Η Αντζελίνα Τζολί χθες έκλεισε τα 50. Γεννημένη στις 4 Ιουνίου του 1975 στο Λος Άντζελες η ντίβα Τζολί αποφάσισε να γιορτάσει το γενέθλιο ορόσημο της με μια διακριτική οικογενειακή γιορτή, παρέα με τα έξι παιδιά της -όχι κάποιο λαμπερό πάρτι, όχι φανφάρα και πόζα. «Δεν θέλει κάτι μεγάλο» είπε πηγή στο PEOPLE. «Προτιμάει την ουσία από το θέαμα, το βάθος από τη λάμψη».
Η επιλογή είναι συνεπής για τη γυναίκα που πάντα όριζε τους δικούς της κανόνες, χτίζοντας τον εαυτό της μέσα από πολλαπλές, συχνά αντικρουόμενες, περσόνες.
Η Αντζελίνα Τζολί δεν είναι μία, αλλά πολλές. Ένα πολυσύνθετο παζλ από ρόλους και επιλογές που την καθιστούν ένα από τα πιο συναρπαστικά πρόσωπα της εποχής μας.
Η διαδρομή της μέσα στον μισό αιώνα ζωής της αποδεικνύει μια σπάνια ικανότητα να μεταλλάσσεται, να εξελίσσεται και να χρησιμοποιεί την πλατφόρμα της για να αφήσει ένα ουσιαστικό αποτύπωμα.
Για τα 50α γενέθλια της, ακολουθεί ένα break down στις πολλές περσόνες της Αντζελίνα Τζολί που συνθέτουν το ενδιαφέρον παλίμψηστο της υπογραφής της.
1. Αντζελίνα Τζολί, η σταρ
Η περσόνα της ηθοποιού την έβαλε στον παγκόσμιο χάρτη της αναγνώρισης. Ξεκινώντας ως το «κακό κορίτσι» του Χόλιγουντ, με την εκκεντρική της συμπεριφορά, τα τατουάζ και την τολμηρή προσωπική ζωή που έκανε πρωτοσέλιδα, η Τζολί γρήγορα απέδειξε ότι ήταν πολλά περισσότερα από μια όμορφη εξωτερική εμφάνιση.
Η ικανότητά της να βυθίζεται στους ρόλους, να φέρνει στην επιφάνεια την πολυπλοκότητα των χαρακτήρων, φάνηκε από νωρίς. Το Όσκαρ Β΄ Γυναικείου Ρόλου για την καθηλωτική της ερμηνεία στο Girl, Interrupted (1999) ήρθε ως επιστέγασμα αυτής της αναγνώρισης, δείχνοντας ένα σπάνιο υποκριτικό βάθος και μια ετοιμότητα να εξερευνά σκοτεινές πτυχές της ανθρώπινης ψυχής όταν όλοι ήθελαν να την αφορίσουν ως ακόμη ενα nepo baby του Χόλιγουντ.
Από την ατρόμητη Λάρα Κροφτ, που την καθιέρωσε ως πρωταγωνίστρια ταινιών δράσης, μέχρι τη μυστηριώδη Τζέιν Σμιθ στο πλευρό του πρώην συζύγού της Μπραντ Πιτ ή την Ελληνίδα ντίβα Μαρία Κάλλας, η Τζολί αψήφησε τις κατηγοριοποιήσεις, αρνούμενη να περιοριστεί σε ένα είδος.
«Πάντα με τραβούσαν τα πράγματα που είναι λίγο διαφορετικά, που φλερτάρουν με τα όρια. Δεν ένιωσα ποτέ πραγματικά ότι ανήκω πουθενά, οπότε άρχισα να ψάχνω για ένα μέρος όπου θα νιώθω κομμάτι του» είχε πει.
Η υποκριτική έγινε το όχημά της για να βρει την κοινότητα και το κάλεσμα της ενώ η επιμονή της να κάνει «ταινίες που της μιλούν» την κράτησε πιστή στην καλλιτεχνική της ακεραιότητα, ανεξάρτητα από τις εμπορικές επιταγές του Χόλιγουντ. Ακόμη και οι ορκισμένοι εχθροί της παραδέχονται ότι η καριέρα της ως ηθοποιός, ποτέ συμβατική, ήταν μια διαρκής αναζήτηση για αυθεντικότητα και νόημα.
