Παρακολουθούµε τις ζωές τους µε τη συγκατάθεσή τους ή και χωρίς αυτή, αντιγράφουµε τα look τους, τους θαυµάζουµε για τη δουλειά τους ή τους βρίσκουµε υπερεκτιµηµένους, ξέρουµε πώς µοιάζει το σπίτι τους και ποιο είναι το γούστο τους στους ερωτικούς συντρόφους. Ολες αυτές οι (συχνά τόσο ανθρώπινες) πληροφορίες που συλλέγουµε για τους celebrities συναρµόζονται εν τέλει για να δηµιουργήσουν µια εικόνα µάλλον υπερβατική. Καταλήγουµε να τους φανταζόµαστε ως ένα εντελώς διαφορετικό είδος ανθρώπων – σχεδόν ως ηµίθεους. Ισως για αυτό να µας σοκάρει το γεγονός ότι όπως ακριβώς συµβαίνει και µε όλους τους άλλους, έτσι και εκείνοι ασθενούν.
Φυσικά, και σε αυτή την περίπτωση παραμένουν ευνοημένοι. Ενα διάσημο πρόσωπο έχει πρόσβαση στους κορυφαίους γιατρούς και στα πιο ακριβά φάρμακα, ενώ είναι πολύ πιο εύκολο να κάνει τις απαραίτητες αλλαγές στον τρόπο ζωής του ώστε να κρατήσει μια χρόνια ασθένεια σε ύφεση. Ωστόσο, έχει και τη δυνατότητα να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής άλλων ανθρώπων με την ίδια πάθηση, με τον πιο απλό τρόπο: Μιλώντας ανοιχτά για την ασθένειά του. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, μπορεί να βοηθήσει στην άρση των ταμπού που περιβάλλουν την εκάστοτε νόσο, να ωθήσει πλήθος κόσμου σε προληπτικές εξετάσεις, αλλά και να ευαισθητοποιήσει τους θαυμαστές του απέναντι στους πάσχοντες που μπορεί να έχουν στη ζωή τους.
Νόσοι που έγιναν διάσημες
Οι παρακάτω τέσσερις ασθένειες βρέθηκαν στο επίκεντρο της παγκόσμιας προσοχής όταν μεγάλοι σταρ αποκάλυψαν ότι υποφέρουν από αυτές.
Νόσος του Λάιμ (Βορρελίωση)
Η πρόσφατη ανακοίνωση του Τζάστιν Μπίμπερ ότι πάσχει από τη Νόσο του Λάιμ αλλά και από χρόνια μονοπυρήνωση (έτσι χαρακτηρίζεται η λοιμώδης μονοπυρήνωση όταν τα συμπτώματά της επιμείνουν για περισσότερους από έξι μήνες), ξάφνιασε τους θαυμαστές του σε ολόκληρο τον κόσμο. Αν και πρόκειται για μια ασθένεια σχετικά άγνωστη στην Ελλάδα, η Νόσος του Λάιμ είναι ενδημική σε αρκετές περιοχές της Αμερικής και του Καναδά. Μάλιστα, στο παρελθόν έχει προσβάλει και πολλούς άλλους σταρ, ανάμεσα στους οποίους και η Αβρίλ Λαβίν, η Ασλεϊ Ολσεν, ο Μπεν Στίλερ, ο Αλεκ Μπάλντουιν, η Μπέλα και η Γιολάντα Χαντίντ και ο Ρίτσαρντ Γκιρ.
Σε τι οφείλεται;
Η Νόσος του Λάιμ προκαλείται από το βακτήριο Borrelia burgdoferi, το οποίο μεταδίδεται μέσω του τσιμπήματος από ένα είδος τσιμπουριού που συνήθως συναντάται στα ελάφια. Προκειμένου να μεταδοθεί στον άνθρωπο, θα πρέπει το μολυσμένο τσιμπούρι να παραμείνει αγκιστρωμένο στο δέρμα για περισσότερες από 36 ώρες. Αυτό ακούγεται δύσκολο να συμβεί, όμως εκτός από τα ενήλικα τσιμπούρια, έχουν τη δυνατότητα να μεταδώσουν την ασθένεια και οι μικροσκοπικές νύμφες. Οι τελευταίες, προκαλούν μεν φαγούρα, αλλά είναι δύσκολο να εντοπιστούν με γυμνό μάτι και ως εκ τούτου να αφαιρεθούν. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η νόσος μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, ούτε μέσω του αέρα ούτε μέσω των σωματικών υγρών ούτε μέσα από μετάγγιση αίματος.
