Πλένουμε τα χέρια μας σχολαστικά, ακολουθούμε τους κανόνες υγιεινής, αποφεύγουμε την επαφή με επιφάνειες που θεωρούνται πολύ βρώμικες και επιβαρυμένες με παθογόνους οργανισμούς. Παρ’ όλα αυτά ερχόμαστε σε επαφή με πάρα πολλά μικρόβια και μάλιστα συχνά αρρωσταίνουμε εξαιτίας τους. Γιατί μας συμβαίνει αυτό; Κάνουμε κάποιο λάθος; Ναι, απαντούν οι ειδικοί. Κι αυτό είναι ότι θεωρούμε λανθασμένα πιο επικίνδυνα από ό,τι είναι στην πραγματικότητα κάποια αντικείμενα, ενώ κάποια άλλα που είναι στην πραγματικότητα πιο καθαρά τα αποφεύγουμε μετά βδελυγμίας. Ας έχουμε υπ’ όψιν μας πάντως ότι σε έναν υγιή μέσο άνθρωπο όλα αυτά τα μικρόβια – που βρίσκονται με ευκολία σε ένα μέσο σπίτι – δεν θα κάνουν κακό. Αν όμως μπουν σε μια ανοιχτή πληγή ή έρθουν σε επαφή με κάποιον που ανήκει σε μια ευαίσθητη ομάδα, π.χ. είναι ηλικιωμένος, βρέφος ή ανοσοκατασταλμένος, τα πράγματα αλλάζουν και μπορούν να γίνουν επικίνδυνα. Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό να προσέχουμε και να ακολουθούμε τους κανόνες υγιεινής.
Στο καροτσάκι του σουπερμάρκετ
Έρευνες έχουν δείξει ότι μπορεί να βρεθούν διάφορα μικρόβια, όπως η σαλμονέλα (εξαιτίας του ωμού κρέατος που πωλείται στα σουπερμάρκετ) και το κολοβακτηρίδιο (εξαιτίας του γεγονότος ότι πολλοί από εμάς συχνά δεν πλένουμε καλά τα χέρια μας)!
Στον νεροχύτη της κουζίνας
Όπως και στο σφουγγαράκι των πιάτων αλλά και στην πιατοθήκη, όπου βάζουμε τα πιάτα να στεγνώσουν αφού τα πλύνουμε, μπορεί να βρεθεί το βακτηρίδιο enterobacter cloacae, που συναντάται κατά κανόνα σε λιμνάζοντα νερά, στο έδαφος και σε υπονόμους. Εκ πρώτης όψεως μπορεί να ακούγεται τρομακτικό ένα μικρόβιο που βρίσκεται στους υπονόμους να υπάρχει στην κουζίνα του σπιτιού μας, παρ’ όλα αυτά εξηγείται αν σκεφτούμε πως μέσα στον νεροχύτη μένουν συχνά άπλυτα πιάτα και κατ’ επέκταση νερά που λιμνάζουν. Το ίδιο πράγμα ισχύει τόσο για το σφουγγαράκι όσο και για την πιατοθήκη, αφού πρόκειται για επιφάνειες που μένουν υγρές, πράγμα που συμβάλλει στην ανάπτυξη τέτοιων μικροβίων.
Στο μπάρμπεκιου
Στις σχάρες του μπάρμπεκιου ή της ψηστιέρας μας βρίσκονται συχνά διάφορα μικρόβια (εξαιτίας του ωμού κρέατος που βάζουμε πάνω για να ψήσουμε). Ερευνες έχουν δείξει ότι αυτά είναι μερικές φορές περισσότερα και από ό,τι σε ένα κάθισμα τουαλέτας.
Στο γραφείο
Είναι πολύ πιθανό να είναι μολυσμένα πράγματα που χρησιμοποιούμε καθημερινά, το ποντίκι, το πληκτρολόγιο, ακόμα και η κούπα του καφέ. Το καλό είναι ότι όλα αυτά τα αντικείμενα καθαρίζονται εύκολα.
Στο κινητό
Το πιάνουμε συνέχεια, το ακουμπάμε σε διάφορα σημεία και γι’ αυτό έρευνες έχουν δείξει ότι μπορεί να φέρει ακόμα και δεκαπλάσια μικρόβια (σταφυλόκοκκος, στρεπτόκοκκος και κολοβακτηρίδιο) από το κάθισμα της τουαλέτας. Ας μην ξεχνάμε να το καθαρίζουμε συχνά.
Στα λεφτά
«Πρόσεξε όταν πιάνεις λεφτά, δεν είναι καθαρά» μας έλεγαν όταν ήμασταν μικροί οι μαμάδες μας. Και προφανώς είχαν απόλυτο δίκιο, αφού σε κέρματα και χαρτονομίσματα έχουν βρεθεί μικρόβια που κανονικά συναντώνται αλλού… αλλά ακόμα και DNA ανθρώπων και ζώων.
