Καθημερινά σχεδόν ακούμε ιστορίες για ατυχήματα και παράξενες ασθένειες που μας προβληματίζουν ή ακόμα και που επηρεάζουν αρνητικά την ψυχολογία μας. Ωστόσο υπάρχουν και ιατρικές ιστορίες με καλό τέλος, περιστατικά που οι γιατροί είχαν σηκώσει «ψηλά τα χέρια» αλλά μία αιφνίδια αλλαγή, μία ανατροπή προς το καλύτερο διέψευσε ακόμα και τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις. Κάποιοι μιλούν για «θαύματα», κάποιοι άλλοι για ισχυρούς οργανισμούς που κατάφεραν με τη βοήθεια της ιατρικής να κερδίσουν τη ζωή. Το Vita απευθύνθηκε σε ειδικούς και τους ζήτησε να περιγράψουν κάποιες περιπτώσεις που συνάντησαν στην καριέρα τους και είχαν τελικά θετική κατάληξη, όταν όλοι πίστευαν το αντίθετο.

Παναγιώτης Ι. Ασημακόπουλος, Καθηγητής Καρδιοχειρουργικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής της καρδιο – θωρακο – αγγειοχειρουργικής κλινικής νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν. Καθηγητής Χειρουργικής, Baylor College of Medicine, Houston Texas.

ΤΟ ΑΤΥΧΗΜΑ

Η ιστορία που θα σας διηγηθώ συνέβη πριν περίπου 8 χρόνια και η πρωταγωνίστριά της ήταν μία γυναίκα γύρω στα 48. Ήταν συνοδηγός σε ένα αυτοκίνητο που συγκρούστηκε μετωπικά με ένα άλλο στην εθνική οδό. Η γυναίκα βγήκε ζωντανή από το αυτοκίνητο, πράγμα αρκετά παράδοξο αν αναλογιστεί κανείς πως ήταν πολυτραυματίας σε πολύ σοβαρή κατάσταση, είχε υποστεί δηλαδή πολλές κακώσεις, ανάμεσα στις οποίες κάκωση στον εγκέφαλο, στο θώρακα, στα πλευρά και διάχυτες κακώσεις και στους δύο πνεύμονες. Είχε δηλαδή πνευμονική ανεπάρκεια, και ως εκ τούτου ήταν διασωληνωμένη και απολύτως εξαρτημένη από αναπνευστήρα, ενώ δεν υπήρχε αρκετό οξυγόνο για να τροφοδοτήσει το αίμα και αντίθετα τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα ήταν πολύ υψηλά. Η γυναίκα αυτή βρισκόταν σε κωματώδη κατάσταση, είχε πολλαπλά κατάγματα στα κάτω άκρα και το σημαντικότερο όλων είναι πως η κατιούσα θωρακική αορτή της είχε ουσιαστικά και με απλά λόγια κοπεί στα δύο (κάκωση εξ επιβρανδύσεως). Σκόπιμο είναι να σας πω πως το 85 με 90% των ανθρώπων που τους συμβαίνει αυτή η κάκωση της αορτής πεθαίνουν στον τόπο του ατυχήματος. Πράγμα που ευτυχώς δεν συνέβη στην εν λόγω κυρία, στην περίπτωση της οποίας η κατιούσα θωρακική αορτή κρατιόταν ουσιαστικά από τον εξωτερικό της χιτώνα, που είναι «παχύς» όσο ένα τούλι.

