Ακόμα και ένας ικανός πράκτορας από τους κύκλους των βρετανών κατασκόπων, όπως του επικού διαμετρήματος του 007, μπορεί να εκδηλώσει κρίση ταυτότητας. Και ο Τζέιμς Μποντ, ριψοκίνδυνος, νάρκισσος και αποτελεσματικός, μπορεί σήμερα να μην ξέρει σε ποιον ανήκει.

Το διάσημο δημιούργημα του Ιαν Φλέμινγκ δεν αντιμετωπίζει οντολογικής φύσης προβλήματα αλλά επιχειρηματικά. Η εφημερίδα «Γκάρντιαν» αποκάλυψε τον περασμένο Φεβρουάριο τις προθέσεις ενός επιχειρηματία από το Ντουμπάι ο οποίος κατέθεσε αγωγές στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρωπαϊκή Ενωση με τον ισχυρισμό ότι τα τελευταία πέντε χρόνια δεν έγινε καμία χρήση προς εμπορική αξιοποίηση διαφόρων σημάτων γύρω από τον διάσημο κατάσκοπο. Και ότι αυτή η παύση οδήγησε στη λήξη διαφόρων προστατευτικών περιορισμών που αφορούν την πνευματική ιδιοκτησία του Τζέιμς Μποντ. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται το όνομά του, η ιδιότητά του ως «007» καθώς και η φράση «Bond, James Bond».

Σύμφωνα με την «Γκάρντιαν» ο αυστριακός επιχειρηματίας Γιόζεφ Κλάιντιενστ, ο οποίος κατασκευάζει σύμπλεγμα από πολυτελή θέρετρα σε έξι τεχνητά νησιά έξω από το Ντουμπάι, έχει υποστηρίξει ότι αφού τα εμπορικά σήματα γύρω από τον Τζέιμς Μποντ δεν έχουν αξιοποιηθεί, μπορεί ο ίδιος να τα διεκδικήσει.

Ο ισχυρισμός του επιχειρηματία βασίζεται στο ότι η τελευταία ταινία 007 του Ντάνιελ Κρεγκ, με τίτλο «No Time to Die», κυκλοφόρησε το 2021. Από τότε δεν έχει ανακοινωθεί ποιος ηθοποιός θα πάρει τη θέση του ούτε έχει βγει το χρονοδιάγραμμα παραγωγής της επόμενης ταινίας. Το προηγούμενο μεγαλύτερο κενό μεταξύ των ταινιών ήταν έξι χρόνια και τέσσερις μήνες.

Η Danjaq, η αμερικανική εταιρεία η οποία έχει κατοχυρώσει τα εμπορικά σήματα και ελέγχει τα παγκόσμια δικαιώματα εμπορευματοποίησης τους Τζέιμς Μποντ σε συνδυασμό με την Eon Productions (με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο), αρχικά είχε 60 ημέρες για να καταθέσει την υπεράσπισή της. Τώρα οι κάτοχοι των δικαιωμάτων χρήσης (franchise) του Τζέιμς Μποντ, αξίας πολλών δισεκατομμυρίων, αιτήθηκαν πρόσθετο χρόνο για να ετοιμάσουν την υπεράσπισή τους, προκειμένου να διατηρήσουν τον έλεγχο του ονόματος του υπερκατασκόπου στην Ευρώπη.

Σε έγγραφό του Γραφείο Πνευματικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης ενέκρινε την παράταση προθεσμίας, σημειώνοντας ωστόσο ότι «είναι μάλλον απίθανο να χορηγηθεί περαιτέρω παράταση πέραν από τα μέσα Ιουνίου εκτός αν υπάρχουν εξαιρετικές περιστάσεις».

Η Danjaq, μαζί με την MGM Studios, η οποία εξαγοράστηκε από την Amazon έναντι 8,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2021, είναι επίσης συνιδιοκτήτρια των πνευματικών δικαιωμάτων όσων ταινιών Τζέιμς Μποντ έχουν γυριστεί.

Η εποχή Amazon

Λίγες ημέρες μετά την αναφορά για τις νομικές προκλήσεις του Κλάιντιενστ, αποκαλύφθηκε ότι η Amazon είχε καταβάλει περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο δολάρια για να αποκτήσει πλήρη «δημιουργικό έλεγχο» του franchise του Τζέιμς Μποντ από την Μπάρμπαρα Μπρόκολι και τον Μάικλ Τζ. Γουίλσον, τους εδώ και πολλά χρόνια διαχειριστές των ταινιών Μποντ.