Πώς εμφανίζεται;
Η Νόσος του Λάιμ εξελίσσεται σε τρία στάδια, το καθένα με τη δική του συμπτωματολογία. Ωστόσο, είναι πιθανό συμπτώματα διαφορετικών σταδίων να συνυπάρχουν ή ένας ασθενής να μεταπηδήσει με μεγάλη ταχύτητα από το ένα στάδιο στο επόμενο. Στη συντριπτική πλειονότητα των ασθενών, εμφανίζεται αρχικά με τη μορφή ενός μεγάλου κόκκινου εξανθήματος σε σχήμα «ματιού», το οποίο συχνά συνοδεύεται από εξάντληση, πόνο και οίδημα στις αρθρώσεις, μυϊκούς πόνους, πονοκέφαλο, πυρετό, διογκωμένους λεμφαδένες, διαταραχές ύπνου και δυσκολία συγκέντρωσης. Αν δεν αντιμετωπιστεί με αντιβιοτικά, μετά την πάροδο κάποιων εβδομάδων ή μηνών το εξάνθημα ενδέχεται να εμφανιστεί σε πολλαπλά σημεία και να συνοδεύεται από διαταραχές στους καρδιακούς παλμούς αλλά και νευρολογικά προβλήματα. Σε περίπτωση που συνεχίσει να εξελίσσεται για χρόνια, η νόσος είναι ικανή να προκαλέσει αρθρίτιδα, εγκεφαλική δυσλειτουργία και μουδιάσματα στα χέρια και στα πόδια.
Διάγνωση
Ο εντοπισμός της νόσου είναι γενικά αρκετά δύσκολος, καθώς πρέπει να περάσει αρκετός καιρός μέχρι να μπορούν να εντοπιστούν αντισώματα στις αιματολογικές εξετάσεις του ασθενούς. Επιπλέον, σε πολλές περιπτώσεις τα συμπτώματα επιμένουν και μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Γι’ αυτό και πολλοί δύσπιστοι θεωρούν ότι οι σταρ που δηλώνουν πάσχοντες τη χρησιμοποιούν ως εύκολη δικαιολογία: Αν δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι την έχουν, δεν μπορεί να συμβεί ούτε το αντίθετο.
Ινομυαλγία
Το συγκεκριμένο σύνδρομο διάχυτου μυοσκελετικού πόνου έγινε διάσημο μετά την αποκάλυψη της Lady Gaga ότι υποφέρει εδώ και χρόνια από αυτό. Η ίδια η Gaga αποδίδει την εμφάνισή του στο μετατραυματικό στρες που της προκλήθηκε μετά τους βιασμούς που είχε υποστεί σε ηλικία 19 ετών. Μάλιστα έχει γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ προκειμένου να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο γύρω από τη ζωή των πασχόντων.
Σε τι οφείλεται;
Δυστυχώς, οι ακριβείς αιτίες εμφάνισης της ινομυαλγίας παραμένουν άγνωστες. Πιθανώς συνδέεται με αρκετούς παράγοντες, μεταξύ των οποίων τα σωματικά αλλά και ψυχικά τραύματα, διάφορα αυτοάνοσα νοσήματα, αλλά και η κληρονομικότητα. Οι περισσότεροι ερευνητές πάντως συμφωνούν πως πρόκειται για μια διαταραχή στη διαβίβαση των νευρικών ερεθισμάτων στο κεντρικό νευρικό σύστημα, η οποία κάνει τα άτομα να βιώνουν πολύ πιο έντονο και συχνό πόνο από τους υπόλοιπους. Σε κάθε περίπτωση, είναι αρκετά συνηθισμένη, καθώς προσβάλλει το 3%-6% του πληθυσμού, δείχνοντας δυσανάλογα μεγάλη προτίμηση στις γυναίκες (αποτελούν το 75%-90% των πασχόντων). Συνήθως παρουσιάζεται σε ηλικίες 20 έως 50 ετών.