2. Αντζελίνα Τζολί, η ανθρωπίστρια
Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, η Τζολί βίωσε μια βαθιά και συγκλονιστική μεταμόρφωση, μετατρέποντας τη φήμη της από εργαλείο προσωπικής προβολής σε μια ισχυρή πλατφόρμα για την προσφορά και την ευαισθητοποίηση.
Ως Ειδική Απεσταλμένη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), έχει πραγματοποιήσει αμέτρητα ταξίδια σε εμπόλεμες ζώνες και προσφυγικούς καταυλισμούς σε όλο τον κόσμο, από την Καμπότζη και τη Σιέρα Λεόνε μέχρι τη Συρία και την Ουκρανία, δίνοντας μάχες για τα ανθρώπινα δικαιώματα και αναδεικνύοντας τις φωνές των ευάλωτων.
Αυτός ο ρόλος είναι πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της ταυτότητάς της, και η δέσμευσή της είναι ξεκάθαρη. «Το να είσαι χρήσιμος στους άλλους είναι το μόνο πράγμα που με κάνει να νιώθω ολοκληρωμένη. Η ζωή αποκτά νόημα όταν προσφέρεις», είναι το προσωπικό της μότο, μια φιλοσοφία που διαπερνά κάθε της δράση.
Οι εμπειρίες της στο πεδίο την άλλαξαν με σπουδαίους τρόπους, δίνοντάς της μια σκληρή, πολύτιμη οπτική στην παγκόσμια δυστυχία.
«Μου αρέσει να βρίσκομαι στο πεδίο. Εκεί νιώθω πιο ζωντανή. Βλέπεις την αλήθεια των πραγμάτων» έχει πει η Τζολί που έγινε μια αναπάντεχη πρέσβειρα της ελπίδας, που καλεί συνεχώς σε δράση και ενσυναίσθηση.
Η φωνή της έχει γίνει ένα ηχείο για όσους δεν έχουν, πιέζοντας τις κυβερνήσεις και την κοινή γνώμη να αναλάβουν τις ευθύνες τους. «Αν δεν βγεις εκεί έξω και δεν κάνεις κάτι, τίποτα δεν θα αλλάξει» έχει δηλώσει ξανά και ξανά με έμφαση.
Η ανθρωπιστική της περσόνα δεν είναι μια ευκαιριακή επικοινωνιακή στρατηγική, αλλά μια βαθιά ριζωμένη επιλογή ζωής που αποδεικνύει ότι η φήμη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μοχλός για πραγματική αλλαγή και δικαιοσύνη.
3. Αντζελίνα Τζολί, η μητέρα
Πέρα από τα φώτα της δημοσιότητας, τις φιλανθρωπικές αποστολές, τις εμπορικές συμφωνίες της για καμπάνιες καλλυντικών ή την καριέρα της μπροστά από την κάμερα, η Αντζελίνα Τζολί είναι μια βαθιά αφοσιωμένη μητέρα. Η πολυμελής, πολυεθνική της οικογένεια – ο Μάντοξ, ο Παξ, η Ζαχάρα, η Σάιλο, ο Νοξ και η Βιβιέν – είναι ο αδιαμφισβήτητος πυρήνας της ύπαρξής της και η μεγαλύτερη πηγή έμπνευσης και χαράς.
Η Τζολί έχει μιλήσει ανοιχτά για τη ριζική μεταμόρφωση που έφεραν τα παιδιά στη ζωή της, δίνοντάς της μια νέα προοπτική.
«Έχω μάθει πολλά από τα παιδιά μου. Είναι οι μεγαλύτεροι δάσκαλοί μου. Με έχουν μάθει για την ανιδιοτέλεια, την αγάπη και την καθαρότητα», έχει δηλώσει με συγκίνηση.
Για τη Τζολί η οικογένεια είναι η απόλυτη προτεραιότητά της, μια αδιαπραγμάτευτη αξία. «Η οικογένειά μου είναι η προτεραιότητά μου. Τα παιδιά μου είναι η ζωή μου. Όλα περιστρέφονται γύρω τους και γύρω από το πώς θα τους προσφέρω μια καλή ζωή» είχε πει στην WSJ.
