Έχετε δυσκολία να κοιμηθείτε; Κάνετε ανήσυχο ύπνο; Καιρός να αναρωτηθείτε τι είναι αυτό που φταίει. Ο ύπνος είναι πολύ σημαντικός για την ψυχική και σωματική μας υγεία, για να αποδίσουμε στην εργασία μας, για να είμαστε ευδιάθετοι και να αλληλεπιδρούμε καλά με τους άλλους. Αυτά που κάνουμε μέσα στη μέρα επηρεάζουν τον ύπνο μας, περισσότερο από ό,τι φανταζόμαστε!
Συχνά νομίζουμε ότι τα προβλήματα που σχετίζονται με τον ύπνο ξεκινούν μόλις ξαπλώσουμε στο κρεβάτι μας, κάτι που δεν είναι αλήθεια. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν κάποιες καταστάσεις και κάποιες κακές συνήθειες που συμβαίνουν μέσα στην ημέρα, οι οποίες μας φορτίζουν και διαταράσσουν τον κιρκάδιο ρυθμό μας. Αυτός αναφέρεται στον 24ωρο κύκλο που ρυθμίζει τις σωματικές λειτουργίες σχεδόν όλων των έμβιων όντων, από τον ύπνο έως το ξύπνημα.
Δεν είναι λίγες οι φορές που νιώθουμε αδυναμία και κόπωση, πιθανόν πονοκέφαλό ή πόνο στο στομάχι, επειδή δεν έχουμε φάει την ώρα που πρέπει ή δεν έχουμε κοιμηθεί σωστά. Αυτό συμβαίνει γιατί το σώμα μας μαθαίνει να ανταποκρίνεται στις συνήθειές μας.
Στη σύγχρονη εποχή, που οι ρυθμοί είναι γρήγοροι και το στρες δεν μας αφήνει να ηρεμήσουμε ακόμη και τη νύχτα, η ανάγκη για να βρούμε τρόπους να κοιμόμαστε καλά είναι επιτακτική. Άλλωστε κατά τη διάρκεια του ύπνου, ο οργανισμός αποκαθιστά βλάβες και προβλήματα, άρα είναι απαραίτητο να έχουμε έναν ποιοτικό και ήσυχο ύπνο, ώστε να αξιοποιήσουμε στο έπακρο τις ευεργετικές του ιδιότητες.
Παρακάτω μερικοί τρόποι για να διασφαλίσουμε την εύρυθμη λειτουργία του βιολογικού μας ρολογιού και να εξασφαλίσουμε έναν όσο το δυνατόν καλύτερο ύπνο.
Να σηκωνόμαστε την ίδια ώρα καθημερινά
Καλό είναι το βιολογικό μας ρολόι να λειτουργεί με μία συνέπεια. Αν, για παράδειγμα, ορισμένες φορές κοιμόμαστε αργά μετά από μία ανήσυχη νύχτα ή κάποιες ημέρες ξυπνάμε νωρίς και κάποιες αργότερα, είναι σίγουρο ότι ο ύπνος μας θα διαταραχτεί.
Όταν το βιολογικό μας ρολόι απορρυθμίζεται, όλο το πρόγραμμά μας αλλάζει. Μια σταθερή ώρα ξυπνήματος θα μας βοηθήσει να διατηρούμε το σώμα μας ξεκούραστο και ρυθμισμένο σωστά, ώστε το βράδυ να νιώσουμε ήρεμοι και έτοιμοι να κοιμηθούμε μια φυσιολογική ώρα.
Να αρχίζουμε τη μέρα με επίγνωση
Να προσπαθούμε, όσο γίνεται, να ξεκινάμε την ημέρα μας με έναν ήρεμο και συγκεντρωμένο τρόπο, εστιάζοντας στην παρούσα στιγμή, χωρίς άγχη ή βιασύνες. Για καλύτερα αποτελέσματα, μπορούμε να δοκιμάσουμε χαλαρωτικές δραστηριότητες όπως διαλογισμό ή βαθιές αναπνοές.