Με τον δημιουργικό έλεγχο, η Amazon έχει πλέον τη δυνατότητα να προχωρήσει στην παραγωγή νέων ταινιών, ενδεχομένως και τηλεοπτικών σειρών εμπνευσμένων από την ιστορία του 007, χωρίς την έγκριση των δύο βρετανοαμερικανών κληρονόμων του παραγωγού ταινιών Αλμπερτ Μπρόκολι. Ο οποίος ήταν εκείνος που είχε επιβλέψει για την ακεραιότητα του χαρακτήρα που δημιουργήθηκε αρχικά το 1953 από τον συγγραφέα Ιαν Φλέμινγκ. Ο Γουίλσον δήλωσε ότι ο ίδιος και η Μπρόκολι ήταν πολύ απρόθυμοι να εκχωρήσουν τα πνευματικά δικαιώματα του Μποντ προκειμένου να γίνει μια τηλεοπτική σειρά, με την Μπρόκολι να προσθέτει: «Δεν είναι κάτι που θέλαμε να κάνουμε».

Τον περασμένο Μάρτιο, η Amazon επιβεβαίωσε ότι η Εϊμι Πασκάλ και ο Ντέιβιντ Χέιμαν θα αναλάβουν την παραγωγή της επόμενης ταινίας Μποντ, αν και δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί η ημερομηνία κυκλοφορίας ή ο πρωταγωνιστής. Η Πασκάλ έχει εμπειρία με το franchise του Μποντ από την προηγούμενη θέση της ως προέδρου κινηματογράφου της Sony, εποπτεύοντας τις ταινίες «Casino Royale», «Quantum of Solace» και «Skyfall». Ο Χέιμαν είναι πιο γνωστός ως παραγωγός όλων των ταινιών Χάρι Πότερ, καθώς και του franchise «Fantastic Beasts», ενώ επιμελείται την παραγωγή της πολυαναμενόμενης τηλεοπτικής σειράς του ΗΒΟ που βασίζεται στις ιστορίες της τρανσφοβικής Τζ. Κ. Ρόουλινγκ. Είναι ο δεύτερος εμπορικά επιτυχημένος παραγωγός ταινιών όλων των εποχών, με πιστώσεις που περιλαμβάνουν τις ταινίες «Gravity», «Paddington», «Barbie», «Wonka» και «Once Upon a Time in Hollywood».

Παράλληλα με τη συζήτηση περί του «δημιουργικού ελέγχου» η Mail Online ανέφερε ότι μια πηγή από την Amazon είπε ότι ο ηθοποιός «πρέπει να είναι Βρετανός ή από την Κοινοπολιτεία – και πρέπει να είναι άνδρας».

Ανησυχίες και ενστάσεις

Στον απόηχο της συμφωνίας με την Amazon, μεγάλο μέρος της ανησυχίας μεταξύ των σταρ – πρώην Μποντ δεν αφορούσε το μελλοντικό φύλο του, αλλά την εθνικότητά του. Ο Πιρς Μπρόσναν είχε δηλώσει ότι θεωρούσε «δεδομένο» ότι ο Μποντ θα έπρεπε να παραμείνει ένας βρετανικός χαρακτήρας παρά το γεγονός ότι τώρα ανήκει σε αμερικανούς ιδιοκτήτες, ενώ ο Τίμοθι Ντάλτον δήλωσε ότι η συμφωνία τον άφησε «κάπως λυπημένο», προσθέτοντας: «Είναι μία από τις λίγες υπέροχες ιστορίες που έχουμε στον κινηματογράφο που είναι βρετανικές».

Η Ελεν Μίρεν δήλωσε σε συνέντευξή της στη «Standard» για το ίδιο θέμα ότι δεν θα έπρεπε ποτέ να υποδυθεί γυναίκα τον Τζέιμς Μποντ, καθώς το κατασκοπευτικό franchise «γεννήθηκε από βαθύ σεξισμό». «Ολη η σειρά ταινιών Τζέιμς Μποντ δεν ήταν το φόρτε μου. Ποτέ δεν μου άρεσε ο τρόπος με τον οποίο οι γυναίκες απεικονίζονταν στις ταινίες του Τζέιμς Μποντ». Η Μίρεν δήλωσε αντίθετη στην ιδέα να αντιμετωπιστεί ο ιστορικός σεξισμός του κατασκόπου αναθέτοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε μία γυναίκα ηθοποιό. Και διευκρίνισε ότι κατά τη γνώμη της οι γυναίκες θα αναπαριστάνονταν καλύτερα από τις απεικονίσεις πραγματικών γυναικών κατασκόπων.

«Ολη η έννοια του Τζέιμς Μποντ είναι ποτισμένη και γεννημένη από βαθύ σεξισμό», είπε. «Οι γυναίκες αποτελούσαν πάντα ένα μεγάλο κεφάλαιο, ιδιαίτερα σημαντικό για τις Μυστικές Υπηρεσίες. Πάντα έτσι ήταν. Και πολύ γενναίες επίσης. Αν ακούσετε τι έκαναν οι γυναίκες στη γαλλική Αντίσταση, πόσο απίστευτα θαρραλέες ήταν. Επομένως, θα προτιμούσα να έλεγα πραγματικές ιστορίες για εξαιρετικές γυναίκες που εργάστηκαν σε αυτόν τον χώρο».

Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»