Πώς εμφανίζεται;
Βασικότερο σύμπτωμα του συνδρόμου είναι ο διάχυτος πόνος, συχνά σε συνδυασμό με έντονη κόπωση, υπερευαισθησία στο άγγιγμα, στο φως και στον ήχο και διαταραχές μνήμης. Παράλληλα, μπορεί να υπάρχουν και νευρολογικά συμπτώματα (π.χ. μουδιάσματα), ευερέθιστο έντερο ή ουροδόχος κύστη, πονοκέφαλοι, ημικρανίες, αδυναμία συγκέντρωσης, ξηροστομία, εξανθήματα, προβλήματα ψυχικής υγείας (άγχος, κατάθλιψη), κ.λπ.
Διάγνωση
Δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής ειδικές εργαστηριακές εξετάσεις που να εντοπίζουν την ινομυαλγία. Αντ’ αυτού, οι γιατροί χρησιμοποιούν το ιστορικό του ασθενούς, τα συμπτώματα και την κλινική εξέταση για να προχωρήσουν στη διάγνωση του συνδρόμου. Προϋποθέσεις είναι ο διάχυτος πόνος να επιμένει για τουλάχιστον τρεις μήνες και να συνυπάρχει με χρόνια διαταραχή του ύπνου, αλλά και ορισμένα ψυχικά χαρακτηριστικά. Επιπλέον, υπάρχουν 18 σημεία στο ανθρώπινο σώμα που έχει διαπιστωθεί ότι προκαλούν έντονο πόνο στους πάσχοντες, αν τους ασκηθεί πίεση. Προκειμένου να διαγνωσθεί κανείς με ινομυαλγία, πρέπει να παρουσιάζει ευαισθησία τουλάχιστον στα 11 από αυτά. Η απουσία διαγνωστικών εξετάσεων σε συνδυασμό με τον σεξισμό που θέλει τις γυναίκες να υπερβάλλουν για τα συμπτώματά τους, είχε ως αποτέλεσμα η ύπαρξη του συνδρόμου να αμφισβητείται για αρκετά χρόνια.
Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος
Πριν από μερικά χρόνια, η είδηση ότι η Σελίνα Γκόμεζ χρειάστηκε μεταμόσχευση νεφρού συγκλόνισε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο. Η νόσος που οδήγησε τη διάσημη ηθοποιό και τραγουδίστρια στο χειρουργείο δεν ήταν άλλη από τον Συστηματικό Ερυθηματώδη Λύκο. Πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα, στο πλαίσιο του οποίου το σώμα του ασθενούς παράγει αυτοαντισώματα, δηλαδή ουσίες που στρέφονται εναντίον του ίδιου του οργανισμού. Η ασθένεια μπορεί να γίνει ιδιαιτέρως απειλητική για την υγεία ή ακόμη και για τη ζωή των πασχόντων. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει μέχρι στιγμής κάποια θεραπεία, πλέον πολλοί ασθενείς καταφέρνουν να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή με τη βοήθεια φαρμακευτικής αγωγής.
Σε τι οφείλεται;
Τα αίτια της ασθένειας παραμένουν άγνωστα, αν και φαίνεται πως γενετικοί παράγοντες παίζουν κάποιον ρόλο στην εμφάνισή της. Σε σπάνιες περιπτώσεις συμβαίνει η μετάδοση του Λύκου από τη μητέρα στο νεογνό κατά τον τοκετό, με το νόσημα ωστόσο να υποχωρεί συνήθως μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Επιπλέον, ορισμένα φάρμακα έχουν ενοχοποιηθεί για την παροδική εμφάνιση της νόσου. Και στην περίπτωση του Λύκου, οι γυναίκες πλήττονται πολύ πιο συχνά – συγκεκριμένα, από 8 έως 10 φορές – ενώ παρουσιάζεται συνήθως σε ηλικίες 18 έως 45 ετών.
