Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου είναι μια γενικευμένη φλεγμονή της περιοχής των γεννητικών οργάνων. Αιτιολογικό παράγοντα της νόσου αποτελούν σεξουαλικώς μεταδιδόμενα μικρόβια (τα συχνότερα είναι τα χλαμύδια και ο γονόκοκκος), που εισέρχονται μέσω του κόλπου προς τις σάλπιγγες και την υπόλοιπη περιτοναϊκή κοιλότητα. Οι σάλπιγγες βλάπτονται από αυτά τα μικρόβια με αποτέλεσμα τη φλεγμονή (σαλπιγγίτιδα). Εάν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να δημιουργηθεί ακόμη και σαλπιγγοωοθηκικό απόστημα.
Τα συμπτώματα
Η νόσος μπορεί να είναι ασυμπτωματική ή να έχει άτυπα και ήπια συμπτώματα, όπως ήπιο κοιλιακό άλγος. Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχουν δύσοσμα κολπικά υγρά ή άλγος κατά τη σεξουαλική επαφή. Σε περίπτωση που υπάρχει σαλπιγγίτιδα, τότε εμφανίζεται έντονο άλγος στη σύστοιχη πλευρά της κοιλιάς και μπορεί να συνυπάρχει έντονη κακουχία και πυρετός. Τα συμπτώματα αυτά είναι εντονότερα στις περιπτώσεις ενός σαλπιγγοωοθηκικού αποστήματος, που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε γενικευμένη φλεγμονή της κοιλιάς (περιτονίτιδα) ή και σε σήψη, εφόσον δεν αντιμετωπιστεί άμεσα.
Οι επιπλοκές της πάθησης
Οι σοβαρότερες επιπλοκές της κατάστασης αυτής είναι η υπογονιμότητα και η εξωμήτριος κύηση και οφείλονται στην καταστροφή του αυλού της σάλπιγγας από τη φλεγμονή. Φυσιολογικά, η γονιμοποίηση του ωαρίου γίνεται μέσα στον αυλό της σάλπιγγας. Στη συνέχεια το γονιμοποιημένο ωάριο προχωρά μέσα στον αυλό για να φτάσει στην ενδομητρική κοιλότητα, όπου εμφυτεύεται. Στην περίπτωση που ο αυλός της σάλπιγγας έχει καταστραφεί, η γονιμοποίηση καθίσταται δύσκολη ή και αδύνατη. Ακόμη όμως και αν γίνει γονιμοποίηση, είναι αδύνατη η μετακίνηση προς τη μήτρα, με αποτέλεσμα την παθολογική εμφύτευση του ωαρίου στη σάλπιγγα και τη δημιουργία της σαλπιγγικής εξωμητρίου κύησης, που σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι απειλητική ακόμη και για τη ζωή της γυναίκας. Στις επιπλοκές της νόσου περιλαμβάνεται επίσης το χρόνιο πυελικό άλγος και το άλγος κατά την περίοδο και την επαφή.
Η διάγνωση και η αντιμετώπιση
Λόγω των άτυπων ή ήπιων συμπτωμάτων πολλές φορές η διάγνωση μπορεί να καθυστερήσει. Το ιστορικό, ωστόσο, της ασθενούς, καθώς και η μη χρήση προφυλακτικού, πολλές φορές προσανατολίζουν τον γιατρό. Σημείο της νόσου αποτελεί κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο η διογκωμένη σάλπιγγα, που μπορεί να μη συνοδεύεται από κάποιο σύμπτωμα. Στα αρχικά στάδια, και όταν τα συμπτώματα είναι ήπια, χορηγείται θεραπεία με αντιβιoτικά, την οποία πρέπει να λάβει και ο σύντροφος. Η αντιβίωση, ωστόσο, δεν μπορεί να αποκαταστήσει τις ήδη εγκατεστημένες βλάβες. Στις περιπτώσεις των αποστημάτων χρειάζεται συνήθως χειρουργική αντιμετώπιση. Η μέθοδος εκλογής είναι η λαπαροσκόπηση.
Πώς να προφυλαχθούμε
Απαραίτητη είναι η ετήσια επίσκεψη στον γυναικολόγο, ώστε τυχόν προσβολή να διαγνωστεί έγκαιρα. Βασικός και μόνος τρόπος προφύλαξης είναι η μόνιμη χρήση προφυλακτικού.
Από τη Μαριλία Νικολαΐδου, χειρουργό μαιευτήρα-γυναικολόγο, πτυχιούχο της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, υπ. διδάκτορα Πανεπιστημίου Αθηνών, κάτοχο μεταπτυχιακού τίτλου με θέμα «Έρευνα στη γυναικεία αναπαραγωγή», κάτοχο του International Inter University Diploma of Operative Endoscopy in Gynaecology του Κέντρου Ενδοσκοπικής Χειρουργικής CICE (Centre International de Chirurgie Endoscopique), site: www.mnikolaidou.gr, Facebook: Νικολαΐδου Μαριλία Γυναικολόγος.