Διευρύνοντας την παραδοσιακή έννοια της οικογένειας, πιστεύοντας ακράδαντα ότι δεν οικογένεια δεν σημαίνει απαραίτητα αυτή που γεννιέσαι, η Τζολί εναγκάλισε την υιοθεσία ως μια πράξη άνευ όρων αγάπης.
Από ατίθαση και ένας μοναχικός λύκος, η μητρότητα την ολοκλήρωσε με έναν τρόπο που η ίδια δεν φανταζόταν ποτέ. «Δεν ένιωσα ποτέ ότι είχα πραγματικά ένα σπίτι μέχρι που απέκτησα τα παιδιά μου. Με έκαναν να νιώσω ότι ανήκω κάπου» έχει ξεκαθαρίσει για το ρόλο που την γειώνει και της δίνει τη μεγαλύτερη δύναμη και ευτυχία για το επόμενο κεφάλαιο της ζωής της.
4. Αντζελίνα Τζολί, η οραματίστρια
Η καλλιτεχνική της φύση δεν θα μπορούσε να περιοριστεί μόνο μπροστά στην κάμερα.
Η Αντζελίνα Τζολί επέλεψε να περάσει και στην άλλη πλευρά, αναλαμβάνοντας ρόλους σκηνοθέτιδας και παραγωγού, δημιουργώντας ταινίες που φέρουν το δικό της αποτύπωμα και αναδεικνύουν θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης, πολέμου και ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Αυτή η μετάβαση σηματοδότησε μια νέα φάση στην καριέρα της, όπου η καλλιτεχνική έκφραση συνδυάστηκε άμεσα με την ακτιβιστική της δράση.
Έργα όπως το In the Land of Blood and Honey (2011) για τον πόλεμο στη Βοσνία, και το βραβευμένο First They Killed My Father (2017) για το καθεστώς των Ερυθρών Χμερ στην Καμπότζη, αποδεικνύουν την ωριμότητά της ως δημιουργού και την επιθυμία της να αφηγείται σημαντικές, συχνά επώδυνες, ιστορίες που αγγίζουν την παγκόσμια συνείδηση.
Αυτές οι ταινίες δεν είναι απλώς κινηματογραφικές παραγωγές, αλλά ουσιαστικά ντοκουμέντα που βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα και αναδεικνύουν τις συνέπειες της βίας και της καταπίεσης.
«Δεν είμαι πολιτικός, είμαι καλλιτέχνης. Και πιστεύω ότι η τέχνη είναι ένας πολύ ισχυρός τρόπος για να αγγίξεις ανθρώπους και να τους κάνεις να σκεφτούν», έχει δηλώσει, υπογραμμίζοντας τη δέσμευσή της να χρησιμοποιεί την τέχνη ως μέσο αλλαγής και προβληματισμού.
5. Αντζελίνα Τζολί, η συγγραφέας
Η πιο πρόσφατη και ίσως λιγότερο γνωστή, αλλά εξίσου ισχυρή, περσόνα της Αντζελίνα Τζολί είναι αυτή της συγγραφέως. Μια περσόνα που αποκαλύπτει μια βαθύτερη, πιο εσωστρεφή πτυχή της, όπου οι λέξεις γίνονται το όχημα για να μοιραστεί προσωπικές αλήθειες, να ευαισθητοποιήσει και να εκπαιδεύσει.
Η Τζολί τόλμησε να μοιραστεί τις πιο προσωπικές της μάχες μέσα από τη γραφή, με αποκορύφωμα τα εμβληματικά άρθρα γνώμης στους New York Times.
Το άρθρο της το 2013, My Medical Choice, στο οποίο αποκάλυψε την απόφασή της για διπλή προληπτική μαστεκτομή, άνοιξε έναν παγκόσμιο διάλογο και έδωσε θάρρος σε αμέτρητες γυναίκες.
Με ωμή ειλικρίνεια έγραψε: «Επέλεξα να μην κρατήσω την ιστορία μου μυστική, γιατί υπάρχουν πολλές γυναίκες εκεί έξω που μπορεί να μην γνωρίζουν ότι ζουν κάτω από τη σκιά του καρκίνου. Ελπίζω να μπορέσουν και αυτές να επωφεληθούν από αυτή τη γνώση».