Πώς εμφανίζεται;
Ο Λύκος διαφέρει πολύ από ασθενή σε ασθενή, τόσο ως προς το είδος όσο και ως προς τη βαρύτητα των συμπτωμάτων. Στις περισσότερες περιπτώσεις, πάντως, γνωρίζει περιόδους εξάρσεων με έντονη συμπτωματολογία και υφέσεων, κατά τη διάρκεια των οποίων ο ασθενής ανακουφίζεται. Εχει την ικανότητα να επηρεάσει τα περισσότερα όργανα του ανθρώπινου σώματος. Ετσι, η εμφάνισή του μπορεί να συνοδευτεί από το χαρακτηριστικό εξάνθημα στο πρόσωπο σε σχήμα «πεταλούδας», τριχόπτωση, πυρετό, εύκολη κόπωση, πονοκεφάλους, πόνο σε μυς και αρθρώσεις, σύνδρομο Ρεϊνό (δάχτυλα που χλωμιάζουν και έπειτα γίνονται μελανά μετά την έκθεση σε κρύο), λαχάνιασμα, πόνο στο στήθος, σύγχυση, ημικρανίες, ζαλάδα, αναιμία, ανεξήγητη απώλεια βάρους, άφθες, διογκωμένους λεμφαδένες, άγχος και κατάθλιψη. Σε έντονες εξάρσεις δεν αποκλείεται να προκληθούν βλάβες στα νεφρά, στην καρδιά, στους πνεύμονες και στο ήπαρ.
Διάγνωση
Η διάγνωση του Λύκου δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που οι ασθενείς παρουσιάζουν ήπια συμπτώματα. Κατά κανόνα γίνεται βάσει των απαντήσεων στις ερωτήσεις του γιατρού, μιας πλήρους φυσικής εξέτασης και εκτεταμένων εργαστηριακών εξετάσεων (συνήθως αίματος και ούρων).
Παράλυση Bell
Δύο χρόνια πριν, η Αντζελίνα Τζολί αποκάλυψε ότι είχε εμφανίσει μια σπάνια πάθηση, με το όνομα «Παράλυση Bell» (Πάρεση του Προσωπικού Νεύρου). Πρόκειται για μια βλάβη στο ένα από τα δύο νεύρα που ελέγχουν τις κινήσεις του προσώπου, με αποτέλεσμα την προσωρινή παράλυση της μιας πλευράς του – σπανίως και των δύο. Παρά τη σπανιότητά της, πάντως, Παράλυση Bell έχουν περάσει πολλοί μεγάλοι σταρ, μεταξύ των οποίων ο Μπρους Γουίλις, ο Πιρς Μπρόσναν, ο Αντριου Λόιντ Βέμπερ, ο Σιλβέστερ Σταλόνε και ο Τζορτζ Κλούνεϊ.
Σε τι οφείλεται;
Οι αιτίες της πάθησης παραμένουν ασαφείς. Παρ’ όλα αυτά, φαίνεται πως σε πολλές περιπτώσεις συνδέεται με τον ιό του απλού έρπητα, ενώ μπορεί να προκληθεί και μετά από ψύξη.
Πώς εμφανίζεται;
Τα συμπτώματα της Παράλυσης Bell θυμίζουν αρκετά εκείνα του εγκεφαλικού επεισοδίου, ωστόσο τα δύο προβλήματα υγείας δεν συνδέονται. Συγκεκριμένα, οι ασθενείς παρουσιάζουν αιφνίδια αδυναμία των μυών στη μία πλευρά του προσώπου, η οποία ενδέχεται να μην επιτρέπει στο μάτι να κλείσει, αυξημένη παραγωγή σάλιου και δακρύων ή απουσία τους, δυσκολία διατήρησης έκφρασης, πονοκέφαλο, αποδυνάμωση γεύσης και αποδυνάμωση ή υπερευαισθησία ακοής.
Θεραπεία
Στις περισσότερες περιπτώσεις η Παράλυση Bell υποχωρεί εντός μερικών εβδομάδων μέσω φαρμακευτικής αγωγής και φυσικοθεραπείας. Σπανίως μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση, ενώ τα τελευταία χρόνια ορισμένες περιπτώσεις ασθενών υποβάλλονται σε βελονισμό – στον τελευταίο αποδίδει και η Αντζελίνα Τζολί την ταχεία ανάρρωσή της.
