Λίγες ημέρες μετά το πράσινο φως που έδωσε η Βρετανία στο χάπι της Merck για την αντιμετώπιση της Covid-19, η Pfizer ανακοίνωσε ενθαρρυντικά αποτελέσματα για μια δεύτερη θεραπεία.

Το χάπι της Pfizer είναι «άκρως αποτελεσματικό» στην πρόληψη της σοβαρής νόσου μεταξύ ατόμων υψηλού κινδύνου που ξεκίνησαν τη φαρμακευτική αγωγή αμέσως αφότου εκδήλωσαν συμπτώματα.

Η κλινική δοκιμή έδειξε ότι το χάπι, το οποίο σχεδιάζεται να κυκλοφορήσει στις ΗΠΑ με την εμπορική ονομασία Paxlovid, μειώνει κατά 89% τον κίνδυνο νοσηλείας και θανάτου εφόσον χορηγηθεί τρεις ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων.

Τα αποτελέσματα ήταν τόσο ενθαρρυντικά ώστε η ανεξάρτητη επιτροπή που παρακολουθούσε τη δοκιμή αποφάσισε τον πρόωρο τερματισμό της. Αυτό θα επιτρέψει τη χορήγηση της θεραπείας και στους εθελοντές της μελέτης που έλαβαν ψευδοφάρμακο (placebo).

«Τα αποτελέσματα ξεπέρασαν και τα πιο τρελά μας όνειρα» δήλωσε σύμφωνα με τους New York Times η Αναλιέσα Άντερσον, στέλεχος της Pfizer που ανέλαβε την ανάπτυξη του φαρμάκου.

Η εταιρεία σκοπεύει τώρα να υποβάλει αίτημα έγκρισης στις ρυθμιστικές αρχές.

Όχι για όλους

Τόσο το χάπι της Pfizer όσο και η αντίστοιχη θεραπεία της Merck δεν προορίζονται για τον γενικό πληθυσμό αλλά για ομάδες υψηλού ρίσκου, όπως οι άνω των 60 ετών ή οι πάσχοντες από υποκείμενα νοσήματα.

H εταιρεία πάντως το δοκιμάζει για την πρόληψη της λοίμωξης σε οικογένειες με μέλη που έχουν προσβληθεί από κοροναϊό.

Και οι δύο εταιρείες έχουν αρχίσει την παραγωγή πριν λάβουν το πράσινο φως των ρυθμιστικών αρχών, αρχικά όμως οι θεραπείες θα είναι διαθέσιμες σε περιορισμένες μόνο ποσότητες.

Και στις δύο περιπτώσεις, το κόστος εκτιμάται πως θα είναι υψηλό. Η αμερικανική κυβέρνηση έχει ήδη συνάψει συμβόλαια με τη Merck και με τη Pfizer για δόσεις που επαρκούν για συνολικά 3,4 εκατομμύρια ασθενείς με τιμή γύρω στα 700 δολάρια ανά ασθενή.

Η Pfizer έχει υποσχεθεί εκπτώσεις για τις φτωχότερες χώρες, ενώ η Merck έχει παραχωρήσει δωρεάν τα δικαιώματα παραγωγής γενοσήμων στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

Πώς λειτουργεί η θεραπεία

Η αρχή της προσπάθειας για την ανάπτυξη του χαπιού της Pfizer ξεκίνησε πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες, την εποχή της επιδημίας SARS στην Ασία. Πέρυσι, η εταιρεία τροποποίησε τη θεραπεία ώστε να στοχεύει τον πανδημικό κοροναϊό και να χορηγείται απο το στόμα αντί ενδοφλέβια.

Το χάπι ανήκει στην κατηγορία των πρωτεϊνικών αναστολέων που χρησιμοποιούνται ευρέως κατά του HIV και αναστέλλει μια πρωτεΐνη που επιτρέπει στον ιό να πολλαπλασιάζεται.

Σύμφωνα με τη Pfizer, οι εθελοντές της κλινικής δοκιμής δεν ανέφεραν σοβαρές παρενέργειες.

Πώς λαμβάνεται

Η θεραπεία της Pfizer περιλαμβάνει 20 χάπια που χορηγούνται σε διάστημα 5 ημερών, μαζί με 10 χάπια ριτοναβίρης, φάρμακο κατά του HIV, το οποίο παρατείνει τη διάρκεια της δράσης.

Συγκριτικά, η θεραπεία της Merck αποτελείται από 40 χάπια σε διάστημα 5 ημερών και προσφέρει περίπου 50% μείωση του κινδύνου νοσηλείας και θανάτου σε ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο για επιπλοκές.

Το χάπι της Merck λειτουργεί με διαφορετικό μηχανισμό, αφού σχεδιάστηκε να εισαγάγει λάθη στο γενετικό υλικό του ιού.

Για προληπτικούς λόγους, οι ασθενείς που το λαμβάνουν θα πρέπει να εφαρμόζουν αντισύλληψη. Η Βρετανία, η πρώτη χώρα που το ενέκρινε, συνέστησε να μην χρησιμοποιείται σε εγκύους, θηλάζουσες και σε γυναίκες που θα μπορούσαν να μείνουν έγκυες στη διάρκεια της θεραπείας.