Ποιο χρώμα χαρακτηρίζει καθεμία από τις γενιές; Αν και κάθε γενιά φαίνεται να υιοθετεί μια ιδιαίτερη χρωματική παλέτα, θα ήταν απλουστευτικό να θεωρήσουμε ότι πρόκειται για βιολογικό ή οικουμενικό φαινόμενο. Ενώ το χρώμα είναι το οπτικό αποτέλεσμα της φασματικής σύνθεσης του φωτός που εκπέμπεται, διαχέεται ή αντανακλάται από τα αντικείμενα, η ερμηνεία του είναι κυρίως ένα κοινωνικό και πολιτισμικό κατασκεύασμα, διαμορφωμένο από έθιμα, ιδεολογίες και τις επιρροές των μέσων.
Γενιές και χρώματα
Τα χρώματα δεν δημιουργούνται αποκλειστικά από τη φυσική αλληλεπίδραση του φωτός με την ύλη, ούτε αποκλειστικά από το μάτι ή τον εγκέφαλο, αλλά θα μπορούσαμε να πούμε ότι δημιουργούνται κατά κάποιο τρόπο και από την κοινωνία, που τους αποδίδει διαφορετικά νοήματα ανάλογα με την εποχή. Έτσι γίνονται ένας δείκτης των μετασχηματισμών κάθε δεκαετίας.
Με αφορμή αυτή τη σκέψη, οι επιστήμονες εξετάζουν πώς οι διαδοχικές γενιές ορίζονται από αξίες, πεποιθήσεις και συμπεριφορές που εκδηλώνονται και οπτικά, κυρίως μέσω των δικών τους χαρακτηριστικών χρωμάτων.
Η τμηματοποίηση κατά γενιά –boomers, X, Y, Z, Άλφα- μας επιτρέπει να δούμε ότι οι χρωματικές προτιμήσεις δεν αποτελούν απλώς ζήτημα ατομικού γούστου, αλλά αντανακλούν μια συλλογική σχέση με τον χρόνο, τις φιλοδοξίες και την κυρίαρχη αισθητική.
Κάθε γενιά έχει το.. χρώμα της
- Baby boomers (τέλος Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου – μέσα 1960) και Γενιά Χ (1965 – 1980): παραδοσιακές παλέτες με ουδέτερους και παστέλ τόνους, που από τη δεκαετία του 1970 εμπλουτίζονται με γήινες αποχρώσεις -πράσινα, καφέ και σκουριασμένα κόκκινα.
- Γενιά Υ ή millennials (1980 – μέσα 1990): άνοδος του εμβληματικού millennial pink, απαλό παστέλ που τη δεκαετία του 2010 έγινε σύμβολο ελαφρότητας, αισιοδοξίας και αμφισβήτησης.
- Γενιά Ζ (1995-2010): πρώτο χαρακτηριστικό χρώμα το έντονο κίτρινο (Gen Z yellow, γύρω στο 2018) ως συνειδητή αντίθεση στο ροζ των millennials. Αυτό συμβολίζει την ελπίδα και την αισιοδοξία, που ψάχνει απεγνωσμένα αυτή η γενιά. Ακολούθησε το μωβ, που είναι ιστορικά συνδεδεμένο με την εξουσία, τη δημιουργικότητα, αλλά και με φεμινιστικούς αγώνες, ως σύμβολο ένταξης και αυτό-έκφρασης. Πρόσφατα, κυριάρχησε και το πράσινο. Από τη μία κυρίως ως χρώμα οικολογικών ανησυχιών, από την άλλη ως το προκλητικό brat green (νέον πράσινο), που αντικατοπτρίζει την ένταση της εποχής.
- Γενιά Άλφα (2010–σήμερα): κινείται ανάμεσα σε δύο πόλους, τους φυσικούς, γαλήνιους τόνους και τον κορεσμό των τεχνητών ψηφιακών χρωμάτων που βιώνει από πολύ νωρίς.
Το Χρώμα της Χρονιάς 2025
Τα χρώματα ποτέ δεν μένουν ίδια. Κυκλοφορούν, εξελίσσονται, ανακυκλώνονται και αποκτούν νέα νοήματα. Γνωστή αμερικανική εταιρεία που ειδικεύεται στα χρώματα ανέδειξε ως Χρώμα της Χρονιάς 2025 το Mocha Mousse, το ζεστό, γήινο καφέ που εμπνέει παρηγοριά και σταθερότητα.
Η αντίθεση ανάμεσα στα δύο σήματα, το εκρηκτικό πράσινο της αμέσως προηγούμενης γενιάς και το ήρεμο, καθησυχαστικό καφέ της τωρινής, ίσως να αποτυπώνει το πνεύμα της εποχής. Την ισορροπία που αναζητάμε ανάμεσα στην υπερβολή και την αναζήτηση σταθερότητας.
Γενιές και η δύναμη των χρωμάτων
Έρευνες στο μάρκετινγκ δείχνουν ότι η επίδραση ενός χρώματος δεν εξαρτάται μόνο από την ίδια την απόχρωση, αλλά και από το όνομά της. Ένα ποιητικό ή παιγνιώδες όνομα γεννά μεγαλύτερη έλξη. Για κάθε γενιά, το χρώμα είναι κάτι περισσότερο από αισθητική επιλογή. Είναι φορέας νοημάτων, μάρτυρας της εποχής, πηγή συναισθήματος και κοινή γλώσσα που ενώνει τα άτομα με το πνεύμα του καιρού τους.
