Ο αέρας του Δουβλίνου περιέχει ίχνη κάνναβης, μαγικών μανιταριών και ανθρώπων διαφόρων προελεύσεων.
Σε ένα πάρκο της Φλόριντα, μια σκούπα που ρουφάει δείγματα αέρα ανιχνεύει αγριόγατες, κροταλίες και περαστικούς αφρικανικής, ασιατικής και ευρωπαϊκής καταγωγής.
Όλα τα πλάσματα που περνούν από έναν χώρο γίνονται αντιληπτά χάρη στην τεχνολογία του «περιβαλλοντικού DNA», ή eDNA, η οποία βασίζεται στη συλλογή γενετικού υλικού από δείγματα αέρα, νερού ή χώματος.
«Το επίπεδο πληροφορίας που περιέχει το περιβαλλοντικό DNA είναι τόσο υψηλό ώστε μόλις τώρα αρχίζουμε να εξετάζουμε τις δυνητικές εφαρμογές» σχολίασε σε δελτίο Τύπου ο Ντέιβιντ Ντάφι, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Φλόριντα.
Η ομάδα του παρουσιάζει στην επιθεώρηση Nature Ecology μια σειρά πειραμάτων στο Δουβλίνο και τη Φλόριντα, τα οποία βασίστηκαν σε σύγχρονες τεχνικές αλληλούχισης του DNA και έδωσαν αποτελέσματα σε λίγες ημέρες, αντί σε εβδομάδες όπως σε προηγούμενες έρευνες.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν σωλήνες αναρρόφησης για να συλλέξουν δείγματα αέρα (University of Florida)
Η μέθοδος θα ήταν πολύτιμη για την παρακολούθηση απειλούμενων ειδών ή την ανίχνευση παθογόνων στον αέρα.
Εγείρει όμως και ηθικά ερωτήματα, αναγνωρίζουν οι ερευνητές, δεδομένου ότι ανιχνεύει το DNA των κυττάρων που αποβάλλονται διαρκώς από το δέρμα μας στο περιβάλλον.
Εκτός του ότι αποκάλυψαν την παρουσία εκατοντάδων διαφορετικών ζώων, φυτών, βακτηρίων και ιών, τα πειράματα της μελέτης μπόρεσαν επίσης να διαβάσουν ανθρώπινες γενετικές αλληλουχίες που δυνητικά θα επέτρεπαν την ταυτοποίηση ανθρώπων.
Στο μέλλον, η τεχνολογία του περιβαλλοντικού DNA θα μπορούσε να γίνει εργαλείο απολυταρχικών καθεστώτων που παρακολουθούν τις κινήσεις πολιτών, προειδοποίησε μιλώντας στο περιοδικό Science η Νάταλι Ραμ του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, η οποία ασχολείται με την προστασία ευαίσθητων γενετικών δεδομένων.
«Δεν ξέρω για εσάς, εγώ πάντως δεν βλέπω θετικά το ενδεχόμενο μαζικής παρακολούθησης από την κυβέρνηση» σχολίασε.
Ανάλογες επιφυλάξεις εξέφρασε ο Σάιμον Κριρ, μοριακός οικολόγος του Πανεπιστημίου του Μπάνγκορ στην Ουαλία. Πρόσφατα παρακολούθησε την παρουσίαση ενός ερευνητή μιας ιδιωτικής εταιρείας για μια συσκευή ανάλυσης περιβαλλοντικού DNA.
Όπως είπε ο Κερ, η παρουσίαση παρέλειπε τις τεχνικές λεπτομέρειες επειδή η εταιρεία χρηματοδοτείται από την αμυντική βιομηχανία.
*Από τον Βαγγέλη Πρατικάκη