Το να φτερνιζόμαστε συνεχώς πιθανότατα δεν ήταν μέσα στη λίστα με τα σχέδια για τις καλοκαιρινές μας διακοπές, όμως για ορισμένους ανθρώπους είναι δύσκολο να το αποφύγουν: φτερνίζονται κάθε φορά που κοιτάζουν τον ήλιο, μιας και αυτό είναι ένα σύνδρομο. Μάλιστα, κάποιοι το κάνουν, ακόμα και το καταχείμωνο, αρκεί να κοιτάξουν αυθόρμητα προς τον ήλιο.
Αυτό το φαινόμενο έχει πολλά ονόματα, όπως «φτέρνισμα από τον ήλιο», «φωτικό αντανακλαστικό φτερνίσματος» και πολλά ακόμη. Ωστόσο, το καλύτερο όνομα, χωρίς αμφιβολία, είναι «αυτοσωματικό επικρατές σύνδρομο υποχρεωτικού ηλιο-οφθαλμικού εκρηκτικού φτερνίσματος». Ναι, σωστά τόσο μικρό: το σύνδρομο Autosomal Dominant Compelling Helioopthalmic Outburst ή αλλιώς ACHOO!
Πέρα όμως από τα διασκεδαστικά ονόματα, γιατί το φως του ήλιου κάνει μερικούς από εμάς να φτερνιζόμαστε ασταμάτητα;
Τι είναι το σύνδρομο ACHOO;
Το φτέρνισμα είναι μια ρινική-εκβολική αντίδραση και είναι για τη μύτη, ό,τι ο βήχας για τους πνεύμονες, όπως τονίζουν οι ειδικοί. Το φτέρνισμα κατά μέσο όρο είναι μια αντίδραση σε κάποια ρινική ερεθιστική ουσία, όπως μια προσπάθεια να απελευθερωθούν πιθανά μολυσματικά μικρόβια. Αλλά αυτό δεν ισχύει στην περίπτωση του συνδρόμου ACHOO.
Τι το προκαλεί;
Τα «ηλιακά φτερνίσματα» είναι μια υπερβολική αντίδραση που συμβαίνει με την έκθεση σε έντονο φως, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Όλα ξεκινούν από «σταυρωμένα καλώδια» που αφορούν το τρίδυμο νεύρο, ένα νεύρο του προσώπου που πηγαίνει στο μάτι και τη μύτη. Όταν ένα έντονο φως χτυπά τα μάτια μας, οι κόρες μας συστέλλονται … και ACHOO!
Αυτό το αντανακλαστικό συμβαίνει συνήθως στην αρχική έκθεση στον ήλιο ή σε πολύ έντονο φως. Είναι πιο συνηθισμένο όταν μεταβαίνει κανείς από σκοτεινό σε φωτεινό περιβάλλον, όπως όταν βγαίνεις από τούνελ ή περπατάς από ένα σκοτεινό δωμάτιο σε μια ηλιόλουστη βεράντα. Κάποιοι άνθρωποι ακόμα αντιδρούν και στο φλας φωτογραφίας.
Το σύνδρομο ACHOO είναι κληρονομικό, αλλά οι ερευνητές δεν έχουν ακόμη εντοπίσει την ακριβή γενετική μετάλλαξη που το προκαλεί. Επίσης, δεν είναι σίγουρο αν μπορεί κάποιος να το αποκτήσει κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Πόσο σπάνιο είναι το φωτικό αντανακλαστικό φτέρνισμα;
Το σύνδρομο ACHOO είναι αρκετά κοινό. Συνολικά, οι μελέτες δείχνουν πως μεταξύ 15% και 30% των ανθρώπων φτερνίζονται από τον ήλιο. Το σύνδρομο ACHOO είναι επικρατές γονίδιο, που σημαίνει ότι έχετε 50% πιθανότητα να το κληρονομήσετε αν το έχει ένας από τους βιολογικούς σας γονείς.
Σχετική μελέτη έδειξε πως το φαινόμενο αυτό είναι πιο συχνό στις γυναίκες. Είναι ωστόσο σημαντικό να σημειωθεί πως η ένταση του αντανακλαστικού διαφέρει από άτομο σε άτομο. Κάποιοι φτερνίζονται ασταμάτητα (πολλές φορές στη σειρά) με την έκθεση στον ήλιο, ακόμα και το χειμώνα! Άλλοι το βιώνουν μόνο περιστασιακά. Έτσι, είναι πιθανό να κληρονομήσετε το σύνδρομο ACHOO και να μην το καταλάβετε ποτέ.
Παρόλο που μπορεί να είναι ενοχλητικό ή επικύνδυνο μερικές φορές, όπως όταν οδηγάτε για παράδειγμα, δεν είναι κάτι ανησυχητικό, καθώς είναι στην πραγματικότητα αρκετά κοινό.