Στο νοσοκομείο

Στα χέρια μου και στο νοσοκομείο που δούλευα τότε, η γυναίκα αυτή έφτασε 5 μέρες περίπου μετά το ατύχημα, και αφού είχε περάσει από άλλα νοσοκομεία από όπου είχαν διώξει το περιστατικό και από άλλους συναδέλφους, που είχαν κρίνει πως και να ζούσε τελικά θα έμενε φυτό και πως ήταν μάταιο να τη χειρουργήσουμε. Τη χειρουργήσαμε, κόψαμε το τραυματισμένο κομμάτι της αορτής και το αντικαταστήσαμε με ένα ειδικό μόσχευμα. Η εγχείριση πέτυχε και η ασθενής νοσηλεύτηκε στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του νοσοκομείου, όπου σιγά σιγά, με την κατάλληλη φροντίδα και αγωγή, επανήλθαν τα πνευμόνια της, μειώθηκε η πνευμονική ανεπάρκεια και βρήκε και τις αισθήσεις της. Μετά από ένα μήνα περίπου μπορούσε πια να αναπνέει κανονικά χωρίς υποστήριξη.

Σήμερα

Αφού πέρασε μία μεγάλη περιπέτεια η γυναίκα αυτή σήμερα περπατάει και δουλεύει κανονικά ως καθηγήτρια – μαθηματικός. Τη συναντώ κάθε χρόνο για να παρακολουθούμε το μόσχευμα και κάθε φορά με ρωτάει πως μπόρεσε και σώθηκε αφού όλοι την είχαν καταδικάσει…σε θάνατο.

Ποια ήταν η δυσκολία

Όπως σας εξήγησα και νωρίτερα η γυναίκα αυτή είχε μόλις 10 με 15% πιθανότητες να μην πεθάνει από την κάκωση της κατιούσας θωρακικής αορτής, επίσης βρισκόταν σε κωματώδη κατάσταση από την οποία επανήλθε πλήρως. Από την άλλη πλευρά ξεπέρασε το πρόβλημα της πνευμονικής ανεπάρκειας, που είναι κανονικά πολύ δύσκολο. Πως σώθηκε; Χάρη στους γιατρούς, την εξειδικευμένη θεραπεία, την τύχη αλλά και τη βοήθεια μίας ανώτερης δύναμης, που εγώ ονομάζω Θεό. Είναι πάντως θαύμα που η γυναίκα αυτή επέζησε και σήμερα μπορεί να λειτουργεί και να δουλεύει κανονικά.

Νικόλαος Ι. Λυγιδάκης, Καθηγητής Χειρουργικής, Διευθυντής της Γ΄ Χειρουργικής Κλινικής του Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν.

Η ΝΕΑΡΗ ΜΑΝΑ

Η ιστορία αυτή συνέβη πριν από περίπου 25 χρόνια σε μία νέα γυναίκα γύρω στα τριάντα. Θυμάμαι χαρακτηριστικά πως ήταν παντρεμένη και είχε μόλις αποκτήσει και ένα μικρό παιδί. Η κοπέλα αυτή, πριν φτάσει στα χέρια μου, είχε ήδη στο ιστορικό της επανειλημμένες κρίσεις υποτροπιάζουσας οξείας παγκρεατίτιδας. Η πάθηση αυτή είναι μία φλεγμονή του παγκρέατος που ποικίλει ως προς τη βαρύτητά της από το απλό οίδημα και φτάνει μέχρι τη βαριά νεκρωτική παγκρεατίτιδα. Στη βαριά αυτή μορφή της ασθένειας το ποσοστό της θνησιμότητας φτάνει στο 80 με 90%. Η νεαρή αυτή γυναίκα είχε την ατυχία να υποστεί σε μία από αυτές τις εξάρσεις της νόσου οξεία νεκρωτική παγκρεατίτιδα. Συνήθως αυτές οι περιπτώσεις αντιμετωπίζονται συντηρητικά και σπάνια χειρουργούνται. Οι πιθανότητες επιβίωσης του ασθενή φτάνουν στο 20 με 30%. Όταν όμως φτάσει κανείς στο στάδιο της νεκρωτικής αιμορραγικής παγκρεατίτιδας τότε ο θάνατος επέρχεται ακαριαία.

