Η καρδιά είναι ένα ευγενές όργανο στη λειτουργία του οποίου επεμβαίνουμε μόλις τα τελευταία 60 χρόνια. Από το 1958 εμφυτεύουμε βηματοδότες θεραπεύοντας τη συγκοπή και τις απειλητικές για τη ζωή βραδυκαρδίες. Πλέον, οι διαφλέβιες εμφυτεύσεις βηματοδοτών με ηλεκτρόδια που ξεκινούν από την περιοχή του ώμου αποτελούν επεμβάσεις ρουτίνας.

Μόλις το 1980 εμφυτεύθηκε ο πρώτος απινιδωτής στοχεύοντας στη θεραπεία του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου παρατείνοντας τη ζωή σε ασθενείς με επηρεασμένη καρδιακή λειτουργία και αυξημένο κίνδυνο απειλητικών για τη ζωή ταχυκαρδιών.

Η ολοένα αυξανόμενη χρήση διαφλέβιων συσκευών έχει αναδείξει επίσης τα προβλήματα και τους περιορισμούς τους, όπως οι σοβαρές λοιμώξεις, οι θρομβώσεις στα αγγεία και η φθορά των ηλεκτροδίων με τον χρόνο. Σε αυτό το πλαίσιο, καινοτόμες τεχνολογίες προσπερνούν τα όποια εμπόδια και μας επιτρέπουν να προσεγγίσουμε την καρδιά με σύγχρονες μεθόδους.

Σε διαγνωστικό επίπεδο, μπορούμε πλέον να τοποθετούμε με απλό τρόπο ακόμα και στο ιατρείο, σαν να πραγματοποιούμε μία ένεση στο πρόσθιο τμήμα του θώρακα, ένα νέο εμφυτεύσιμο Holter, σε ασθενείς με αραιά επεισόδια συγκοπής ή αισθήματος παλμών.

Η μικροσκοπική αυτή συσκευή καταγραφεί αξιόπιστα για μακρύ χρονικό διάστημα το καρδιογράφημα και πιστοποιεί την αιτία της συγκοπής ή της αρρυθμίας.

Σε θεραπευτικό επίπεδο, από τον Οκτώβριο του 2015 έχουμε τη δυνατότητα να εμφυτεύουμε τους πρωτοποριακούς βηματοδότες χωρίς ηλεκτρόδια απευθείας στην καρδιά καθιστώντας τους αόρατους. Η καινοτόμος συσκευή εμφυτεύεται διαμέσου της μηριαίας φλέβας, είναι 93% μικρότερη από τους υπάρχοντες βηματοδότες και ελαχιστοποιεί τις επιπλοκές καθώς δεν έχει ηλεκτρόδια ή δεν απαιτεί τη δημιουργία «θήκης» στο στήθος, αποτελώντας την επιτομή της νανοτεχνολογίας.

Είναι δεδομένο ότι στα επόμενα χρόνια οι μικροσκοπικοί αθέατοι βηματοδότες χωρίς καλώδια θα επικρατήσουν και θα αντικαταστήσουν πλήρως τη συμβατική τεχνολογία.

Στην ίδια λογική και προσπαθώντας να αποφύγουμε την τοποθέτηση ηλεκτροδίων μέσα στην καρδιά διαμέσου του φλεβικού συστήματος από τον ώμο, στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών εμφυτεύουμε πλήρως υποδόριους απινιδωτές. H απινιδωτική γεννήτρια τοποθετείται στην αθέατη αριστερή μασχαλιαία χώρα και το απινιδωτικό ηλεκτρόδιο υποδορίως, επί του στέρνου. Τα νέα αυτά συστήματα, επί του παρόντος, προτιμούνται σε νέα άτομα με αυξημένο κίνδυνο αιφνιδίου καρδιακού θανάτου αφού επιτρέπουν την χρήση τους για μια ολόκληρη ζωή.

Οι καινοτόμες τεχνολογίες στην καρδιολογία δεν περιορίζονται μόνο στις νέες συσκευές αλλά και στη θεραπεία των αρρυθμιών. Η κολπική μαρμαρυγή είναι η πιο συχνή αρρυθμία αφού περισσότεροι από 100.000 Έλληνες εμφανίζουν κάποιον από τους τύπους κολπικής μαρμαρυγής (παροξυσμική, εμμένουσα και χρόνια). Η θεραπεία συνίσταται στη χρήση αντιπηκτικών σε αυτούς που έχουν αυξημένο κίνδυνο για εγκεφαλικό και στην κατάλυση (ablation), όπου καταστρέφουμε τις αρρυθμιογόνες εστίες της καρδιάς (στόμια των πνευμονικών φλεβών).

«Η κατάλυση ενδείκνυται όταν τα φάρμακα αποτυγχάνουν ή ακόμα και ως πρώτη θεραπευτική επιλογή ειδικά σε νέους ασθενείς. Στόχος είναι η οριστική εξαφάνιση ή τουλάχιστον η σημαντική μείωση των επεισοδίων και των συμπτωμάτων. Μόλις τον μήνα Νοέμβριο πραγματοποιήθηκαν στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών με επιτυχία οι πρώτες επεμβάσεις θεραπείας της κολπικής μαρμαρυγής με το νέο σύστημα κρυοπηξίας 3ης γενιάς. Οι νέες τεχνολογίες κρυοπηξίας των πνευμονικών φλεβών παρουσιάζουν πολύ υψηλή αποτελεσματικότητα (80%), μεγαλύτερη ασφάλεια και έχουν μειώσει τον χρόνο της επέμβασης στα 90 λεπτά.

Η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να θεραπευθεί εφόσον επέμβουμε πρώιμα στην εξέλιξη της νόσου. Ειδικά σε νέους ασθενείς η κατάλυση προσφέρει πλήρη ίαση», τονίζει ο Δρ Δημήτριος Τσιαχρής, Διευθυντής του Εργαστηρίου Ηλεκτροφυσιολογίας και Βηματοδότησης του Athens Heart Center στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.

Χριστόδουλος Στεφανάδης, Καθηγητής Καρδιολογίας, Διευθυντής του Athens Heart Center, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, www.iatrikokentro.gr