Ατμοσφαιρική ρύπανση είναι η ρύπανση της ατμόσφαιρας, δηλαδή, η προσθήκη ουσιών (ρύπων) στην ατμόσφαιρα που υπό φυσιολογικές συνθήκες δε θα υπήρχαν. Αποτελεί σοβαρό υγειονομικό, περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα, γιατί τα αέρια που τη ρυπαίνουν, όπως το διοξείδιο του άνθρακα έχουν σοβαρές συνέπειες, όπως την υπερθέρμανση της γης, αναπνευστικά προβλήματα και άλλα προβλήματα υγείας. Ξέρουμε καλά ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση βλάπτει τους πνεύμονές μας. Όμως μέχρι σήμερα δεν ήταν ξεκάθαρο το πώς ακριβώς γίνεται αυτό…
Θανάσιμος κίνδυνος
Σύμφωνα με επιστημονικές πηγές, η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ο δεύτερος σημαντικότερος παγκόσμιος παράγοντας κινδύνου θανάτου και ο δεύτερος σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου θανάτου για τα παιδιά κάτω των πέντε ετών, μετά τον υποσιτισμό, λόγω των σημαντικών επιπτώσεών της στην αναπνευστική και αναπτυξιακή υγεία. Μόνο το 2021, 8,1 εκατομμύρια θάνατοι αποδίδονται στην ατμοσφαιρική ρύπανση, με το 58% των θανάτων αυτών να οφείλονται στην ατμοσφαιρική ρύπανση PM2.5.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος επισημαίνει ότι «τουλάχιστον 253.000 θάνατοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2021 μπορούν να αποδοθούν στην ρύπανση από μικροσωματίδια (PM2,5), που είναι υψηλότερη από τη συγκέντρωση των 5 µg/m3 που συνιστάται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
Διευκρινίζεται μάλιστα ότι ο αριθμός αυτός είναι αυξημένος σε σχέση με το 2020, όταν στα μικροσωματίδια, που διεισδύουν σε βάθος στους πνεύμονες, είχε αποδοθεί ο πρόωρος θάνατος 238.000 ανθρώπων.
Η κίνηση στους δρόμους, η βιομηχανία, η οικιακή θέρμανση και η γεωργία είναι οι κύριες πηγές μικροσωματιδίων PM2,5 και ο αντίκτυπος συχνά γίνεται δυσανάλογα αισθητός από τις φτωχότερες κοινότητες.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση παραμένει η σημαντικότερη περιβαλλοντική απειλή για την υγεία των Ευρωπαίων.
Πώς η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζει τους πνεύμονες
Ιάπωνες επιστήμονες αποκάλυψαν τι συμβαίνει μέσα στο σώμα μας όταν αναπνέουμε μολυσμένο αέρα – και, το σημαντικότερο, εντόπισαν και μια πιθανή λύση.
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Οσάκα διαπίστωσαν ότι οι ρύποι στον αέρα επηρεάζουν το «σύστημα καθαρισμού» των πνευμόνων μας. Συγκεκριμένα, εμποδίζουν μικροσκοπικές τριχούλες που υπάρχουν στους αεραγωγούς (τους λεγόμενους «κροσσούς») να κάνουν τη δουλειά τους: να απομακρύνουν σκόνη, μικρόβια και σωματίδια από τους πνεύμονες.
Σύμφωνα με τη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Clinical Investigation, όταν αυτοί οι κροσσοί δεν λειτουργούν σωστά, οι πνεύμονές μας δεν καθαρίζονται όπως πρέπει. Έτσι, γινόμαστε πιο ευάλωτοι σε λοιμώξεις και φλεγμονές.
Υπάρχει τρόπος να προστατευτούμε;
Η ερευνητική ομάδα βρήκε έναν πιθανό τρόπο να «επιδιορθώσει» αυτή τη βλάβη. Ανακάλυψαν ότι ένα συγκεκριμένο ένζυμο μπορεί να βοηθήσει τα κύτταρα να απομακρύνουν τις βλαβερές ουσίες που προκαλεί η ρύπανση και να επαναφέρουν τη φυσιολογική λειτουργία των πνευμόνων.
Σε πειράματα με ποντίκια, η χορήγηση μιας ουσίας που ενισχύει αυτό το ένζυμο οδήγησε σε αποκατάσταση της πνευμονικής λειτουργίας. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι στο μέλλον αυτή η προσέγγιση μπορεί να οδηγήσει σε νέες θεραπείες για ασθένειες που σχετίζονται με τη ρύπανση, όπως το άσθμα και η ΧΑΠ, όπως αναφέρει το New Atlas.
