Η κατάσταση της υγείας των παιδιών έχει βελτιωθεί σε ορισμένους τομείς τις τελευταίες δεκαετίες, όπως αποδεικνύεται από τα χαμηλά ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας και τη μείωση των ασθενειών που αφορούν την ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών. Ωστόσο, παρά τη βελτίωση, ο αριθμός των παιδιών που είναι υπέρβαρα έχει αυξηθεί δραματικά, από τη δεκαετία του 1970. Περίπου το 10,4% των παιδιών 2-5 ετών και το 15,3% των παιδιών 6-11 ετών είναι υπέρβαρα.
Υπάρχει άρα, επείγουσα ανάγκη για τα παιδιά να υιοθετήσουν υγιεινές διατροφικές συνήθειες, που μειώνουν τον κίνδυνο χρόνιων νοσημάτων, όπως η παχυσαρκία, η στεφανιαία νόσος, ο διαβήτης τύπου 2, τα εγκεφαλικά επεισόδια, ο καρκίνος και η οστεοπόρωση. Η παιδική παχυσαρκία, από μόνη της, επηρεάζει αρνητικά την υγεία των παιδιών καθώς μεγαλώνουν. Τα παιδιά που είναι υπέρβαρα, είναι πιο πιθανό από ό, τι τα παιδιά φυσιολογικού βάρους, να γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες και επίσης αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης της στεφανιαίας νόσου, της υπέρτασης, διαβήτη τύπου 2, της οστεοαρθρίτιδας, και ορισμένων μορφών καρκίνου (του τραχήλου της μήτρας, του μαστού). Επιπλέον, τα υπέρβαρα παιδιά, συχνά βιώνουν ψυχολογικό στρες, έχουν κακή εικόνα του σώματος τους και χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανησυχεί, διότι η σημερινή διατροφή των παιδιών περιλαμβάνει υπερβολική πρόσληψη διαιτητικού λίπους, κυρίως κορεσμένου, και ανεπαρκή πρόσληψη τροφών πλούσιων σε ασβέστιο και φυτικές ίνες. Η υψηλή πρόσληψη κορεσμένου λίπους έχει συσχετιστεί με αυξημένη LDL χοληστερόλη στην παιδική ηλικία και μπορεί να αυξήσει τελικά τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Επίσης, η μειωμένη πρόσληψη ασβεστίου σε συνδυασμό με την καθιστική ζωή, μπορεί να εμποδίσει την επίτευξη της μέγιστης ανάπτυξη του σκελετού και την εναπόθεση ασβεστίου στα οστά, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο της οστεοπόρωσης στην ενήλικη ζωή.
Φαγητό από… σπίτιΕίναι γνωστό ότι, το παραδοσιακό πρότυπο της οικογένειας που τρώνε όλοι μαζί στο τραπέζι, έχει αλλάξει. Ωστόσο, τα παιδιά που τρώνε με τις οικογένειές τους στο σπίτι, έχουν μια καλύτερη ποιότητα διατροφής, από εκείνα που δεν το κάνουν. Επίσης, τείνουν να έχουν υψηλότερη πρόσληψη φρούτων, λαχανικών, ινών, ασβεστίου, σιδήρου και βιταμινών του συμπλέγματος Β-6, Β-12, C και Ε, και χαμηλότερη πρόσληψη κορεσμένων και trans λιπαρών οξέων, αναψυκτικών και τηγανιτών τροφίμων. Όμως, καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, επισκέπτονται όλο και περισσότερο τα εστιατόρια fast food, τα οποία και συνεισφέρουν κατά μέσο όρο στο 10% της συνολικής ενεργειακής τους πρόσληψης. Τα παιδιά που καταναλώνουν fast food, έχουν υψηλή πρόσληψη κορεσμένου λίπους και νατρίου και χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών, ασβεστίου και σιδήρου.
Βασιλικό πρωινόΕπιπλέον, είναι γνωστό ότι, η κατανάλωση πρωινού έχει μειωθεί σημαντικά μεταξύ των παιδιών, αλλά και των εφήβων. Το πρωινό είναι ένα σημαντικό γεύμα, διότι μελέτες έχουν καταγράψει σημαντική θετική σχέση μεταξύ του πρωινού φαγητού και της σχολικής επίδοσης. Τα παιδιά που καταναλώνουν πρωινό, έχουν σημαντικά καλύτερη ποιότητα διατροφής και υψηλότερη πρόσληψη πολλών βιταμινών και ανόργανων συστατικών, από τα παιδιά που το παραλείπουν.
Δραστήρια παιδιάΕπίσης, καλό είναι να σημειωθεί ότι, τα παιδιά πρέπει να είναι σωματικά δραστήρια κάθε μέρα, για να επιτευχθεί ένα υγιές βάρος και μια βέλτιστη υγεία των οστών. Η σύσταση ότι τα παιδιά θα πρέπει να συμμετέχουν σε τουλάχιστον 1 ώρα μέτριας έντασης σωματικής δραστηριότητας την ημέρα, ενισχύθηκε το Σεπτέμβριο του 2002. Όμως, την ίδια στιγμή, η συμμετοχή σε μαθήματα φυσικής αγωγής στα σχολεία μειώνεται, ενώ το ¼ των παιδιών παρακολουθεί 4 ή περισσότερες ώρες τηλεόραση κάθε μέρα.
Πόση TV τη μέρα;Από έρευνες έχει διαπιστωθεί ότι οι ώρες παρακολούθησης τηλεόρασης συνδέονται θετικά με αυξημένο δείκτη μάζας σώματος. Μελέτες δείχνουν ότι το 40% των παιδιών προσχολικής ηλικίας έχουν μια τηλεόραση στο υπνοδωμάτιό τους. Αυτά τα παιδιά είναι πιο πιθανό να γίνουν υπέρβαρα και να περνούν περισσότερο χρόνο μπροστά στην τηλεόραση, από εκείνα που δεν έχουν τηλεόραση στο υπνοδωμάτιό τους. Οι εκπαιδευτικές προσπάθειες για τον περιορισμό της τηλεόρασης πρέπει να αρχίσουν πριν από την ηλικία των 2 ετών. Πρόσφατα, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, εξέδωσε μια δήλωση πολιτικής, που συνιστά ότι η τηλεόραση πρέπει να περιορίζεται σε ένα μέγιστο 2 ώρες την ημέρα.
Γονείς-πρότυπαΤέλος, πρέπει να τονιστεί ότι οι γονείς έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις διατροφικές συνήθειες και στη φυσική δραστηριότητα των παιδιών τους. Η πρώιμη επιρροή των γονέων σχετίζεται με τη σχέση που θα αναπτύξουν τα παιδιά με τα τρόφιμα, αργότερα στη ζωή τους. Για παράδειγμα, η επιλογή τροφίμων, από τους νεαρούς ενήλικες, συνδέεται με την εικόνα των γονιών να τους μιλούν για τη διατροφή, κατά την παιδική τους ηλικία. Άρα, το κοινωνικό περιβάλλον στο οποίο το παιδί τροφοδοτείται, θεωρείται ότι είναι κρίσιμο για την δια βίου καθιέρωση των υγιεινών διατροφικών συνηθειών.