Δύο χρόνια αργότερα, το 2015, συνέχισε την εξομολόγησή της με ένα δεύτερο άρθρο, περιγράφοντας την προληπτική αφαίρεση των ωοθηκών της.
«Είναι δύσκολο να πάρεις αυτές τις αποφάσεις. Αλλά είναι δυνατόν να αναλάβεις την ευθύνη και να αντιμετωπίσεις οποιοδήποτε θέμα υγείας μετωπικά», σημείωσε, μετατρέποντας τον προσωπικό της αγώνα σε ένα γενναίο μήνυμα ενδυνάμωσης για εκατομμύρια γυναίκες.
Όμως, το συγγραφικό της έργο εκτείνεται πολύ πέρα από τις αυτοβιογραφικές αποκαλύψεις. Το 2003, η Τζολί εξέδωσε το βιβλίο της Notes from My Travels: Visits with Refugees in Africa, Cambodia, Pakistan and Ecuador.
Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό προσωπικό ημερολόγιο από τα ταξίδια της ως Πρέσβειρα Καλής Θέλησης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Μέσα από τις σελίδες του, η Τζολί μεταφέρει τις εμπειρίες της, τις συναντήσεις της με πρόσφυγες και τις σκέψεις της για τις τραγικές συνθήκες που τους αναγκάζουν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Σε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα, γράφει: «Δεν θυμάμαι ακριβώς πότε συνειδητοποίησα ότι είχα γίνει “ειδική” σε ένα συγκεκριμένο θέμα, αλλά ήξερα ότι δεν ήταν ηθοποιία. Ήταν να προσπαθώ να καταλάβω πώς θα μπορούσα να είμαι πιο χρήσιμη. Και ήταν να προσπαθώ να καταλάβω γιατί ο κόσμος δεν μιλούσε για ορισμένα πράγματα».
Και συνεχίζει με οξύτητα: «Αισθάνομαι ότι είναι δική μας ευθύνη να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βοηθήσουμε. Δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια στους πρόσφυγες. Πρέπει να τους βοηθήσουμε». Το βιβλίο αποτελεί ένα ισχυρό ανθρωπιστικό ντοκουμέντο, που δίνει φωνή στους αβοήθητους και φωτίζει τις κρυφές πτυχές των παγκόσμιων κρίσεων, αποδεικνύοντας ότι «το να είσαι χρήσιμος στους άλλους είναι το μόνο πράγμα που με κάνει να νιώθω ολοκληρωμένη».
Η πιο πρόσφατη συγγραφική της προσπάθεια είναι το βιβλίο Know Your Rights and Claim Them: A Guide for Youth (Γνώρισε τα Δικαιώματά σου και Διεκδίκησέ τα: Ένας Οδηγός για τους Νέους), που κυκλοφόρησε το 2021.
Συνυπογράφοντας το έργο με την ειδική στα ανθρώπινα δικαιώματα Geraldine Van Bueren QC και τη Διεθνή Αμνηστία, η Τζολί δημιούργησε έναν πρακτικό οδηγό για τα παιδιά και τους νέους, βασισμένο στη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού.
Το βιβλίο αυτό στοχεύει στην ενδυνάμωση της νέας γενιάς, διδάσκοντάς τους πώς να αναγνωρίζουν και να διεκδικούν τα δικαιώματά τους. Σε αυτό το έργο, υπογραμμίζει τη θεμελιώδη αρχή: «Κάθε παιδί έχει δικαιώματα, ανεξάρτητα από το πού ζει, ποιος είναι, τι πιστεύει, ή πώς μοιάζει. Κανείς δεν μπορεί να του τα αφαιρέσει».
Η ίδια έχει τονίσει ότι η ιδέα του βιβλίου γεννήθηκε και από τις συζητήσεις με τα παιδιά της: «Τα παιδιά μου είναι πρόσφυγες ή έχουν γεννηθεί σε χώρες που έχουν πληγεί από τον πόλεμο και την καταπίεση. Θέλουμε να έχουν τη γνώση να πολεμήσουν για τα δικαιώματά τους. Θέλω τα παιδιά μου να μεγαλώσουν σε έναν κόσμο όπου να νιώθουν ασφαλή και να μπορούν να αναπτυχθούν πλήρως».
*Από τον Λουκά Καρνή
