Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουμε μια σχεδόν ξεκάθαρη εικόνα για το τι χρειαζόμαστε πραγματικά από μια σχέση, όμως συχνά δυσκολευόμαστε να αναγνωρίσουμε αν το λαμβάνουμε. Ακολουθούν 3 ερωτήσεις που θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να το διαπιστώσουμε.
Αν απαντήσεις «ναι», μάλλον βρίσκεσαι σε καλά χέρια. Αν όμως οι απαντήσεις είναι «όχι», τότε ίσως συμβιβάζεσαι με κάτι λιγότερο απ’ ό,τι αξίζεις.
-
Νιώθεις ότι σε εκτιμούν;
Σύμφωνα με μελέτη, από το Current Opinion in Psychology, η εκτίμηση είναι μια «δυαδική εμπειρία» — δηλαδή περιλαμβάνει τόσο τη δική σου αντίληψη όσο και τις πράξεις του/της συντρόφου σου. Η προσωπική σου αίσθηση ότι σε εκτιμούν επηρεάζεται από τον τρόπο που το δείχνει ο/η σύντροφός σου και αντίστροφα.
Με άλλα λόγια, τα «ευχαριστώ» έχουν σημασία, αλλά μόνο όταν συνοδεύονται από συναισθήματα, σκέψεις και πράξεις που τα κάνουν ουσιαστικά.
Τα γενικά «ευχαριστώ» χάνουν συνήθως τη σημασία τους και η εκτίμηση γίνεται αντιληπτή ως αυθεντική μόνο όταν συνδέεται με κάτι συγκεκριμένο. Αλλιώς, μοιάζει περισσότερο με ευγενικό καθήκον παρά με κάτι που πηγάζει από ειλικρίνεια. Αν τα λόγια του/της συντρόφου ακούγονται μηχανικά —σαν να τα λέει από συνήθεια και όχι επειδή νιώθει κάτι— δεν θα αισθανθείς πολύτιμος/η.
Η μελέτη συνδέει αυτή τη δυαδική εμπειρία εκτίμησης με τη μακροχρόνια ικανοποίηση από μια σχέση.
Γι’ αυτό ένα «όχι» σε αυτή την ερώτηση αξίζει προσοχής. Η έλλειψη εκτίμησης είναι ένα από τα σημάδια που δείχνουν πού πραγματικά βρίσκεσαι στη λίστα προτεραιοτήτων του/της συντρόφου σου. Αν σηκώνεις εσύ το μεγαλύτερο συναισθηματικό ή πρακτικό βάρος στη σχέση, χωρίς αναγνώριση, είναι απόλυτα θεμιτό να αναρωτηθείς: γιατί μένω;
-
Νοιάζεται για το πώς επηρεάζουν εσένα οι επιλογές του/της;
Η εν λόγω ερώτηση δεν αφορά μόνο τις «μεγάλες αποφάσεις». Αν ο/η σύντροφός σου δεν σε συμβουλεύεται πριν πάρει ένα στεγαστικό δάνειο ή παραιτηθεί από τη δουλειά του/της, τότε το «όχι» εδώ είναι προφανές και ανησυχητικό. Είναι αυτονόητο ότι τέτοιες αποφάσεις πρέπει να παίρνονται από κοινού.
Οι μεγάλες αποφάσεις έχουν σημασία, ωστόσο η καθημερινότητα είναι γεμάτη από δεκάδες μικρές αποφάσεις, που τελικά καθορίζουν και τη συνολική εμπειρία της σχέσης.
Όπως εξηγεί παλαιότερη έρευνα από το Current Directions in Psychological Science, η σχέση πρέπει να θεωρείται κυρίως ως ένας «χώρος» λήψης αποφάσεων. Από την αρχή ως το τέλος, οι αποφάσεις καθορίζουν την πορεία και το αποτέλεσμά της.
Φυσικά, τα περισσότερα ζευγάρια λαμβάνουν υπόψη τις απόψεις του άλλου όταν πρόκειται να παντρευτούν, να αγοράσουν σπίτι ή να αποκτήσουν παιδί. Όμως, αυτού του είδους οι συζητήσεις συνήθως συμβαίνουν μια φορά ανά δεκαετία· δεν είναι οι μόνες αποφάσεις που λαμβάνονται μέσα σε μια σχέση, ούτε οι μόνες που την επηρεάζουν.