Στο νοσοκομείο

Σ’ αυτή τη φάση είχε περίπου φτάσει και η εν λόγω κοπέλα και έτσι αποφασίσαμε να τη χειρουργήσουμε, παίρνοντας τη συγκατάθεση του συζύγου και των γονιών της αλλά όχι βέβαια τη δική της, γιατί είχε πέσει σε κώμα. Ουσιαστικά η κοπέλα αυτή ήταν πεθαμένη, τη συντηρούσαμε στη ζωή με τεχνητά μέσα, αφού δεν μπορούσε να αναπνεύσει μόνη της κλπ. Επρόκειτο για μία δραματική εγχείριση γιατί όπου κι αν αγγίζαμε αιμορραγούσε. Κάποια στιγμή τελείωσε η εγχείριση με επιτυχία αφού αφαιρέθηκαν όλοι οι νεκρωμένοι ιστοί. Αλλά η γυναίκα παρέμεινε σε κώμα, χωρίς να έχει τις αισθήσεις της και με στήριξη από τα μηχανήματα στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας για περίπου ένα μήνα. Όταν πια βγήκε από τη Μονάδα αναγκαστήκαμε, επειδή δεν μπορούσε να φάει, να τη σιτίσουμε με παρεντερική διατροφή για 4 μήνες, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο και από τις πρώτες φορές που γινόταν για τόσο μεγάλο διάστημα στην Ελλάδα.

Θυμάμαι χαρακτηριστικά πως κάποια στιγμή μέσα σε όλο αυτό το διάστημα που κάποιες φορές είχε τις αισθήσεις της και άλλες βρισκόταν σε λήθαργο μου έκανε νόημα και επειδή δεν μπορούσε να μιλήσει καλά μου έγραψε σε ένα σημείωμα τρεις λέξεις: «Θέλω να ζήσω». Και πράγματι η γυναίκα αυτή τα κατάφερε να γίνει καλά και από ότι πληροφορήθηκα να συνεχίσει έτσι και μακροπρόθεσμα.

Ποια ήταν η δυσκολία

Η γυναίκα είχε να αντιμετωπίσει το θέμα του παγκρέατος, το πρόβλημα της σίτισης και τις διάφορες λοιμώξεις που ήταν συνέπεια της ασθένειάς της. Παρά τα επιστημονικά δεδομένα, την κοινή λογική και αυτό που όλοι περιμένουμε ξεπέρασε τη δύσκολη αυτή κατάσταση και ουσιαστικά επανήλθε στη ζωή.

Ο ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ

Η ιστορία αυτή συνέβη πριν από αρκετά, περίπου 30 χρόνια, σε ένα δικηγόρο γύρω στα 50 που υπέφερε από καλοήθη υπερπλασία του προστάτη. Κάποια στιγμή, που η ασθένεια βρισκόταν σε παρόξυνση δεν μπορούσε να ουρήσει και γι’ αυτό επισκέφτηκε μία κλινική για να του τοποθετήσουν καθετήρα. Ο καθετήρας περάστηκε και ο κύριος αυτός επέστρεψε σπίτι του, την επόμενη μέρα παρουσίασε πολύ υψηλό πυρετό, πήρε τα συνηθισμένα αντιπυρετικά αλλά ο πυρετός δεν υποχώρησε αντίθετα συνεχίστηκε και ο ασθενής την άλλη μέρα έπεσε σε κώμα.

Στο νοσοκομείο

Τον μετέφεραν λοιπόν στην κλινική όπου δούλευα εκείνη την εποχή. Τον εξετάσαμε με προσοχή για να βρούμε τι τον οδήγησε στην κωματώδη κατάσταση και προς μεγάλη μας έκπληξη ανακαλύψαμε πως είχε πάθει αεριογόνο γάγγραινα από μόλυνση από τον καθετήρα. Η πάθηση αυτή είναι μία βαριά θανατηφόρος λοίμωξη που οφείλεται σε ένα αναερόβιο μικρόβιο, που καταστρέφει και νεκρώνει πολύ γρήγορα τεράστιες επιφάνειες του σώματος. Στην περίπτωση του άντρα αυτού είχε νεκρωθεί όλος ο κορμός από τη λεκάνη μέχρι το λαιμό, και ο ασθενής μας ήταν κόκκινος, πρησμένος, είχε 40 πυρετό και ήταν σε βαριά κωματώδη κατάσταση. Την εποχή εκείνη δεν υπήρχε καν η κατάλληλη αντιβίωση για να αντιμετωπίσουμε την περίπτωσή του. Τελικά αποφασίσαμε, μετά από πολλαπλά συμβούλια, να τον χειρουργήσουμε και του κάναμε πάρα πολλές μικρές και μεγάλες τομές στο σώμα του, όπου μπορεί να φανταστεί κανείς, ώστε να έρθει σε επαφή με τον αέρα το μικρόβιο και να σκοτωθεί.

