Η προσήλωση της εποχής μας στην υπερβολική καθαριότητα και την ατομική υγιεινή μερικές φορές φέρνει αντίθετα αποτελέσματα από τα αναμενόμενα. Τα αποστειρωμένα σπίτια έχουν διαταράξει τη σχέση μας με τα βακτήρια και τα παράσιτα που βρίσκονται στο περιβάλλον γύρω μας.
Σύμφωνα με έρευνες, οι κάτοικοι των πόλεων έχουν μικρότερης ποικιλίας μικροβίωμα στο δέρμα τους σε σχέση με τους ανθρώπους των αγροτικών περιοχών επειδή δεν εκτίθενται στο χώμα και στα ζώα τόσο συχνά.
Αυτή η μειωμένη μικροβιακή «ποικιλία» σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο αλλεργιών.
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που πολλοί ειδικοί συμβουλεύουν να ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να παίζουν έξω στη φύση χωρίς να φοβούνται να λερώσουν τα χέρια τους. Το ίδιο ισχύει και για εμάς, καλό θα ήταν να ασχολούμαστε όσο περισσότερο μπορούμε και με εξωτερικές δραστηριότητες όπως η κηπουρική.
Μελέτες μάλιστα δείχνουν ότι τα φιλικά βακτήρια που βρίσκονται στο χώμα κάνουν καλό όχι μόνο στο ανοσοποιητικό μας σύστημα, αλλά ρυθμίζουν και τη διάθεσή μας.
Πιο συγκεκριμένα,το μικρόβιο… της ευτυχίας – το αβλαβές μυκοβακτηρίδιο vaccae – επιτρέπει στη σεροτονίνη να δράσει.
Μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2007 στην επιθεώρηση «Neuroscience» έδειξε πως η έκθεση σε αυτό το μικρόβιο βελτιώνει την ψυχική διάθεση. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, δεν πρέπει να αμελούμε το καλό πλύσιμο των χεριών μας όπως πριν από το μαγείρεμα, το φαγητό ή ύστερα από ένα φτέρνισμα.
Η αλήθεια είναι ότι η ατομική υγιεινή και η καθαριότητα του χώρου μας είναι ιδιαίτερα σημαντικές, όχι μόνο γιατί συμβιώνουμε με άλλους ανθρώπους, αλλά και για την προστασία μας απέναντι στα μικρόβια, ειδικά μάλιστα αυτή την περίοδο λόγω και της εμφάνισης του κορωνοϊού.
Οταν όμως το παρακάνουμε, η υπερβολή μπορεί να μετατρέψει κάτι θετικό σε αρνητικό. Τι μπορεί να συμβεί λοιπόν όταν το παρατραβάμε; Οταν μανιωδώς απολυμαίνουμε τα πάντα;
Οι υπερβολές στην ατομική υγιεινή
Καθαρίζουμε μετά μανίας τα αφτιά μας
Η επιμονή πολλών να χρησιμοποιούν μπατονέτες, τις οποίες πιέζουν στο εσωτερικό του αφτιού, ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα, όπως φλεγμονές ή τραυματισμούς στον έξω ακουστικό πόρο και στο τύμπανο.
Επιπλέον, το κερί του αφτιού είναι χρήσιμο. Η κυψέλη (κερί) παράγεται φυσιολογικά στο εσωτερικό τμήμα του έξω ακουστικού πόρου και χάρη στη μικροβιοκτόνο δράση της προστατεύει τα αφτιά.
Η ουσία αυτή μετακινείται προς τα έξω, απομακρύνοντας από το αφτί νεκρά κύτταρα του δέρματος, σκόνη ή άλλες ακαθαρσίες. Είναι αρκετός ο καθαρισμός των αφτιών εξωτερικά με πετσέτα, χαρτομάντιλο ή βαμβάκι. Αν το πρόβλημα είναι έντονο, πρέπει να επισκεφτούμε τον γιατρό μας.
Στρώνουμε αμέσως το κρεβάτι μας
Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Κίνγκστον, αν σπεύδουμε να στρώσουμε το κρεβάτι μας μόλις ξυπνήσουμε, ίσως κινδυνεύουμε να εκδηλώσουμε άσθμα. Αυτό συμβαίνει επειδή η θερμότητα και η υγρασία του σώματός μας πάνω στα σεντόνια αποτελούν ιδανικό περιβάλλον για τα ακάρεα της οικιακής σκόνης, τα οποία μπορεί να πυροδοτήσουν αλλεργίες και άσθμα. Αντίθετα, αν αφήσουμε το κρεβάτι μας ξέστρωτο για λίγη ώρα, η υγρασία περιορίζεται και οι μικροοργανισμοί αυτοί δεν καταφέρνουν να επιβιώσουν.
Καλό είναι μάλιστα, ειδικά τις ημέρες που έχει καλό καιρό, να βγάζουμε τα σεντόνια, τα παπλώματα και τα μαξιλάρια μας να αερίζονται λίγο έξω στον ήλιο και στη συνέχεια να τα μαζεύουμε και να τα στρώνουμε. Και βέβαια να μην ξεχνάμε να αερίζουμε καλά το υπνοδωμάτιό μας.