Το με τη διάθεση ξυπνάμε και αρχίζουμε τη μέρα, επηρεάζει και τον βραδινό μας ύπνο. Αν το πρώτο πράγμα που νιώθουμε το πρωί είναι στρες, πιθανόν αυτή η αίσθηση να συνεχιστεί για όλη την υπόλοιπη ημέρα και να μην περάσει ακόμη και μέχρι και την ώρα που θα πέσουμε στο κρεβάτι μας για να κοιμηθούμε.
Ύπνος σημαίνει διάλειμμα από τις σκέψεις
Αν είμαστε διαρκώς αγχωμένοι για όλα, αν δεν σταματάμε να σκεφτόμαστε τις υποχρεώσεις μας και τα ζητήματα που έχουμε να λύσουμε, ο εγκέφαλός μας δεν έχει την ευκαιρία να ξεκουραστεί. Δεν είναι λίγες οι φορές που την ώρα που ξαπλώνουμε, αντί να χαλαρώσουμε και να κοιμηθούμε, το μυαλό μας είναι σε υπερένταση και επαναφέρει στη σκέψη μας όλα όσα το ανησυχούν.
Ξανασκεφτόμαστε μάταια τι έγινε μέσα στη μέρα, τι είπαμε και με ποιον, τι δεν έπρεπε να πούμε, τι αφήσαμε στη μέση. Καμιά φορά σκεφτόμαστε ακόμη και παλιά θέματα, επαναφέρουμε ανησυχίες από το παρελθόν που κάνουν την εμφάνισή τους στη σκέψη μας χωρίς καλά – καλά να το καταλαβαίνουμε και μας κρατούν ξάγρυπνους.
Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να δώσουμε χρόνο στον εγκέφαλό μας να αποσυμφορηθεί από τις υποχρεώσεις της ημέρας. Μπορούμε, λοιπόν, να κάνουμε κάποια διαλείμματα από όλα, να κοιτάμε για λίγα λεπτά απλώς έξω από το παράθυρο ή να κάνουμε μία μικρή βόλτα.
Άλλο η μέρα, άλλο η νύχτα
Ο ύπνος έρχεται πιο εύκολα, όταν μέσα στην ημέρα είμαστε αρκετά ενεργοί και δραστήριοι, όταν κουραζόμαστε τόσο, ώστε να χρειαζόμαστε την ξεκούραση το βράδυ. Έτσι στην ουσία καθιστούμε σαφές στο σώμα και το μυαλό μας πότε είναι μέρα και πότε νύχτα.
Ύπνος και συναισθηματικό στρες
Αν νιώθουμε συναισθηματική ανισορροπία, συνήθως παραμένουμε σε αυτή και λίγο πριν να κοιμηθούμε, γεγονός που μας εμποδίζει να ηρεμήσουμε. Είμαστε μονίμως σε επιφυλακή και αυτό δεν μας βοηθά να νυστάξουμε και να κοιμηθούμε. Καλό είναι θυμόμαστε πού και πού ότι δεν οφείλουμε να έχουμε λύσει όλα μας τα προβλήματα πριν από τον ύπνο. Κάποια πράγματα μπορούν να περιμένουν!
Ύπνος με το ζόρι; Όχι!
Εστιάζοντας στο τι συμβαίνει μέσα στη μέρα μας και απομακρύνοντας το άγχος για το αν θα καταφέρουμε να κοιμηθούμε, σίγουρα θα έχουμε καλύτερα αποτελέσματα. Δεν υπάρχει λόγος να αγχωνόμαστε για το αν θα μας πάρει ή όχι ύπνος ή να προσπαθούμε να τον εκβιάσουμε, βάζοντας τον εαυτό μας σε μια πιεστική κατάσταση, γιατί τότε θα είναι πολύ πιο δύσκολο να χαλαρώσουμε.
Όπως και να έχει, ο ύπνος είναι σημαντικός τόσο για τη διάθεση, όσο και για την υγεία μας, γι’ αυτό και είναι καλό να του δώσουμε τη σημασία που του αξίζει και να φροντίσουμε να διαμορφώσουμε το πρόγραμμα της μέρας μας έτσι ώστε να μην διαταράσσεται η βραδινή μας ξεκούραση.