Το ερώτηµα εάν υπάρχει υγιεινό γλυκό βασανίζει εδώ και αρκετά χρόνια όλους όσους προσέχουν τη διατροφή τους αλλά ακόµα και τους ίδιους τους διαιτολόγους. Ενα από τα γλυκά που κατά καιρούς κατατάσσονται στη λίστα των υγιεινών επιδορπίων είναι και ο χαλβάς. Ωστόσο επειδή στη χώρα µας έχουµε συνηθίσει όταν χρησιµοποιούµε τη λέξη «χαλβάς» να µην αναφερόµαστε µόνο στον χαλβά από ταχίνι, καλό είναι να γνωρίζουµε ότι κυρίως ο χαλβάς που προέρχεται από αλεσµένο σησάµι, δηλαδή ταχίνι, είναι αυτός που µπορεί να θεωρηθεί περισσότερο υγιεινός.
Γιατί συµβαίνει αυτό; Γιατί ο συγκεκριµένος χαλβάς αποτελείται κατά 50%-60% από ταχίνι και κατά περίπτωση 5%-7% από ξηρούς καρπούς, µέλι ή κακάο! Αν δει κάποιος µε προσοχή όλα αυτά τα συστατικά, κατανοεί ότι πρόκειται για ένα κοκτέιλ θρεπτικών συστατικών.
Το ταχίνι είναι ένα τρόφιμο αποκλειστικά φυτικής προέλευσης και μια εξαιρετική πηγή βιταμινών, μετάλλων και αντιοξειδωτικών συστατικών. Στην ιδιαίτερη σύστασή του αποδίδονται και οι ξεχωριστές του ιδιότητες στην προστασία της καρδιαγγειακής υγείας, στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της οστεοαρθρίτιδας και στην προστασία της επιδερμίδας. Να προστεθεί ότι περιέχει σημαντική ποσότητα υγιεινών λιπαρών οξέων και πρωτεϊνών φυτικής προέλευσης προσφέροντας λύσεις σε όσους επιθυμούν τον περιορισμό της κατανάλωσης ζωικών προϊόντων.
Ο χαλβάς είναι το γλυκό που κληρονομεί από το ταχίνι τη σύσταση και τις ευεργετικές του δράσεις. Μια μικρή μερίδα χαλβά, των 50 γραμμαρίων, μπορεί να καλύψει ένα σημαντικό μέρος των αναγκών ενός ενηλίκου ή παιδιού σε βασικά θρεπτικά συστατικά. Πιο συγκεκριμένα, στον πίνακα που ακολουθεί φαίνεται η κάλυψη των αναγκών στα σημαντικότερα θρεπτικά συστατικά.
50 γρ. χαλβά καλύπτουν
- Το14% των αναγκών σε σίδηρο
- Το 12% των αναγκών σε ασβέστιο
- Το 7% των αναγκών σε μαγνήσιο
- Το 9% των αναγκών σε ψευδάργυρο
- Το 23% των αναγκών σε θειαμίνη (βιταμίνη Β1)
- Το 8% των αναγκών σε ριβοφλαβίνη (βιταμίνη Β2)
- Το 8% των αναγκών σε νιασίνη (βιταμίνη Β3)
- Το 7% των αναγκών σε φυλλικό οξύ
Πρέπει να σημειωθεί ότι η παραπάνω προσφορά θρεπτικών συστατικών προκύπτει από την κατανάλωση ενός γλυκού μικρογεύματος και όχι ενός πλούσιου γεύματος. Το ταχίνι και κατ’ επέκταση ο χαλβάς είναι τρόφιμα τόσο πυκνά σε θρεπτικά συστατικά που πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στις υπερτροφές. Τροφές με απολαυστική γεύση και καθημερινή συμβολή στην προαγωγή της υγείας.
Εδώ όμως έρχεται ο αντίλογος που συνοδεύεται και από εύλογα ερωτήματα που προκύπτουν. Ναι, είναι υγιεινή και πυκνή σε θρεπτικά συστατικά τροφή αλλά μήπως μας «φορτώνει» με θερμίδες; Μπορεί η αλόγιστη κατανάλωσή του να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού μας βάρους. Κάθε πρακτική που δεν διατηρεί την έννοια του μέτρου μπορεί να είναι βλαβερή. Η έννοια του μέτρου διαφέρει μεταξύ συνηθειών ή τροφών.
Ας δούμε λοιπόν πώς μπορούμε να ορίσουμε το μέτρο για τον χαλβά από ταχίνι.
Αν αναλογιστούμε ότι ο μέσος ενήλικος χρειάζεται τουλάχιστον 2.500 θερμίδες για να μείνει σταθερός στο βάρος του, το ερώτημα που προκύπτει είναι πόσες από αυτές θα πρέπει να τις παίρνει από τη γλυκιά απόλαυση του χαλβά.
Το 10% (250 θερμίδες) της ενέργειας μπορεί να καλύπτεται από μια γλυκιά απόλαυση. Οταν μάλιστα η απόλαυση αυτή δεν περιέχει ζωικά λιπαρά από κρέμα γάλακτος και βούτυρο, ενώ παράλληλα συμβάλλει στη θρέψη, τότε δικαιωματικά έχει τη θέση της.
Οι 150-250 θερμίδες τις οποίες θα λάβει ένας μέσος ενήλικος από 30-50 γρ. χαλβά από ταχίνι κάθε ημέρα μπορούν να τον βοηθήσουν να ικανοποιήσει την αίσθηση γλυκού που του λείπει καταναλώνοντας ουσιαστικά μια υγιεινή τροφή.
Η ποσότητα αυτή δεν είναι ικανή για να αυξήσει το βάρος εφόσον αποτελέσει μέρος μιας ισορροπημένης ημερήσιας διατροφής. Μπορεί όμως αποδεδειγμένα να συμβάλει στην κάλυψη των αναγκών σε θρεπτικά συστατικά και φυσικά στην απόλαυση της γλυκιάς γεύσης.
Ευχαριστούµε για τη συνεργασία τον κ. Γιάννη Χρύσου, κλινικό διαιτολόγο – διατροφολόγο, πρόεδρο του Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής.
