Στις μέρες μας που οι ρυθμοί είναι γρήγοροι και ο εγκέφαλός μας είναι γεμάτος πληροφορίες, που συχνά νέες προκλήσεις εμφανίζονται στην καθημερινότητά μας, που οι σχέσεις είναι δύσκολες και η ανασφάλεια μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε άγχος, ο overthinker είναι ένας συνήθης τύπος ανθρώπου. Η υπερανάλυση είναι μία -όχι και τόσο καλή- συνήθεια της εποχής.
Υπάρχουν διάφορες εκδοχές ανθρώπων που σκέφτονται πολύ τα πάντα και υπεραναλύουν, κάθε μία από αυτές τις εκδοχές έχει τα μοναδικά της χαρακτηριστικά, παλεύει με τους δικούς της «δαίμονες».
Αν είστε από αυτούς που ο εγκέφαλός τους δεν σταματά να δουλεύει, που δεν κοιμούνται καλά το βράδυ, επειδή κάνουν πιθανά και απίθανα σενάρια για κάθε κατάσταση, αν είστε συνεχώς σε υπερένταση, αν ανησυχείτε για όλα, επειδή δεν ξέρετε πώς θα εξελιχθεί το καθετί, τότε ανήκετε σίγουρα σε μία από τις παρακάτω κατηγορίες:
Ο «βελτιστοποιητής» overthinker
Αυτός ο τύπος καθοδηγείται από την επιθυμία για επίτευξη και ανταμοιβή. Θέλει να διαπρέπει και προσπαθεί συνεχώς να παίρνει τις βέλτιστες αποφάσεις.
Για παράδειγμα, μπορεί να ανήκουμε σε αυτή την κατηγορία, όταν έχουμε γεμάτο το μυαλό μας με ιδέες, αλλά σκεφτόμαστε πώς να τις υλοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο, ακόμη και μερικούς μήνες ή μερικά… χρόνια αργότερα.
Δυνατά σημεία: Ισχυρή φιλοδοξία και κίνητρο. Δημιουργική σκέψη. Προθυμία να επενδύσει πνευματική προσπάθεια για να βελτιώσει τα αποτελέσματα.
Αχίλλειος πτέρνα: Προσπαθεί να τελειοποιήσει την προσέγγιση πριν καν ξεκινήσει. Αντί να προχωρήσει σε μια πρώτη απόπειρα και να βελτιώσει τα πράγματα στην πορεία, προσπαθεί να τα σχεδιάσει όλα τέλεια εξαρχής. Αυτή η επιθυμία αποφυγής λαθών μπορεί τελικά να γίνει μεγαλύτερη απειλή για την επιτυχία από τα ίδια τα λάθη.
Τι εργαλεία χρειάζεται: Ο «βελτιστοποιητής» πρέπει να μάθει να αναγνωρίζει πότε η εμμονή για το τέλειο σχέδιο τον κρατά πίσω. Για παράδειγμα, όταν σπαταλά υπερβολικό χρόνο στην επιλογή των «καλύτερων» εργαλείων ή στρατηγικών. Είναι επίσης χρήσιμο να μάθει να ξεχωρίζει πότε αξίζει να καταβάλει τη μέγιστη ενέργεια και πότε αρκεί το «αρκετά καλό», για να μειώσει το γνωστικό φορτίο και να προχωρήσει γρήγορα.
Ο εύκολα αποσπώμενος overthinker
Αυτός ο τύπος γεμίζει με σκέψεις που τον αποσπούν, την ώρα που προσπαθεί να ολοκληρώσει κάτι.
Αν, για παράδειγμα, την ώρα που κάνουμε μία συγκεκριμένη δουλειά, θυμόμαστε ή παρατηρούμε άλλα πράγματα που πρέπει να γίνουν, τότε αποσπόμαστε από τον κύριο στόχο μας.
Δυνατά σημεία: Πληθώρα ιδεών. Μειώνεται η συγκέντρωση, αλλά ενισχύεται η δημιουργικότητα.
Αχίλλειος πτέρνα: Η διατήρηση της προσοχής. Η αναβολή σημαντικών θεμάτων μπορεί να γίνει αφόρητα αγχωτική και να δημιουργήσει αλυσιδωτές αρνητικές συνέπειες.
Τι εργαλεία χρειάζεται: Αντί να προσπαθεί να «βελτιωθεί» μόνος του, ίσως είναι πιο ρεαλιστικό να λάβει υποστήριξη, για να διαχειρίζεται τα βασικά καθήκοντα, αυτά που αν παραμεληθούν, προκαλούν στρες που συσσωρεύεται.
