόρηση της μύτης

έως 1 ½ εβδομάδες

Βήχας (που κρατάει μετά από λοίμωξη – μεταλοιμώδης βήχας)

έως και 3 εβδομάδες