Σε μια σειρά από έξι ξεχωριστές μελέτες, που ακολούθησαν περισσότερους από 2.300 ανθρώπους, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως η ελπίδα «προβλέπει» αν ένα άτομο θα νιώθει ότι η ζωή του έχει νόημα εβδομάδες αργότερα. Ούτε η χαρά, ούτε ο ενθουσιασμός, ούτε η αυτοπεποίθηση είχαν τέτοια επίδραση στην ευτυχία. Με άλλα λόγια, το να ελπίζεις για το μέλλον σου είναι πιο σημαντικό για την ευημερία σου απ’ ό,τι το να περνάς καλά σήμερα.
Η ελπίδα δεν είναι ένα συναίσθημα όπως τα άλλα
Η χαρά εξαρτάται από το «τώρα»: από το αν η μέρα σου κύλησε όμορφα, αν είπες ένα αστείο, αν πήρες καλά νέα. Η ελπίδα όμως κοιτάει μπροστά. Είναι αυτό το μικρό, πεισματάρικο συναίσθημα που ψιθυρίζει: «Θα έρθουν καλύτερες μέρες». Ακόμα κι αν σήμερα δεν είναι μία από αυτές.
Οι ερευνητές ήθελαν να ξεκαθαρίσουν αν η ελπίδα είναι απλώς ένας τρόπος θετικής σκέψης ή κάτι πιο ουσιαστικό. Και βρήκαν ότι η ελπίδα δεν είναι απλώς ένας νοητικός μηχανισμός, αλλά ένα συναισθηματικό θεμέλιο που δίνει βάθος στη ζωή μας.
Η ελπίδα σε βοηθά να αντέξεις όταν η δουλειά σε εξουθενώνει, όταν οι σχέσεις δυσκολεύουν, όταν το αύριο φαίνεται αβέβαιο. Είναι η συναισθηματική γέφυρα που ενώνει το σήμερα με το αύριο. Όχι επειδή το παρόν είναι καλό, αλλά επειδή το μέλλον μπορεί να γίνει καλύτερο.
Ένας γονιός που περνάει αϋπνίες με το μωρό του, βρίσκει νόημα στην ελπίδα για το παιδί του. Ένας φοιτητής που παλεύει με εξετάσεις, αντέχει χάρη στην ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Ένας άνθρωπος σε κρίση μπορεί να μην έχει καλή διάθεση, αλλά μπορεί να κρατηθεί από την ελπίδα.
Οι ψυχολόγοι το λένε «νοηματική συνοχή»: η αίσθηση ότι η ζωή σου έχει μια συνέχεια, μια λογική αλληλουχία. Η ελπίδα δεν είναι απλώς το «φως στο τούνελ», είναι αυτό που σε κάνει να βλέπεις το τούνελ σαν κομμάτι μιας διαδρομής που οδηγεί κάπου καλύτερα. Χάρη στην ελπίδα, ακόμα και μια δύσκολη φάση μπορεί να έχει θέση σε ένα μεγαλύτερο, πιο αισιόδοξο αφήγημα.
Ευτυχία είναι να έχω κάτι να ελπίζω
Ζούμε σε μια εποχή που πιέζει τους ανθρώπους να είναι διαρκώς χαρούμενοι. Social media, αυτοβελτιωτικά quotes, ακόμα και η ψυχολογία μερικές φορές: όλοι μας σπρώχνουν προς μια στιγμιαία, φευγαλέα ευτυχία. Αλλά η πραγματική ανθεκτικότητα, το βαθύ νόημα, η ψυχική ευημερία χτίζονται αλλιώς.
Η ελπίδα δεν είναι η άρνηση της πραγματικότητας. Είναι η επιλογή να πιστεύεις σε κάτι καλύτερο παρ’ όλα αυτά. Και όσο η ζωή παραμένει απρόβλεπτη, η ελπίδα θα είναι πάντα εκεί: όχι σαν εγγύηση, αλλά σαν υπόσχεση.
