Ενας από τους πιο οικείους και δυσάρεστους ήχους στη ζωή μας είναι και το ροχαλητό. Η θορυβώδης, δηλαδή, αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου, η οποία επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα του ύπνου, αλλά και της ζωής γενικότερα, τόσο εκείνου που ροχαλίζει όσο και του συντρόφου του που κοιμάται δίπλα του. Συχνά, μάλιστα, ­αποτελεί και αιτία χωρισμού, αφού τα ζευγάρια που έχουν πρόβλημα ροχαλητού παρουσιάζουν υψηλότερο ποσοστό διαζυγίων. Και αφού το ροχαλητό ­συνοδεύει τις νύχτες σχεδόν του μισού πληθυσμού, το Vita αναλύει τις αιτίες που το προκαλούν, τα συμπτώματα που το ακολουθούν και παρουσιάζει τις πιο αποτελεσματικές θεραπείες για… ήσυχες νύχτες.


Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ροχαλίζουν και υπολογίζεται ότι το 40-50% του πληθυσμού, κυρίως άνω των 50 ετών, παρουσιάζει έντονο ροχαλητό. Από αυτούς το μεγαλύτερο ποσοστό είναι άνδρες, λόγω διαφορετικής σωματικής κατασκευής και κατανομής του λίπους. Το ροχαλητό είναι μια παθολογική κατάσταση που δείχνει ότι υπάρχει κάποια μορφή απόφραξης της αναπνοής. Όταν κοιμόμαστε, χαλαρώνουν οι μύες που βρίσκονται στο πίσω μέρος του στόματος και του ρινοφάρυγγα με αποτέλεσμα, όταν υπάρχει πρόβλημα, να στενεύει η δίοδος του αέρα και, καθώς αναπνέουμε, να παράγεται ο γνώριμος ήχος του ροχαλητού.


● Υπάρχουν περιπτώσεις που το ροχαλητό οφείλεται σε ανατομικές ανωμαλίες, όπως η δυσχέρεια της ρινικής αναπνοής λόγω σκολίωσης του ρινικού διαφράγματος, υπερτροφίας ρινικών κογχών ή ρινικών πολυπόδων, και στην αλλεργική ρινίτιδα.
● Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις που το ροχαλητό μπορεί να αποτελεί εκδήλωση μιας πολύ πιο σοβαρής κατάστασης, όπως είναι η υπνική άπνοια.


Η υπνική άπνοια χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια διακοπής της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου για τουλάχιστον 10 δευ­τερόλεπτα, επειδή φράσσεται για κάποιο λόγο ο αεραγωγός. Όταν, λοιπόν, διακόπτεται η αναπνοή, ο ασθενής περνά από το βαθύ ύπνο στον ελαφρύ, αλλά, πριν ξυπνήσει εντελώς, η αναπνοή του επανέρχεται κι έτσι ξαναβυθίζεται στον ύπνο. Αυτές οι μικροαφυπνίσεις συνεχίζονται πολλές φορές κατά τη διάρκεια του ύπνου και δεν γίνονται συνήθως αντιληπτές από τον ασθενή.
: Η υπνική άπνοια είναι προάγγελος σοβαρών προβλημάτων υγείας. Συγκεκριμένα, η άπνοια του ύπνου επιβαρύνει σχεδόν όλα τα συστήματα του οργανισμού, επειδή ο οργανισμός, στην προσπάθειά του να πάρει αέρα, αναπτύσσει μεγάλες πιέσεις μέσα στο θώρακα.
● Η καρδιά εργάζεται κάτω από δυσμενείς συνθήκες λόγω χαμηλής οξυγόνωσης και γι’ αυτό οι απνοϊκοί ασθενείς κινδυνεύουν περισσότερο από καρδιαγγειακές επιπλοκές, όπως αρτηριακή υπέρταση, εγκεφαλικά επεισόδια, έμφραγμα, μέχρι και αιφνίδιο θάνατο.
● Οι διαταραχές, επίσης, της αναπνοής στον ύπνο που συνοδεύονται και από διακοπές του ύπνου (αφυπνίσεις), που μπορεί να συμβαίνουν εκατοντάδες φορές κάθε νύχτα, έχουν ως αποτέλεσμα τον κατακερματισμό του ύπνου. Έτσι, ο ασθενής δεν κοιμάται επαρκώς κατά τη διάρκεια της νύχτας, γι’ αυτό ξυπνά κουρασμένος και νυστάζει την ημέρα.
● Η άπνοια ύπνου, επίσης, μπορεί να προκαλέσει πρωινούς πονοκεφάλους και νευροψυχιατρικά προβλήματα.
: Η εμφάνιση του συνδρόμου υπνικής άπνοιας είναι συχνότερη στους άνδρες μέσης ηλικίας που είναι υπέρ­βαροι και καπνίζουν ή καταναλώνουν αλκοόλ ή παίρνουν ηρεμιστικά. Όσοι, επίσης, έχουν κοντό και χοντρό λαι-μό μπορεί να είναι «υποψήφιοι» για άπνοια. Τα συμπτώματα του ασθενούς που υποφέρει από αυτό το σύνδρομο είναι ροχαλητό τη νύχτα, υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, πρωινοί πονοκέφαλοι, κακή μνήμη, έλλειψη συγκέντρωσης και σεξουαλικά προβλήματα, γιατί αφενός ο ασθενής είναι κουρασμένος, αφού δεν κοιμάται καλά, και αφετέρου είναι μειωμένα τα ποσοστά τεστοστερόνης του.
: Αν ανήκετε στους ανθρώπους που το βράδυ ροχαλίζουν, πρέπει να επισκεφτείτε ένα από τα Κέντρα Μελέτης Ύπνου που διαθέτουν αρκετά δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία, προκειμένου να μάθετε αν παρουσιάζετε υπνική άπνοια. Η διαδικασία απαιτεί να κλείσετε αρχικά ένα ραντεβού, κατά το οποίο ο γιατρός θα πάρει το ιστορικό σας, θα ελέγξει την αναπνευστική σας λειτουργία με σπιρομέτρηση, θα σας υποβάλει σε εξετάσεις αίματος για να δει τα αέρια του αίματος και θα φροντίσει να περάσετε ένα βράδυ στο εργαστήριο ύπνου. Εκεί, θα τοποθετήσουν σε διάφορα σημεία του σώματός σας ηλεκτρόδια, τα οποία συνδέονται με ένα ειδικό μηχάνημα με οθόνη και καταγράφουν την αναπνοή, την καρδιακή λειτουργία, τη ροή του αέρα από τη μύτη και το στόμα και γενικότερα οποια­δήποτε λειτουργία του οργανισμού θεωρείται ότι διαταράσσεται κατά τη διάρκεια του ύπνου. Όλα τα στοιχεία καταγράφονται σε έναν υπολογιστή και αξιολογούνται την επομένη από το γιατρό. Πρόκειται για μια ανώδυνη εξέταση χωρίς καμιά αντένδειξη.