Προς μεγάλη έκπληξη όλων ο άνθρωπος αυτός τα κατάφερε, η φλεγμονή υποχώρησε και επανέκτησε πλήρως τις αισθήσεις του, επανήλθε στην προηγούμενη ζωή του και συνέχισε κανονικά τις δραστηριότητές του. Με μεγάλη μου ευχαρίστηση τον συνάντησα πρόσφατα μετά από τόσα χρόνια, που ήρθε να με επισκεφτεί για ένα πρόβλημα υγείας ενός συγγενικού του προσώπου.

Ποια ήταν η δυσκολία

Κατ’ αρχήν η περίπτωσή του ήταν εξαιρετικά σπάνια. Φανταστείτε πως σε ολόκληρη την επαγγελματική μου πορεία, έχω συναντήσει μόνο μία παρόμοια ακόμα. Το άλλο μεγάλο πρόβλημα ήταν τα ανεπαρκή ιατρικά μέσα που είχαμε την εποχή εκείνη, οπότε και καταφύγαμε στην εγχείριση, που δεν ήταν μία συνηθισμένη επέμβαση αλλά μία λύση ανάγκης ώστε να σώσουμε τον άρρωστο. Πως λοιπόν να μην θεωρούμε πως ο άνθρωπος αυτός σώθηκε χάρη στην εφευρετικότητα των γιατρών, στην τύχη αλλά και στη θεία παρέμβαση ίσως;

Παναγιώτης Μπεχράκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Φυσιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και διευθυντής του Τομέα Πνευμονολογίας και Εντατικής Θεραπείας στο Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν

ΤΟ ΤΡΟΧΑΙΟ ΤΗΣ 20ΧΡΟΝΗΣ

Η ιστορία αυτή αφορά μία νέα κοπέλα, περίπου 20 χρονών, που πριν από 7 χρόνια υπέστη ένα τροχαίο ατύχημα και ήταν πολυτραυματίας. Την είδα πρώτη φορά, επειδή με κάλεσαν στο νοσοκομείο στο οποίο νοσηλευόταν, μερικές βδομάδες μετά το ατύχημα. Ήταν πραγματικά σε πολύ άσχημη κατάσταση, είχε υποστεί βαριές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και πολλαπλά τραύματα με ρήξη σπλάχνων, κακώσεις στο θώρακα και κατάγματα στα άκρα. Βρισκόταν σε βαθύ κώμα και είχε ανάγκη μηχανικής υποστήριξης της αναπνοής και της κυκλοφορίας. Μερικές ημέρες μετά την επίσκεψή μου η ασθενής εμφάνισε ακόμα μεγαλύτερη επιδείνωση της γενικής της κατάστασης καθώς και της πολλαπλής ανεπάρκειας οργάνων από την οποία έπασχε.

