Η κ. Άρτεμις Σιμοπούλου είναι η ελληνίδα ερευνήτρια που διέπρεψε στις ΗΠΑ ανακαλύπτοντας την ευεργετική δράση των ω-3 λιπαρών οξέων στη ελληνική δίαιτα. Διηύθυνε την έρευνα για τη διατροφή στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών της Αμερικής και έχει διατελέσει σύμβουλος στο Λευκό Οίκο. Σήμερα είναι πρόεδρος στο Κέντρο Γενετικής Διατροφής και Υγείας στην Ουάσινγκτον. Ξεκίνησε ένα νέο πεδίο έρευνας αναφορικά με αυτά τα πολύτιμα λιπαρά οξέα. Είναι η εμπνεύστρια του διατροφικού πλάνου «the omega diet», το οποίο αναλύεται στο ομώνυμο βιβλίο της και έχει παρουσιαστεί από την ίδια και στο ελληνικό κοινό. Το βιβλίο έχει μεταφραστεί σε 14 γλώσσες και κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Λιβάνη. Η κ. Σιμοπούλου μιλά αποκλειστικά στο Vita.gr για την πολύτιμη αυτή δίαιτα.
Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την έρευνα των ω λιπαρών οξέων: Τι ήταν αυτό που σας έκανε να στρέψετε το ενδιαφέρον σας σε αυτά;
Τη δεκαετία του ’70 ήμουν ερευνήτρια στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών της Αμερικής (NIH) και εργαζόμουν στην έρευνα για τη γενετική επίδραση των ορμονών στα παιδιά και την ανάπτυξή τους. Το διάστημα 1974-1977 απεδείχθη ότι τα απαραίτητα στη δίαιτά μας ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα είναι οι «γονείς» αυτών των ορμονών. Έτσι έτυχε να έχω αμέσως πολλά στοιχεία. Έκανα έρευνα στην κρητική δίαιτα και ανακάλυψα ότι πριν από το 1960 οι Κρητικοί, καθώς και οι κάτοικοι σε άλλα μέρη της χώρας μας, έτρωγαν άγρια χόρτα, σαρδέλες, ρέγγες και κοτόπουλα ελεύθερης βοσκής. Επίσης, το κρέας και το γάλα που κατανάλωναν προέρχονταν και αυτά από ζώα ελεύθερης βοσκής. Έτσι, λοιπόν, τα προϊόντα αυτά που κατανάλωναν περιείχαν ω-3 λιπαρά οξέα. Αντίθετα, στις άλλες χώρες της Μεσογείου τα ζώα τρέφονταν κυρίως με καλαμπόκι. Η τροφή των Κρητικών έμοιαζε με τον τρόπο διατροφής των ανθρώπων διαμέσου των αιώνων και ήταν μια διατροφή που ταίριαζε με τη γενετική, γι’ αυτό και οι Κρητικοί είχαν λιγότερα καρδιακά νοσήματα, κρούσματα καρκίνου και ζούσαν περισσότερο.
Ποια πιστεύετε ότι είναι η πιο σημαντική δράση των ω λιπαρών οξέων στον οργανισμό;
Τα ω-3 είναι τα μόνα λιπαρά οξέα που «αντιμάχονται» τη φλεγμονή, τα τριγλυκερίδια, τη θρόμβωση και την υψηλή πίεση. Τα ω-6 έχουν ακριβώς τις αντίθετες ιδιότητες. Μάλιστα, τα ω-6 αυξάνουν τον κίνδυνο για την εμφάνιση καρκίνου, καρδιολογικών νοσημάτων, άνοιας και ασθένειας του Πάρκινσον. Τελευταία έχει αποδειχθεί ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα αυξάνουν το IQ κατά 4,1 μονάδες. Γι’ αυτό και το έτοιμο γάλα που δίνεται στα παιδιά που δεν θηλάζουν εμπλουτίζεται με ω-3 λιπαρά οξέα, ώστε να μοιάζει στο μητρικό γάλα.
Πώς μπορούμε να αποκομίσουμε τα μέγιστα οφέλη από τα ω λιπαρά οξέα;
Καταρχήν, λέμε «όχι» στα σπορέλαια, τα επεξεργασμένα τρόφιμα και τα αναψυκτικά. Επιπλέον, θα πρέπει: *Να τρώμε 100 γρ. κρέας 3-4 φορές την εβδομάδα, ψάρι 2-3 φορές την εβδομάδα, όσπρια 6-7 φορές την εβδομάδα και σαλάτες 6-9 φορές την εβδομάδα. *Να καταναλώνουμε καθημερινά 3-4 φρούτα σαν σνακ και να τρώμε γλυκό μόνο μία φορά την εβδομάδα. *Να προτιμούμε το ελαιόλαδο και το έλαιο canola, το οποίο δεν είναι γενετικά τροποποιημένο. Τέλος, οι άνδρες μπορούν να πίνουν 1-2 ποτήρια κρασί την ημέρα και οι γυναίκες ένα.
Πιστεύετε ότι η έρευνα όσον αφορά τα ω λιπαρά οξέα έχει ολοκληρωθεί ή να αναμένουμε και άλλες εξελίξεις σε αυτό το πεδίο;
Η έρευνα στα ω-3 λιπαρά οξέα έχει μέλλον, διότι αυτά επιδρούν στη γενετική έκφραση, στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, στο μεταβολισμό των οστών και των μυών, στην όραση και στην πρόληψη του γήρατος. Τα ω-3 λιπαρά οξέα βρίσκονται στη μεμβράνη κάθε κυττάρου του οργανισμού, γι’ αυτό επιδρούν σε όλα τα συστήματα του σώματος. Η παραδοσιακή ελληνική διατροφή, όπως την περιγράφω στη «Δίαιτα Ωμέγα», είναι αποδεδειγμένα η πιο υγιεινή. Είναι η μόνη που έχει ισορροπία μεταξύ των ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων. Στην έρευνά μου διαπίστωσα ότι τα αυγά της κότας που δεν τρέφεται με καλαμπόκι έχουν ίση αναλογία ω-6 προς ω-3, ενώ τα αυγά στην Αμερική, την Αγγλία και τη Βόρεια Ευρώπη είχαν αναλογία 20 προς 1 αντίστοιχα. Το δικό μας ελαιόλαδο έχει λιγότερα ω-6 από αυτό της Ιταλίας και της Ισπανίας, γι’ αυτό και είναι πιο υγιεινό. Η ελληνική παραδοσιακή διατροφή είναι η πιο υγιεινή δίαιτα, γιατί είναι σε τέλεια αρμονία με τη γενετική. Πρέπει να επιστρέψουμε όλοι στην ελληνική διατροφή πριν από το 1960, την οποία όσοι αποκαλούν «μεσογειακή» θεωρώ ότι τη μειώνουν επιστημονικά.
Πώς μπήκαν τα ω-3 στο πιάτο μας
Κορυφαίοι έλληνες και ξένοι ειδικοί από το χώρο της υγείας και της επιστήμης σχολιάζουν την επικαιρότητα, τις εξελίξεις και ό,τι μας «τραβάει» την προσοχή. Αυτή τη φορά, η ελληνίδα επιστήμονας κ. Άρτεμις Σιμοπούλου, χάρη στην έρευνα της οποίας αναδείχθηκε η διατροφική αξία των ω-3 λιπαρών οξέων, μιλά για τη «Δίαιτα Ωμέγα».