Στις περισσότερες περιπτώσεις, για το ροχαλητό των παιδιών ευθύνονται οι αμυγδαλές ή τα κρεατάκια και το πρόβλημα αντιμετωπίζεται συνήθως χειρουργικά.




Αν το ροχαλητό οφείλεται σε ανατομικά προβλήματα της μύτης και του φάρυγγα, τότε συνήθως ο ωτορινολαρυγγολόγος συστήνει χειρουργική αποκατάσταση των ανατομικών προβλημάτων. Αν, όμως, διαγνωστεί ότι οφείλεται σε υπνική άπνοια, τότε:
● Αν το πρόβλημα είναι ήπιο, ο γιατρός θα σας συστήσει αποφυγή των προδιαθεσικών παραγόντων. Θα σας συμβουλεύσει, δηλαδή, να χάσετε βάρος, αν είστε υπέρβαροι, να κόψετε το κάπνισμα, να αποφεύγετε την κατανάλωση αλκοόλ, ιδιαίτερα τις βραδινές ώρες, να μην πηγαίνετε για ύπνο αμέσως μετά από ένα πλούσιο γεύμα, αλλά να φροντίζετε να μεσολαβούν τουλάχιστον 2-3 ώρες.
● Αν το πρόβλημα είναι μέτριο προς σοβαρό, τότε η κλασική μέθοδος αντι­με­­τώπισης είναι η εφαρμογή στη διάρ­κεια του ύπνου μιας μάσκας που συνδέεται με μηχάνημα που παράγει θετική πίεση. Η μάσκα εφαρμόζεται στη μύτη και στερεώνεται στο ­κεφάλι με ειδικούς ιμάντες. Αποτελείται από πολύ μαλακά υλικά, για να μην πληγώνει το πρόσωπο.
● Εναλλακτικά, για τις ήπιες περιπτώ­σεις, όπως το απλό ροχαλητό, μπορεί να συσταθεί μια ενδοστοματική ορθοδοντική συσκευή, η οποία ­εφαρμόζεται στο στόμα κάθε βράδυ κατά τη διάρκεια του ύπνου και προσφέρει λύση στις παραπάνω περιπτώσεις.
● Χειρουργική αντιμετώπιση ενδείκνυται σε επιλεγμένα περιστατικά, με συγκεκριμένα προβλήματα. Δυστυχώς, φαρμακευτική αντιμετώπιση του συνδρόμου δεν υπάρχει.



› Το μεγάλο σωματικό βάρος.
› Ο κοντός και χοντρός λαιμός.
› Η κατάχρηση αλκοόλ.
› Η λήψη ορισμένων φαρμάκων, π.χ. ηρεμιστικών, μυοχαλαρωτικών, αντιισταμινικών.
› Η κατάχρηση καφέ και καπνού.
› Η ύπτια στάση του σώματος.
› Η ηλικία (τα ηλικιωμένα άτομα ροχαλίζουν συχνότερα).
› Η κληρονομικότητα.





Εργαστήρια μελέτης ύπνου υπάρχουν σε αρκετά δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία της Ελλάδας. Μπορείτε, λοιπόν, να απευθυνθείτε σε κάποιο από αυτά:


› «Σισμανόγλειο» Γενικό Νοσοκομείο, τηλ.: 210-80.39.911 και 213-20.58.453
› «Σωτηρία» Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος, τηλ.: 210-77.63.100
› «Ευαγγελισμός», τηλ.: 210-72.01.000 και 210-72.01.843
› «Ερρίκος Ντυνάν», τηλ.: 210-69.72.000 και 210-69.72.959
› «Υγεία», τηλ.: 210-68.67.432
› Ιατρικό Κέντρο στο Μαρούσι, τηλ.: 210-61.98.100 και 210-61.57.252-3
› Ευρωκλινική Αθηνών, τηλ.: 210-64.16.600 και 210-64.16.345
› «Ευγενίδειο», τηλ.: 210-72.36.743 και 210-72.93.408


› Γενικό Νοσοκομείο Παπανικολάου, τηλ.: 2313-307.000
› Γενικό Νοσοκομείο«Άγιος Παύλος», τηλ.: 2310-493.400


› Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων, τηλ.: 26510-99.111 και 26510-99.611

: Εργαστήριο Ύπνου της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, τηλ.: 2810-394.824
: Νομαρχιακό Νοσοκομείο Χανίων «Ο Άγιος Γεώργιος», τηλ.: 28210-22.587


› Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών, τηλ.: 2610-999.111 l