Οταν έχουμε ένα πρόβλημα υγείας το πρώτο πράγμα που σκεφτόμαστε είναι να επισκεφθούμε τον γιατρό μας ώστε να μας δώσει την κατάλληλη θεραπεία. Και καλά κάνουμε. Ο ειδικός γιατρός είναι πάντα αυτός που θα μας καθοδηγήσει σωστότερα.

Μερικές φορές όμως ο γιατρός μπορεί να μας εκπλήξει και τα «φάρμακα» που θα μας «συνταγογραφήσει» να μην είναι από εκείνα που αγοράζονται από το φαρμακείο αλλά να έχουν να κάνουν με τις επιλογές μας (κυρίως τις διατροφικές), τις συνήθειές μας, το πόσο ασκούμαστε κ.λπ.

Ας δούμε λοιπόν πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τους δείκτες της υγείας μας χωρίς φάρμακα αλλά κάνοντας υγιεινότερες επιλογές και υιοθετώντας σωστές συνήθειες.

Διαβήτης: Αντιμετωπίζοντάς τον με διατροφή και άσκηση

Μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται στον «προθάλαμο» του διαβήτη ακολουθώντας μέτρια άσκηση μειώνουν κατά 40% τον κίνδυνο να εμφανίσουν τελικά διαβήτη. Αντίθετα, η έλλειψη σωματικής άσκησης αυξάνει τον κίνδυνο να εμφανίσουμε διαβήτη κατά 25%.

Εκτός όμως από την άσκηση σημασία έχει και ο έλεγχος του βάρους μας, καθώς η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο να εμφανίσουμε διαβήτη κατά 90%, ενώ η απώλεια βάρους είναι πάρα πολύ σημαντική τόσο για να απομακρύνουμε την πιθανότητα να εμφανίσουμε διαβήτη όσο και για να ελέγξουμε την έκβαση της ασθένειας αν τελικά μας προκύψει.

Το σημαντικότερο κομμάτι στη διαχείριση του διαβήτη όμως είναι η σωστή και ισορροπημένη διατροφή.

Ετσι, για να ελέγξουμε τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα μας θα πρέπει να τρώμε ποικιλία τροφίμων (χωρίς να δαιμονοποιούμε κάποια τρόφιμα), τακτικά γεύματα (τρία κανονικά και δύο με τρία ενδιάμεσα σνακ), πολλές φυτικές ίνες (λαχανικά και φρούτα με τη φλούδα, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια και ζυμαρικά ολικής άλεσης), που θα μας χορτάσουν και παράλληλα θα μας βοηθήσουν να αδυνατίσουμε.

Σκόπιμο είναι επίσης να αποφεύγουμε τη ζάχαρη και τα γλυκά και να καταναλώνουμε με μέτρο λίπος (να προτιμάμε το ελαιόλαδο) και αλκοόλ (τόσο επειδή μας δίνει θερμίδες όσο και επειδή επηρεάζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα).

Οταν το ουρικό οξύ είναι αυξημένο αποφεύγουμε κάποια τρόφιμα

Η λύση για τον έλεγχο του ουρικού οξέος μας βρίσκεται στη διατροφή μας. Η αποφυγή των ξηρών καρπών, των θαλασσινών καθώς και των ζωικών πρωτεϊνών και κυρίως αυτών που προέρχονται από μικρά ζώα, π.χ. κουνέλι, θα μας βοηθήσει να το κρατήσουμε σε φυσιολογικά επίπεδα.

Βελτιώνοντας τις τιμές των λιπιδίων στο αίμα μας

Γενικά όταν παρουσιάζουμε αυξημένες τιμές στις παραπάνω εξετάσεις η ασφαλέστερη λύση είναι η αλλαγή των διατροφικών μας συνηθειών, η άσκηση και η αποφυγή του καπνίσματος.

Οσον αφορά τη διατροφή μας χρειάζεται κατ’ αρχάς να περιορίσουμε τα τρόφιμα που μας δίνουν κορεσμένα λιπαρά (π.χ. βούτυρο, κόκκινο κρέας, κρέμα γάλακτος, τυρί, μαγιονέζα, κρεμώδη γλυκά κ.ά.) καθώς και τα τρόφιμα που περιέχουν χοληστερίνη (π.χ. αβγά) και να προσθέσουμε στο διαιτολόγιό μας αρκετές φυτικές ίνες και ω-3 λιπαρά οξέα (ψάρια) και μονοακόρεστα λιπαρά (ελαιόλαδο).

