Οι λόγοι των καθ’ έξιν αποβολών στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πολυπαραγοντικοί. Σύμφωνα με σχετικές μελέτες, ως πιθανότερα αίτια αναφέρονται γενετικές ανωμαλίες, διαταραχές στα επίπεδα των ορμονών, ανατομικές ανωμαλίες, ανεπάρκεια του τραχήλου της μήτρας, ανοσολογικοί, μολυσματικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που αναλογούν στο 70% των περιπτώσεων, ενώ το υπόλοιπο 30% οφείλεται σε αίτια που δεν έχουν ακόμη αιτιολογηθεί επιστημονικά. Άλλοι παράγοντες είναι το σωματικό βάρος (υπερβολικό ή πολύ χαμηλό), το κάπνισμα, η υπερκατανάλωση καφέ και αλκοόλ. Σε ποσοστό 50% των περιπτώσεων δεν ανευρίσκεται μια ξεκάθαρη αιτία για τις αποβολές και οι εξετάσεις είναι φυσιολογικές.
Για την πρόληψη των αποβολών
Η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση (PGD) ανιχνεύει χρωμοσωματικές ανωμαλίες (συχνή αιτία καθ’ έξιν αποβολών) ή πιθανά γενετικά νοσήματα. Σήμερα για την πρόληψη των αποβολών υπάρχουν εξειδικευμένες εξετάσεις, όπως:
Δεσμευτικά αντισώματα (αντιπατρικά αντισώματα): Οι ιστικές πληροφορίες (που προέρχονται αποκλειστικά από τον πατέρα του εμβρύου) κωδικοποιούμενες με γενετικές διαδικασίες καθορίζουν στον μόλις αρχόμενο πλακούντα έναν γενετικό τόπο που καλείται «HLA-G αντιγόνο». Η παραγωγή αυτού του τύπου αντισωμάτων από την υποψήφια μητέρα θεωρείται ότι είναι μια πολύ σημαντική λειτουργία για την επιβίωση του νεοσχηματισθέντος πλακούντα και κατ’ επέκταση για την εξέλιξη και ανάπτυξη του εμβρύου.
Αντιφωσφολιπιδικά αντισώματα: Τα φωσφολιπίδια είναι ουσίες που αποτελούν ουσιώδες συστατικό στοιχείο πολλών κυττάρων του σώματός μας και μερικά από αυτά παίζουν σημαντικό ρόλο ως μόρια συγκόλλησης, δηλαδή συμβάλλουν στη μετατροπή μέρους του εμβρύου που εμφυτεύουμε σε πλακούντα. Ο έλεγχος για αντιφωσφολιπιδικά αντισώματα ενδείκνυται να γίνεται πριν από την αναμενόμενη κύηση, διότι η θεραπεία πρέπει να αρχίζει πριν από την εγκυμοσύνη, ώστε κατά το χρόνο της εμφύτευσης τα επίπεδα των αντισωμάτων να είναι χαμηλά.
Φυσικά κυτταροκτόνα κύτταρα (Νatural Killer Cells): Ένας σημαντικός μηχανισμός προστασίας του εμβρύου είναι και η μερική καταστολή, από μέρους της μητέρας, ειδικών κυττάρων του ανοσολογικού της συστήματος που σκοπό έχουν να αντιδρούν αρνητικά απέναντι σε κάθε ξένο εισβολέα. Αυτά τα κύτταρα ονομάζονται φυσικά κυτταροκτόνα κύτταρα (ΝΚ) και χρησιμοποιούνται από τον οργανισμό μας ως πρώτη γραμμή άμυνας εναντίον ιογενών λοιμώξεων και καρκινικών κυττάρων. Είναι πρωταρχικής σημασίας η γνώση της λειτουργικής κατάστασης των ΝΚ-κυττάρων (δηλαδή εάν έχουν βλαπτικό δυναμικό εναντίον του εμβρύου) στις γυναίκες με αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης, παρά τις ιδανικές συνθήκες διέγερσης – γονιμοποίησης – εμφύτευσης.
Προληπτικός έλεγχος
Για έναν πλήρη έλεγχο, εκτός από τις αιματολογικές και τις ορμονολογικές εξετάσεις, διενεργούνται ακόμη:
- Κολπικό υπερηχογράφημα.
- Έλεγχος του αντιφωσφολιπιδικού συνδρόμου και της θρομβοφιλίας.
- Έλεγχος των φυσικών κυτταροκτόνων κυττάρων (Natural Killers).
- Έλεγχος των αντιπατρικών αντισωμάτων.
- Υστεροσκόπηση.
- Διαγνωστική Λαπαροσκόπηση.
- Καρυοτυπικός έλεγχος ζεύγους.
Από τον δρ. ΗΛΙΑ ΓΑΤΟ, χειρουργό, γυναικολόγο-μαιευτήρα, ειδικό στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση και στην Ενδοσκοπική Χειρουργική, διευθυντή της Μονάδας Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής emBIO medical center, www.embio.com.gr, gatos@embio.com.gr.