Στο νοσοκομείο

Οι γονείς της, με πολύ μεγάλη επιμονή, μου ζήτησαν να την πάρω στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας που διηύθυνα τότε και, κυρίως επειδή από τη φύση μου ποτέ δεν απελπίζομαι μπροστά σε έναν νέο άνθρωπο που αντιμετωπίζει πρόβλημα ζωής ή θανάτου, δέχτηκα τη μεταφορά. Μόλις μπήκε η κοπέλα στη Μονάδα του νοσοκομείου μας, ήταν τόσο βαριά που δέχτηκα εντονότατη κριτική από τους υπόλοιπους γιατρούς της Μονάδας και από το νοσηλευτικό προσωπικό. Ουσιαστικά μου είπαν: «Τι τη φέρατε να κάνει εδώ;». Παρ’ όλα αυτά οι συνεργάτες μου με βοήθησαν με προθυμία να κάνουμε έναν αγώνα απόλυτης ρύθμισης των πάντων μέχρι τελευταίας λεπτομέρειας και σιγά σιγά άρχισε να συμβαίνει αυτό που πολλοί ονομάζουν θαύμα. Αφού είχε ήδη μείνει ένα μήνα στη Μονάδα μας άρχισε να συνέρχεται. Με τον καιρό άρχισε να αναλαμβάνει και σήμερα είναι μία ωραιότατη νέα γυναίκα που δεν θυμίζει τίποτε από την παλιά της αυτή περιπέτεια.

Ποια ήταν η δυσκολία

Για δύο μήνες η κοπέλα αυτή βρισκόταν σε βαθύ κώμα, ήταν σε πολύ κακή κατάσταση και όλα της τα όργανα υπολειτουργούσαν. Η σοβαρή απειλή για τη ζωή της ήταν η μεγάλη κρανιοεγκεφαλική κάκωση και η ανεπάρκεια των ζωτικών οργάνων. Πως σώθηκε τελικά; Πιστεύω ότι η σημερινή ιατρική και η επιστήμη εν γένει υστερεί σημαντικά στον τομέα της πρόγνωσης σχετικά με το ποια θα είναι τελικά η πορεία ενός συγκεκριμένου αρρώστου. Ακριβώς επειδή δεν γνωρίζουμε πως ακριβώς λειτουργεί το περίπλοκο σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού και οι μηχανισμοί με τους οποίους εξελίσσεται ένα νόσημα, πρέπει να περιμένουμε πως τα πράγματα μπορεί να πάνε τελικά πολύ καλύτερα από ό,τι φανταζόμαστε και από ό,τι προβλέπει η λογική.

Ανδρέας Καραμπίνης, Διευθυντής της Μονάδας Εντατικής θεραπείας του Γενικού Κρατικού Νοσοκομείου Αθηνών.

ΤΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΔΥΣΤΥΧΗΜΑ

Η ιστορία που θα σας διηγηθώ, ξεκινάει από ένα τραγικό περιστατικό αρκετά γνωστό στην ελληνική επικράτεια. Πριν τρία χρόνια συνέβη ένα πολύνεκρο αεροπορικό δυστύχημα. Ο άντρας για τον οποίον πρόκειται να σας μιλήσω τραυματίστηκε σοβαρά στη διάρκειά του αφού, όπως και οι 7 άνθρωποι που τελικά δυστυχώς έχασαν τη ζωή τους, δεν ήταν δεμένος στη θέση του την ώρα που το αεροπλάνο έχασε απότομα πολύ ύψος.

Στο νοσοκομείο

Περίπου 48 ώρες μετά το δυστύχημα μεταφέρθηκε σε απελπιστική κατάσταση στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Νοσοκομείου μας. Είχε υποστεί βαριά κρανιοεγκεφαλική κάκωση, εγκεφαλική αιμορραγία, κατάγματα στη σπονδυλική στήλη και πολλαπλά κατάγματα στα πλευρά. Την πρώτη βδομάδα η ζωή του κρεμόταν κυριολεκτικά από μία κλωστή κυρίως λόγω της κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης και της γενικής βαριάς κατάστασης, αλλά ευτυχώς κατάφερε να επιζήσει. Ο άνδρας αυτός παρέμεινε σε κώμα επί τρεις ολόκληρους μήνες, χωρίς να έχει καμία επαφή με το περιβάλλον. Τον πρώτο μήνα η αναπνοή του υποστηριζόταν μηχανικά αλλά αργότερα άρχισε να αναπνέει κανονικά, μόνος του. Αυτό ήταν ένα ενθαρρυντικό στοιχείο αλλά δεν σας κρύβω πως στα πολλαπλά ιατρικά συμβούλια που είχαμε κάνει για την περίπτωσή του πιστεύαμε πως θα κατάφερνε να ξυπνήσει από το κώμα αλλά θα έμενε σε μία χρόνια φυτική κατάσταση. Πολύ απλά δεν φανταζόμασταν πως ο εγκέφαλός του θα λειτουργούσε κανονικά.