Επίσης, σημαντικό είναι να αλλάξουμε και τον τρόπο που μαγειρεύουμε, προτιμώντας τα ψητά και τα βραστά από τα τηγανητά.

Πώς θα αυξήσουμε τον αιματοκρίτη μας

Στην περίπτωση που διαγνωστούμε με σιδηροπενική αναιμία η λύση είναι η κατανάλωση κόκκινου κρέατος, ειδικά σε συνδυασμό με βιταμίνη C αλλά και άλλων τροφών πλούσιων σε σίδηρο, π.χ. όσπρια.

Ρίχνοντας την πίεσή μας

Τα πρώτα βήματα για την αντιμετώπιση της υπέρτασης είναι να αδυνατίσουμε –αν έχουμε παραπανίσια κιλά –, να ασκούμαστε, ακολουθώντας κάποιου αερόβιου τύπου άσκηση, και να μειώσουμε σημαντικά το αλάτι στη διατροφή μας (στο μισό κουταλάκι του γλυκού την ημέρα).

Οι ειδικοί συστήνουν επίσης την οριστική διακοπή του καπνίσματος αφού έχει βρεθεί πως και με ένα τσιγάρο ακόμα προκαλείται αγγειοσύσπαση, τον περιορισμό του καφέ (μέχρι 2 φλιτζάνια την ημέρα) και του αλκοόλ (μέχρι 1 ποτήρι την ημέρα και κατά προτίμηση κρασί).

Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά τη διατροφή μας, το αλάτι, το νάτριο δηλαδή, όταν υπάρχει σε αυξημένες ποσότητες στον οργανισμό, μέσα από περίπλοκους μηχανισμούς, δημιουργεί κατακρατήσεις υγρών, αναγκάζει τον όγκο του αίματος που κυκλοφορεί στα αγγεία να αυξάνεται, και κατ’ επέκταση οδηγεί σε αύξηση και της αρτηριακής πίεσης.

Ετσι, θα πρέπει να ακολουθήσουμε ένα σύνολο διατροφικών οδηγιών που βασίζονται στη μείωση του νατρίου (εκτός από το αλάτι που προσθέτουμε στο φαγητό μας, το παίρνουμε κυρίως από συσκευασμένα και έτοιμα τρόφιμα) και στην αύξηση του καλίου (το παίρνουμε από φρούτα, λαχανικά και πατάτες).

Το αποτέλεσμα θα είναι να μειωθούν οι κατακρατήσεις υγρών, που προκαλεί το νάτριο, και να αυξηθεί η διούρηση, χάρη στο κάλιο, και έτσι να μειωθούν και οι τιμές της αρτηριακής πίεσης.

Επιπλέον, υπάρχουν συγκεκριμένες τροφές (όπως είναι το σκόρδο, που περιέχει την ουσία αλισίνη που βοηθά στη μείωση της πίεσης) που περιέχουν ουσίες οι οποίες μέσω περίπλοκων και άγνωστων συνήθως μηχανισμών βοηθούν στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.

Ασκηση διά πάσαν νόσον…

Οποιον γιατρό και να ρωτήσουμε για οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας και αν έχουμε θα μας συστήσει να ασκούμαστε. Η σύσταση είναι, αν όχι καθημερινά, 3 με 4 φορές την εβδομάδα να γυμναζόμαστε (κατά προτίμηση θα μπορούσαμε να συνδυάσουμε αερόβια άσκηση με ισοτονικές ασκήσεις).

Οι ειδικοί εξηγούν ότι το μίνιμουμ της άσκησης που θα πρέπει να κάνουμε είναι 3 και το ιδανικό 6 ώρες την εβδομάδα.

Γιατί; Η άσκηση βοηθά στο να αυξηθεί μακροπρόθεσμα ο μεταβολισμός μας και δυναμώνει την καρδιά και την αντοχή της, αφού η καρδιά, ως μυς που είναι, με την άσκηση γυμνάζεται (γι’ αυτό και η αρτηριακή πίεση αλλά και οι σφυγμοί είναι χαμηλότεροι σε ανθρώπους που ασκούνται).

Ας σημειώσουμε επίσης ότι η άσκηση συμβάλλει αποτελεσματικά (μέχρι και 40%), κυρίως όταν συνδυαστεί με ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή, στη μείωση της πιθανότητας να εμφανίσουμε σακχαρώδη διαβήτη αλλά και υπερλιπιδαιμία (υψηλές τιμές λιπιδίων στο αίμα).

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον δρα Αναστάσιο Σπαντιδέα, παθολόγο, κλινικό φαρμακολόγο.