Πώς γεννήθηκε και πώς κατέρρευσε το όνειρο της Μεγάλης Ελλάδας
1918-2018. Ενας αιώνας από την ανακωχή του Μούδρου.
Το πλήρες κείμενο της Συνθήκης των Σεβρών.
Αναλυτικό χρονολόγιο των ιστορικών γεγονότων από τον Σεπτέμβριο 1918, μέχρι τον Νοέμβριο 1922.
Η μικρή γαλλική πόλη Σεβρ ήταν ανέκαθεν διάσημη για τις πολύ λεπτές πορσελάνες της και το Μουσείο Κεραμικής Τέχνης. Το όνομα της πόλης κατέληξε διαβόητο και εφιαλτικό για όλους τους λαούς του ελληνοτουρκικού χώρου – ακόμα και για τους Τούρκους – από την υπογραφή των ομώνυμων Συνθηκών μεταξύ των Νικητριών Δυνάμεων και της ηττημένης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για την επικύρωση της ήττας της τελευταίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Παρά την Ανακωχή του Μούδρου τον Οκτώβριο του 1918 που σήμανε το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τη Συνθήκη των Σεβρών του 1920, οι Αρμένιοι, οι Κούρδοι, οι Ελληνες της Ιωνίας και του Πόντου είδαν γρήγορα τα όνειρά τους να μετατρέπονται σε χίμαιρα, αλλά και τους πόθους της ανεξαρτησίας και της εθνικής ολοκλήρωσης να πνίγονται στο αίμα.
Κατά τη διάσημη ρήση του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, Ραϊμόν Πουανκαρέ, η Συνθήκη αποδείχθηκε «πλέον εύθραστος των περίφημων πορσελανών της πόλεως όπου υπεγράφη», ενώ ο Ουίνστον Τσώρτσιλ έγραψε: «(…) Η αξία των όρων της Συνθήκης εξηρτάτο από ένα μοναδικόν Στοιχείον: τον Ελληνικόν Στρατόν. Εάν ο Ελευθέριος Βενιζέλος και οι στρατιώτες του κατόρθωναν να επιβληθούν επί του Κεμάλ, έχει καλώς. Εάν όχι, έπρεπε να αναζητήσουμε καλυτέρας λύσεις. Την ειρήνην με την Τουρκίαν έπρεπε, δια να την επιβάλωμεν, να κάνωμεν πόλεμον. Τη φοράν αυτήν οι Σύμμαχοι θα τον διεξήγον δι’ εντολοδόχου. (…)».
Οι Συνθήκες των Σεβρών, που παρουσιάζονται στην παρούσα έκδοση, ουδέποτε επικυρώθηκαν από τη Βουλή των Ελλήνων, όπως και από κανένα άλλο Κοινοβούλιο ή Ανακτοβούλιο των συμβαλλόμενων Κρατών. Ομως, ειδικά σήμερα, ακριβώς έναν αιώνα μετά τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, έχει πολύ μεγάλη σημασία η γνώση και η κατανόησή τους.