Σήμερα

Μετά από τρεις μήνες που έμεινε σε κωματώδη κατάσταση, ο ασθενής μας ξύπνησε πράγματι από το κώμα και ως εκ θαύματος ανέπτυξε όλα τα ανώτερα εγκεφαλικά κέντρα. Τότε μας απασχόλησε η ικανότητά του να περπατήσει, φοβόμασταν πως δεν θα ήταν δυνατόν, αλλά μπόρεσε να ξεπεράσει και αυτόν το σκόπελο. Σήμερα μετά από ειδικές θεραπείες, ιατρικές παρεμβάσεις και αρκετή προσπάθεια τα κατάφερε.

Ποια ήταν η δυσκολία

Αυτός ο άνθρωπος ζει χάρη σε μία σειρά από ευτυχείς και απρόσμενες συγκυρίες. Αρχικά επέζησε από το τραγικό δυστύχημα, τα κατάφερε τις πρώτες δύσκολες βδομάδες, ξύπνησε από το κώμα, ο εγκέφαλός του λειτούργησε κανονικά και σήμερα περπατάει κιόλας. Δεν μπορώ να πιστέψω πως για όλα αυτά δεν υπήρξε και η θεία πρόνοια που έπαιξε σημαντικό ρόλο. Τι άλλο να σας πως; Εμείς κάναμε ότι μπορούσαμε όπως όμως κάνουμε πάντα, ίσως βοήθησε πως ήταν γενικά ένας υγιής άνθρωπος, η στήριξη της οικογένειάς του και αργότερα και η προσωπική του προσπάθεια αλλά νομίζω πως στην προκειμένη περίπτωση μιλάμε πράγματι για ένα μικρό θαύμα.

Ο ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΗΣ

Ο τραγικός πρωταγωνιστής της ιστορίας που περιέγραψε ο γιατρός κ. Καραμπίνης δεν είναι άλλος από το διπλωμάτη Γρηγόρη Παπαδόπουλο, που βρισκόταν και αυτός στο μοιραίο Φάλκον με προορισμό το Βουκουρέστι, σε ένα ταξίδι που στοίχισε τη ζωή σε 7 ανθρώπους, μεταξύ άλλων και στον υπουργό Γιάννο Κρανιδιώτη. Ο κύριος Γρηγόρης Παπαδόπουλος, που τραυματίστηκε σοβαρά, έμεινε σε κώμα αρκετούς μήνες, συνήλθε και συνεχίζει ακόμα τις θεραπείες (φυσιοθεραπείες κλπ.) μέχρι να επανέλθει στην προηγούμενη ζωή του, δέχτηκε να μας συναντήσει και να μας μιλήσει για την εμπειρία του, την περιπέτειά του και το θαύμα που έζησε, όπως λέει με βεβαιότητα ο ίδιος. Τον συναντήσαμε στο σπίτι του στην Κυψέλη, στους τοίχους των δωματίων, που είχε διακοσμήσει μόνος του πριν το ατύχημα, υπάρχουν φωτογραφίες του ίδιου μαζί με προσωπικότητες της διεθνούς πολιτικής ζωής από όταν υπηρετούσε ως διπλωμάτης στη Νέα Υόρκη, στο Αλγέρι αλλά και από τα τελευταία χρόνια που ήταν πρόξενος στην Αλεξάνδρεια. Όταν τον συναντήσαμε ήταν ευδιάθετος και χαμογελαστός, το πρόσωπό του σκοτεινιάζει μόνο όταν αναφέρεται στο ατύχημα, «Δεν θυμάμαι τίποτα από το ταξίδι, το ατύχημα, τον καιρό που ήμουν στο νοσοκομείο. Την εποχή πριν το ατύχημα ήμουν Διευθυντής του διπλωματικού γραφείου του Κρανιδιώτη», μας λέει και συνεχίζουμε τη συζήτηση για το τώρα, για το μέλλον.

