Είναι αρκετά σύνηθες να προκαλείται ζάλη και ναυτία μετά την προπόνηση. Ειδικά μετά από μία απότομη αλλαγή στη θέση του σώματος, όπως όταν σηκώνεστε από push-ups ή από σανίδα.
Τις περισσότερες φορές η τάση λιποθυμίας που αισθάνεστε, όταν αλλάζετε γρήγορα θέση άσκησης, οφείλεται στην ορθοστατική πίεση ή υπόταση.
Τι προκαλεί την ορθοστατική πίεση;
Όταν είστε ακίνητοι για ώρα στην ίδια θέση, είτε ξαπλωμένοι είτε καθιστοί, το αίμα σας συγκεντρώνεται στα πόδια και την κοιλιά σας. Αυτό σημαίνει ότι λιγότερο αίμα κυκλοφορεί και επιστρέφει στην καρδιά σας, προκαλώντας μείωση της αρτηριακής σας πίεσης.
Τα κύτταρα που ονομάζονται βαροϋποδοχείς κοντά στην καρδιά και το λαιμό σας ανιχνεύουν αυτή την χαμηλή αρτηριακή πίεση και στέλνουν σήματα στον εγκέφαλό σας. Μόλις ο εγκέφαλός σας «ακούσει» τα νέα, λέει στην καρδιά σας να αντλεί γρηγορότερα αίμα προκειμένου να επαναφέρει την αρτηριακή σας πίεση στο φυσιολογικό. Μέχρι να επανέλθει η αρτηριακή σας πίεση στο φυσιολογικό, μπορεί να αισθάνεστε ζαλάδα ακόμη και ναυτία.
Η αφυδάτωση κατά τη διάρκεια της άσκησης μπορεί, επίσης, να προκαλέσει τάσεις λιποθυμίας, καθώς μειώνει τον όγκο του αίματός σας ενεργοποιώντας την προαναφερόμενη λειτουργία στον εγκέφαλο. Ασκήσεις οι οποίες παράγουν μεγαλύτερες ποσότητες ιδρώτα, είναι πιθανότερο να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη αφυδάτωση.
Όταν η ζάλη είναι αποτέλεσμα αδράνειας
Η ζάλη μπορεί επίσης να είναι σημάδι του συνδρόμου ορθοστατικής ταχυκαρδίας (POTS).
Αυτή είναι μια κατάσταση κατά την οποία ο καρδιακός ρυθμός αυξάνεται σε ασυνήθιστα υψηλό επίπεδο όταν ένα άτομο κινείται, ενώ πριν ήταν σε κατάσταση αδράνειας. Τα άτομα που έχουν POTS συνήθως εμφανίζουν συμπτώματα, όπως ζάλη και αίσθημα παλμών, όταν σηκώνονται όρθια. Εκτός από τον γρήγορο καρδιακό ρυθμό, μερικές φορές μπορεί να έχουν και πτώση της αρτηριακής τους πίεσης, όταν στέκονται.
Το POTS επηρεάζει κυρίως άτομα ηλικίας 14 έως 45 ετών, ανεξάρτητα από την φυσική τους κατάσταση. Οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς, καθώς αντιμετωπίζουν 4-5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο από τους άνδρες να αναπτύξουν σύνδρομο ορθοστατικής ταχυκαρδίας.
Αν και δεν είναι ξεκάθαρο που οφείλεται, πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι φαίνεται να υπάρχει κάποια σχέση με την κληρονομικότητα.
Άλλες ιατρικές καταστάσεις που προκαλούν ζάλη
Η κατανάλωση πολύ λίγων υγρών, ο πυρετός, ο έμετος ή η σοβαρή διάρροια μπορούν επίσης να προκαλέσουν αφυδάτωση και ζάλη.
Παράλληλα, υπάρχουν ορισμένες ιατρικές καταστάσεις που μπορεί να εμποδίσουν το σώμα σας να ανταποκρίνεται αρκετά γρήγορα ώστε να αντλεί περισσότερο αίμα όταν στέκεστε όρθιοι, όπως:
- Εξαιρετικά χαμηλός καρδιακός ρυθμός (βραδυκαρδία)
- Παθήσεις καρδιακής βαλβίδας
- Καρδιακή προσβολή ή καρδιακή ανεπάρκεια
Ακόμη, υπάρχουν αρκετές διαταραχές του νευρικού συστήματος που μπορούν να διαταράξουν το φυσιολογικό σύστημα ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης του σώματός σας, όπως:
- Νόσος του Πάρκινσον
- Ατροφία πολλαπλών συστημάτων
- Περιφερική αυτόνομη αποτυχία
Ενδοκρινικά προβλήματα που μπορεί να προκαλέσουν ζάλη:
- Χαμηλό σάκχαρο στο αίμα (υπογλυκαιμία)
- Διαβήτης
- Καταστάσεις του θυρεοειδούς
- Επινεφριδιακή ανεπάρκεια (νόσος του Addison)
Γενικά, η ορθοστατική υπόταση μπορεί να κυμαίνεται από μερικά δευτερόλεπτα έως αρκετά λεπτά, αλλά αν συμβαίνει συχνά μπορεί να αποτελεί ένδειξη για πιο σοβαρές ιατρικές καταστάσεις. Εάν έχετε σε τακτική βάση τάσεις λιποθυμίας, μετά την προπόνηση, επισκεφθείτε το γιατρό σας.
