Ο γάμος σημαίνει να μοιράζεσαι τη ζωή σου με κάποιον ξεχωριστό. Αλλά τι γίνεται όταν μοιράζεσαι μαζί του και… την κατάθλιψη; Σύμφωνα με μια νέα, πρωτοποριακή έρευνα από το Ιράν, τα ζευγάρια δεν ανταλλάσσουν μόνο τρυφερότητα και λόγια, αλλά και μικροοργανισμούς –και ίσως μαζί τους και προβλήματα ψυχικής υγείας.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Exploratory Research and Hypothesis in Medicine, εξέτασε 1.740 νεόνυμφους και κατέληξε σε ένα απροσδόκητο εύρημα: όταν ο ένας σύντροφος πάσχει από κατάθλιψη και άγχος, ο/η άλλος εμφανίζει με τον καιρό παρόμοια συμπτώματα –και το μικροβίωμα του στόματός του αρχίζει να μοιάζει επικίνδυνα με του συντρόφου του.
Πώς συνδέονται τα μικρόβια στο στόμα με την κατάθλιψη
Τα στοματικά βακτήρια μεταδίδονται εύκολα μέσα από τα φιλιά, το κοινό φαγητό και την απλή συμβίωση. Οι περισσότεροι από αυτούς τους μικροοργανισμούς είναι ακίνδυνοι, πολλοί είναι και ωφέλιμοι. Όμως, αυτή η μελέτη δείχνει πως ορισμένα βακτήρια ενδέχεται να σχετίζονται με προβλήματα ψυχικής υγείας –και να «μεταδίδονται» ανάμεσα στους συντρόφους.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν νεόνυμφα ζευγάρια για έξι μήνες. Όταν ο ένας από τους δύο είχε ήδη διαγνωστεί με κατάθλιψη, άγχος και διαταραχές ύπνου, ο υγιής σύντροφος παρουσίαζε σταδιακά αυξημένα επίπεδα των ίδιων συμπτωμάτων. Οι ερευνητές διαπίστωσαν παράλληλα μεταβολές στο μικροβίωμα του στόματός τους: βακτηριακές οικογένειες όπως οι Clostridia, Veillonella και Lachnospiraceae, που έχουν συνδεθεί με διαταραχές διάθεσης, άρχισαν να κυριαρχούν και στους δύο.
Η επιστημονική κοινότητα μελετά όλο και περισσότερο τη σύνδεση μικροβιώματος και εγκεφάλου –μια σχέση που αποκαλείται «άξονας μικροβιώματος-εγκεφάλου». Οι μικροοργανισμοί στο σώμα μας φαίνεται πως επηρεάζουν τη λειτουργία του εγκεφάλου, είτε μέσω χημικών σημάτων είτε επηρεάζοντας το ανοσοποιητικό και το στρες.
Η συγκεκριμένη μελέτη ενίσχυσε αυτή τη θεωρία με έναν νέο δείκτη: τα επίπεδα κορτιζόλης (της ορμόνης του στρες) στο σάλιο των υγιών συντρόφων αυξήθηκαν σημαντικά μετά από έξι μήνες συμβίωσης με έναν αγχωμένο και καταθλιπτικό σύντροφο.
Επιπλέον, οι γυναίκες φάνηκαν πιο ευάλωτες σε αυτή τη μικροβιακή επιρροή, εμφανίζοντας εντονότερες αλλαγές τόσο στην ψυχική τους κατάσταση όσο και στο μικροβίωμά τους.
Ελπίδες για νέες θεραπείες
Η συγκεκριμένη μελέτη είναι εξερευνητική και δεν αποδεικνύει αιτιακή σχέση μεταξύ των βακτηρίων του στόματος και της ψυχικής υγείας. Τα ευρήματα βασίζονται σε συσχετίσεις και απαιτούν περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν. Σε περιπτώσεις συμπτωμάτων κατάθλιψης ή άγχους, η έγκαιρη αναζήτηση βοήθειας από επαγγελματίες ψυχικής υγείας είναι απαραίτητη.
Aν και έχει περιορισμούς (μικρή χρονική διάρκεια, συγκεκριμένο πληθυσμό και πολιτισμικό πλαίσιο), η έρευνα αυτή ανοίγει έναν νέο δρόμο για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης και του άγχους: τη θεραπευτική προσέγγιση του ζευγαριού ως μονάδας. Ίσως ο σύντροφος ενός ασθενούς να χρειάζεται επίσης υποστήριξη –ή ακόμα και παρέμβαση στο μικροβίωμά του, μέσω προβιοτικών ή άλλων μεθόδων.