-Ο γιατρός που σας παρακολουθούσε όσο ήσασταν στην εντατική του Γενικού Κρατικού, ο κύριος Καραμπίνης περιγράφοντας την περίπτωσή σας μίλησε για ένα μικρό θαύμα. Συμφωνείτε μαζί του;

-Συμφωνώ αλλά πιστεύω ότι πρόκειται για ένα μεγάλο θαύμα. Μικρά θαύματα δεν υπάρχουν. Εγώ αυτή τη στιγμή ζω χάρη στο Θεό. Πίστευα από πριν το ατύχημα, τώρα πιστεύω ακόμα περισσότερο. Σήμερα ξέρω πια με βεβαιότητα πως η θεία πρόνοια δεν είναι θεωρίες, είναι πράξεις ζωής.

-Ποιους άλλους πιστεύετε πως πρέπει να ευχαριστήσετε εκτός από το Θεό επειδή σωθήκατε;

-Τους γιατρούς μου, τους γονείς και την οικογένειά μου γενικότερα. Η μητέρα μου, δεν έφυγε στιγμή από δίπλα μου. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι με βοήθησαν πραγματικά. Τι να σας πω; Ίσως βοήθησε και η γενική μου καλή κατασκευή. Δεν ξέρω.

-Πως νοιώθετε;

-Νοιώθω αφάνταστα τυχερός, που έζησα, που είμαι καλά και η κατάστασή μου βελτιώνεται. Μου αρέσει που σιγά σιγά αποκτώ την ποιότητα ζωής που είχα πριν το ατύχημα. Γιατί δεν έχει μόνο σημασία να ζει κανείς αλλά και το πως ζει.

-Πιστεύετε πως θα γίνετε εντελώς καλά;

-Θέλω να το πιστεύω. Τώρα μαθαίνω ξανά να περπατάω. Θέλω να αισθανθώ αυτεξούσιος και να επιστρέψω στη δουλειά μου, στο Υπουργείο Εξωτερικών, γι’ αυτό προσπαθώ και περνάω όλη αυτήν την ταλαιπωρία αλλά πιστεύω πως είμαστε όλοι υπό αίρεση, ανάλογα με το τι θα πει ο Θεός.

-Πως βλέπετε τη ζωή;

-Ξέρετε, όλοι οι άνθρωποι, κι εγώ μαζί, μέχρι να μου συμβεί αυτό το ατύχημα, θεωρούμε ότι είναι δεδομένο πως ζούμε, πως περπατάμε, πως ασχολούμαστε με τις καθημερινές μας δραστηριότητες, πως κάνουμε και τα πιο απλά πράγματα μέχρι να μας συμβεί κάτι τέτοιο και να συνειδητοποιήσουμε την πραγματική αξία της ζωής. Πριν το ατύχημα ήμουν απαισιόδοξος από τη φύση μου, σήμερα που πέρασα όλη αυτήν την περιπέτεια και έχω φτάσει στο σημείο να βγω από το νοσοκομείο και να είμαι επιτέλους σπίτι μου, έχω μάθει να βλέπω τα πράγματα πιο αισιόδοξα.

-Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που θα κάνετε μόλις γίνετε εντελώς καλά;

-Θέλω να βγω να περπατήσω στους δρόμους ώστε να διαπιστώσω κιόλας ότι ζω, γιατί είναι πολύ σπουδαίο πράγμα. Πριν από αυτό όμως θέλω να πάω στο Μέγαρο, ξέρετε η μουσική, η όπερα και κυρίως η Μαρία Κάλλας είναι από τις μεγαλύτερες αγάπες μου.