Στο παγούρι του νερού
Προστατεύουμε το περιβάλλον και αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε πλαστικά μπουκάλια νερού μίας χρήσης, αλλά το παγούρι μας το γεμίζουμε καθημερινά. Το πρόβλημα είναι ότι σύμφωνα με έρευνες αυτά τα παγούρια είναι 100 φορές πιο βρώμικα και επιβαρυμένα με μικρόβια από ό,τι το πιατάκι νερού του σκύλου. Ετσι χρειάζονται συστηματική και ενδελεχή καθαριότητα.
Γενικοί κανόνες υγιεινής
- Την τουαλέτα πρέπει να την πλένουμε τακτικά με απορρυπαντικό και νερό και σπανιότερα να την απολυμαίνουμε με λίγη χλωρίνη σε αραίωση 1 προς 10. Είναι απαραίτητο επίσης να τραβάμε καζανάκι κάθε φορά που χρησιμοποιούμε την τουαλέτα και να μην αφήνουμε τα βρώμικα νερά να λιμνάζουν και να παραμένουν.
- Πρέπει να πλένουμε τα χέρια μας πολύ καλά με σαπούνι και ζεστό νερό αφού χρησιμοποιήσουμε την τουαλέτα, πριν ξεκινήσουμε να ετοιμάζουμε ένα φαγητό και φυσικά αφού το τελειώσουμε. Αν είναι απαραίτητο να τα απολυμάνουμε, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οινόπνευμα 70% ή κάποιο ήπιο αντισηπτικό. Ωστόσο, δεν πρέπει να βάζουμε συνέχεια οινόπνευμα στα χέρια μας γιατί ξεραίνονται και δημιουργούνται εκδορές στο δέρμα, οπότε είναι εύκολο να διεισδύσουν τα μικρόβια και να δημιουργήσουν φλεγμονή.
- Είναι απαραίτητο να χρησιμοποιούμε διαφορετικά σφουγγάρια για τα πιάτα, τους πάγκους εργασίας και την τουαλέτα. Τόσο τα σφουγγάρια όσο και τις πετσέτες πρέπει να τα αντικαθιστούμε όταν παλιώνουν και να τα κρατάμε στεγνά και καθαρά, επειδή η υγρασία ευνοεί την ανάπτυξη παθογόνων οργανισμών.
- Πριν βάλουμε στο ψυγείο τα λαχανικά και τα φρούτα είναι σκόπιμο να τα πλένουμε γιατί μπορεί να είναι φορείς κάποιων μικροβίων. Αν δε θέλουμε να τα πλύνουμε για να μη χαλάσουν, μπορούμε να τα φυλάμε μέσα σε κλεισμένες σακούλες ή στους ειδικά διαμορφωμένους χώρους του ψυγείου που δεν τα αφήνουν να έρχονται σε επαφή με τα υπόλοιπα τρόφιμα.
- Τα αυγά πρέπει να τα πλένουμε καλά με νερό και σαπούνι πριν τα βάλουμε στο ψυγείο ή να τα κρατάμε σε έναν ειδικό χώρο μέσα στη συσκευασία τους, ξεχωριστά από τα άλλα τρόφιμα.
- Το κρέας και το κοτόπουλο, όταν είναι ωμά, πρέπει να τα φυλάμε σε χωριστό μέρος και πολύ καλά σκεπασμένα, ώστε να μην έρχονται σε επαφή με άλλα μαγειρεμένα τρόφιμα, επειδή τα κοτόπουλα και τα αυγά μπορεί να έχουν σαλμονέλα, η οποία ενοχοποιείται για τις γαστρεντερίτιδες. Όταν τα βγάλουμε από το ψυγείο να τα μαγειρέψουμε, είναι εύλογο πως θα τα ακουμπήσουμε σε κάποιο σκεύος, θα τα πλύνουμε στον νεροχύτη και θα τα τεμαχίσουμε στον πάγκο εργασίας της κουζίνας ή σε κάποιο ειδικό ξύλο πριν τα μαγειρέψουμε. Αφού τελειώσουμε την προετοιμασία για το μαγείρεμα του κρέατος και του κοτόπουλου, είναι απαραίτητο να πλύνουμε καλά με νερό και σαπούνι τα σκεύη που χρησιμοποιήσαμε, καθώς και τον νεροχύτη ή τους πάγκους εργασίας. Αφού μαγειρέψουμε το κοτόπουλο ή το κρέας, τότε είναι πια ακίνδυνα, όπως και τα αυγά, αφού τα βράσουμε. Όσον αφορά στα αυγά, είναι καλύτερο να προτιμάμε να τα τρώμε σφιχτά, ώστε να έχουν βράσει αρκετά λεπτά.
- Θα πρέπει να καθαρίζουμε σχολαστικά σχάρες και μπάρμπεκιου αφού μαγειρέψουμε και επίσης είναι σκόπιμο κάθε φορά, πριν βάλουμε πάνω κάτι να ψήσουμε, να αφήνουμε να “κάψουν” καλά αυτές οι επιφάνειες, ώστε να καταστραφούν όποια μικρόβια τυχόν υπάρχουν.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον δρα Αναστάσιο Σπαντιδέα, κλινικό φαρμακολόγο – παθολόγο.