Από το 2013 έως το 2015, στο μικρό χωριό Καλάτσι του Καζακστάν συνέβη κάτι που μοιάζει με επιστημονική φαντασία: δεκάδες κάτοικοι άρχισαν ξαφνικά να χάνουν τις αισθήσεις τους και να κοιμούνται για μέρες. Άνθρωποι κάθε ηλικίας – παιδιά στο σχολείο, ηλικιωμένοι στον δρόμο, εργάτες στα σπίτια τους – βυθίζονταν σε έναν ανεξήγητο, βαθύ ύπνο που διαρκούσε έως και έξι ημέρες.
Κάποιοι ξυπνούσαν χωρίς μνήμη, άλλοι με ψευδαισθήσεις ή αδυναμία κίνησης. Στην κορύφωση του φαινομένου, περίπου το 14% του πληθυσμού του χωριού είχε πληγεί τουλάχιστον μία φορά. Οι αρχές έκαναν λόγο για “νόσο του ύπνου”, αν και η ακριβής αιτία παρέμενε άγνωστη.
Οι θεωρίες για το χωριό του Καζακστάν
Αρχικές θεωρίες μιλούσαν για επιδημία, τοξικές αναθυμιάσεις ή και μαζική υστερία. Όμως η προσοχή γρήγορα στράφηκε στα εγκαταλελειμμένα ορυχεία ουρανίου της σοβιετικής εποχής, που βρίσκονται κοντά στο χωριό. Εκείνοι που αρρώσταιναν ζούσαν σε σπίτια πιο κοντά στο εγκαταλελειμμένο μεταλλείο. Οι επιστήμονες εντόπισαν υψηλά επίπεδα μονοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν υπνηλία ή απώλεια συνείδησης.
Η κυβέρνηση του Καζακστάν μετέφερε τελικά δεκάδες οικογένειες και σφράγισε τις γύρω περιοχές. Το φαινόμενο σταμάτησε. Ωστόσο, μέχρι και σήμερα δεν έχει υπάρξει επίσημη και πλήρως αποδεκτή εξήγηση. Για πολλούς κατοίκους, η «νόσος του ύπνου» παραμένει ένα ανεξήγητο τραύμα – και ένα μυστήριο που ίσως δεν λυθεί ποτέ.