Ο overthinker που αναμασά
Αυτός ο τύπος αναμασά συνεχώς τα λάθη και τις αδυναμίες του. Εμμένει στα αρνητικά και «κολλάει» σε αυτές τις σκέψεις, χάνοντας χρόνο από τα θετικά και ουσιώδη.
Αν κάνουμε στον εαυτό μας πολλές ερωτήσεις του τύπου «γιατί», ανήκουμε σε αυτή την κατηγορία. Γιατί δεν είμαστε «αρκετοί»; Γιατί δεν έχουμε καταφέρει όσα θέλουμε; Με τα αναπάντητα «γιατί», μένουμε στάσιμοι και δεν προχωράμε.
Δυνατά σημεία: Το να ρωτάμε «γιατί» είναι στην πραγματικότητα δύναμη. Πολλοί άνθρωποι δεν μπαίνουν καν στον κόπο να το κάνουν. Περνούν τη ζωή τους, χωρίς να αμφισβητούν τίποτα. Όσοι έχουν τη συνήθεια να αναμασού, τουλάχιστον καταβάλλουν νοητική προσπάθεια, την οποία μπορούν να κατευθύνουν σε μεγαλύτερα προβλήματα που απαιτούν πρωτοβουλία, μια ικανότητα που δεν έχουν όλοι.
Τι εργαλεία χρειάζεται: Όπως και οι «βελτιστοποιητές», έτσι και οι αυτοί που αναμασάνε, επιθυμούν πραγματική πρόοδο και επίτευξη. Τα εργαλεία που αναφέρθηκαν ήδη, είναι χρήσιμα και εδώ. Επιπλέον, μπορούν να ωφεληθούν από εργαλεία που ηρεμούν το νευρικό σύστημα, όπως γιόγκα ή άλλες παρεμβάσεις, καθώς και από γνωστικές στρατηγικές για να επαναπλαισιώσουν το αδικαιολόγητο αίσθημα ντροπής και να ξαναγράψουν τη δική τους προσωπική ιστορία.
Ο overthinker που ανησυχεί
Αυτός ο τύπος κρατά τον εαυτό του πίσω, όχι επειδή επιδιώκει το τέλειο, αλλά επειδή ανησυχεί πολύ για αυτό που θα γίνει, δηλαδή φοβάται τις αρνητικές εκβάσεις.
Αν έχουμε κάποια όνειρα που θα θέλαμε να «κυνηγήσουμε», αλλά περνάμε περισσότερο χρόνο σκεπτόμενοι όλα όσα μπορεί να πάνε στραβά αν προσπαθήσουμε να τα κάνουμε πραγματικότητα, δεν θα αρχίσουμε ποτέ να τα «κυνηγάμε».
Δυνατά σημεία: Η κοινωνία χρειάζεται ανθρώπους που σκέφτονται τι θα μπορούσε να πάει στραβά.
Αχίλλειος πτέρνα: Η απροθυμία να αποδεχτεί κάποιος έναν βαθμό κινδύνου, με στόχο να επιτύχει θετικά αποτελέσματα.
Τι εργαλεία χρειάζεται: Αυτοί που ανησυχούν μπορούν να ωφεληθούν από την αίσθηση σκοπού, που είναι μεγαλύτερη και σημαντικότερη από την αποφυγή του άγχους.
Ο overthinker που πιστεύει ότι είναι όλα χάλια
Αυτό το άτομο νιώθει συχνά απελπισία για όλα. Πιστεύει ότι όλα πάνε άσχημα, ότι αυτό θα συνεχιστεί και ότι είναι ανήμπορος να κάνει οτιδήποτε για να το σταματήσει.
Αν είμαστε τέτοιοι τύποι, μπορεί να σκεφτόμαστε, για παράδειγμα, συνεχώς το μέλλον του πλανήτη, την πολιτική, την κοινωνία και όλα τα προβλήματα που υπάρχουν σε αυτούς τους τομείς ή να αποδίδουμε την προσωπική μας δυστυχία αποκλειστικά σε άλλους.
Δυνατά σημεία: Συνήθως νοιάζεται, αφού η απελπισία του προκύπτει σε έναν βαθμό πιθανόν από την ευαισθησία του.
Αχίλλειος πτέρνα: Τάση προς την κατάθλιψη.
Τι εργαλεία χρειάζεται: Αν υπάρχει κατάθλιψη, η θεραπεία είναι σημαντική. Χρειάζονται, επίσης, γνωστικά εργαλεία που βοηθούν το άτομο να επαναπροσδιορίσει τον εαυτό του, όταν νιώθει ότι δεν έχει επιλογές ή έλεγχο στη ζωή του.