Ο/η σύντροφός σου αποφασίζει τι θα κάνει στον ελεύθερο χρόνο του/της, πώς θα ξοδέψει τα χρήματά του/της ή πώς θα σου φερθεί. Κάθε μέρα κάνει επιλογές όπως: να βγω με φίλους ή να περάσω χρόνο μαζί σου; να αγοράσω κάτι για μένα ή να αποταμιεύσω για κάτι που θέλουμε και οι δύο; να κάνω μια δουλειά του σπιτιού ή να την αφήσω για εσένα;
Ίσως να μην είναι σημαντικά «ορόσημα», αλλά συσσωρεύονται γρήγορα. Ο καθένας μπορεί να φανεί συνεργάσιμος όταν το διακύβευμα είναι μεγάλο και οι προσδοκίες ξεκάθαρες. Αλλά οι καθημερινές επιλογές είναι πολύ πιο ειλικρινή μέτρα του πόσο σε υπολογίζει πραγματικά ο/η σύντροφός σου στις σκέψεις και τις αποφάσεις του/της.
Δεν μπορείς να απαντήσεις με σιγουριά «ναι» σε αυτή την ερώτηση αν ο/η σύντροφός σου ενεργεί συστηματικά προς όφελος του εαυτού του/της και μόνο εκ των υστέρων αναγνωρίζει πώς αυτό σε επηρέασε. Αν ακυρώνει σχέδια, παραμελεί ευθύνες ή παίρνει παρορμητικές αποφάσεις χωρίς δεύτερη σκέψη, τότε η απάντηση είναι «όχι».
-
Αν ήξερες ότι δεν θα αλλάξει τίποτα στη σχέση, θα ήσουν ευτυχισμένος/η;
Αυτή η ερώτηση απαιτεί πολύ μεγαλύτερη ενδοσκόπηση από τις προηγούμενες — γι’ αυτό και ίσως είναι η πιο σημαντική από όλες.
Οι σχέσεις περνούν από διάφορα στάδια εξέλιξης. Αν είστε καιρό μαζί, είναι πολύ πιθανό να μην είστε πια οι ίδιοι άνθρωποι που ήσασταν στην αρχή. Ωστόσο, όσο κι αν η ζωή και οι σχέσεις εξελίσσονται, υπάρχουν ορισμένες συμπεριφορές και συνήθειες που παραμένουν σταθερές. Μπορεί τα οικονομικά σας, το σπίτι, οι δουλειές σας ή ακόμα και η οικογένειά σας να έχουν αλλάξει ή μεγαλώσει — όμως υπάρχουν πράγματα που ίσως δεν έχουν αλλάξει καθόλου.
Όσα έκανε (ή δεν έκανε) ο/η σύντροφός σου στην αρχή, πιθανότατα συνεχίζει να τα κάνει και τώρα. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό: τα χαρακτηριστικά που σε έκαναν να τον/την ερωτευτείς είναι και αυτά που θες να μείνουν.
Όμως κάποιες συνήθειες έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα από άλλες. Μία από τις πιο σημαντικές, σύμφωνα με έρευνα από το Journal of Social and Clinical Psychology, είναι η υποστηρικτικότητα. Και όχι τυχαία: συνδέεται άμεσα με τη μακροχρόνια ικανοποίηση από τη σχέση. Ωστόσο, η έρευνα υπογραμμίζει ότι δεν αρκεί το να προσφέρει κάποιος υποστήριξη — το κρίσιμο είναι και να αισθάνεσαι ότι υποστηρίζεσαι.
Αυτή η διάκριση είναι καθοριστική. Ο/η σύντροφός σου μπορεί να κάνει πράγματα που θεωρούνται «υποστήριξη», αλλά εσύ να εξακολουθείς να νιώθεις ότι κουβαλάς βάρη μόνος/η σου. Αυτό που έχει πραγματικά σημασία είναι το αν νιώθεις ότι σε στηρίζει με τρόπους που ανακουφίζουν ουσιαστικά το σωματικό και συναισθηματικό σου βάρος.
Αυτή η υποστήριξη σημαίνει ότι πρέπει ο/η σύντροφός σου να καταβάλλει τον ίδιο βαθμό προσπάθειας με εσένα, τόσο για να στηρίζει τον εαυτό του/της όσο και τη σχέση.
Αν δεν το κάνει — και αν ήξερες με βεβαιότητα ότι αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ — θα ήσουν ok;
Αν η απάντησή σου είναι «όχι», τότε το πιθανότερο είναι ότι «κουβαλάς» πολλά μόνος/η σου.