Κάνουμε συχνά κολπικές πλύσεις
Στον γυναικείο κόλπο υπάρχουν βακτήρια που διατηρούν το pH της περιοχής σε φυσιολογικά επίπεδα.
Οι συχνές κολπικές πλύσεις και οι πλύσεις των γεννητικών οργάνων με ισχυρά φαρμακευτικά αντισηπτικά ή αντιμικροβιακά σαπούνια μπορεί να απομακρύνουν τα βακτήρια αυτά και η απουσία τους να ευνοήσει την παρουσία παθογόνων οργανισμών.
Οι κολπικές πλύσεις καλό είναι να αποφεύγονται, εκτός αν υπάρχει συγκεκριμένος ιατρικός λόγος. Το εσωτερικό του κόλπου σας διαθέτει τον δικό του μηχανισμό αυτοκαθαρισμού. Δεν χρειάζεται πλύσιμο, τρίψιμο ή καθάρισμα. Φροντίστε λοιπόν να πλένεστε μόνο εξωτερικά.
Η αλλαγή στο pH του κόλπου σας μπορεί να διαταράξει την ευαίσθητη βακτηριακή ισορροπία του, που τον διατηρεί υγιή και απαλλαγμένο από μολύνσεις. Καλό είναι λοιπόν να χρησιμοποιείτε ένα προϊόν καθαρισμού που έχει σχεδιαστεί για τη γυναικεία ευαίσθητη περιοχή.
Μην ρίχνετε επίσης νερό απευθείας στον κόλπο σας, αφήστε το να τρέχει προς τα κάτω, από την κορυφή της ευαίσθητης περιοχής και πάνω από τον κόλπο σας.
Επίσης η γυναικεία υγιεινή δεν απαιτεί ειδικό εξοπλισμό, μη χρησιμοποιείτε γάντια, σφουγγάρι ή λούφα, γιατί η επιδερμίδα της ευαίσθητης περιοχής μπορεί να ερεθιστεί από την τραχιά επιφάνειά τους. Επιπλέον, τα βακτήρια τείνουν να πολλαπλασιάζονται και να αναπτύσσονται πάνω στα σφουγγάρια και στα γάντια.
Το παρακάνουμε με το ντους
Το δέρμα μας είναι ανθεκτικό, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει όταν πλενόμαστε να το τρίβουμε με δύναμη για να καθαρίσει, γιατί υπάρχει πιθανότητα να τραυματίσουμε την επιφάνειά του, αλλά και να απομακρύνουμε τα έλαια της επιδερμίδας, τα οποία προστατεύουν το δέρμα μας από παθογόνους οργανισμούς.
Επίσης, το πολύ συχνό πλύσιμο της επιδερμίδας εκτός από τα βλαβερά βακτήρια καταστρέφει και τα καλά που ζουν σε αυτή και μας προστατεύουν από την ανάπτυξη επικίνδυνων μικροβίων. Οσο για τα εξειδικευμένα αντισηπτικά, αυτά δεν χρειάζονται, αφού ένα απλό, απαλό σαπούνι είναι αρκετό για την απαιτούμενη καθαριότητα.
«Λουζόμαστε» με το οινόπνευμα
Το οινόπνευμα είναι ένας καλός τρόπος να απολυμαίνουμε τα χέρια μας όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα να τα πλύνουμε με κοινό σαπούνι, αλλά η υπερβολική χρήση του μπορεί να προκαλέσει απολέπιση του δέρματος ή, με απλά λόγια, δερματίτιδα.
Γι’ αυτό φροντίζουμε να πλένουμε καλά τα χέρια μας με σαπούνι και νερό, καθώς είναι το καλύτερο και αποτελεσματικότερο μέσο καθαρισμού και απολύμανσής τους. Τα απολυμαντικά και τα αντισηπτικά τα χρησιμοποιούμε ως εναλλακτική λύση.
Απολυμαίνουμε το σπίτι μας με ισχυρά απολυμαντικά
Το να ανησυχούμε υπερβολικά για τα μικρόβια που υπάρχουν στο σπίτι μας και να θέλουμε να τα εξοντώσουμε με ισχυρά καθαριστικά προϊόντα, τα οποία χρησιμοποιούμε καθημερινά, είναι λάθος τακτική.
Ισχυρά απολυμαντικά που χρησιμοποιούνται συνήθως για να απολυμαίνονται άλλοι χώροι που απαιτούν απολύμανση, όπως είναι τα νοσοκομεία, δεν χρειάζεται να τα χρησιμοποιούμε στο σαλόνι και στην κουζίνα μας.
Τα συνηθισμένα οικιακά καθαριστικά είναι αρκετά.
Οταν χρησιμοποιούμε καθαριστικά με χλώριο αλλά και άλλα απολυμαντικά συστατικά, προσέχουμε να μην τα αναμειγνύουμε μεταξύ τους γιατί διασπώνται απότομα και μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό στα μάτια και στο αναπνευστικό σύστημα. Μην παραλείπετε επίσης, όταν καθαρίζετε να αερίζετε το σπίτι, να φοράτε πάντα γάντια προκειμένου να προστατεύετε τα χέρια σας.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Αναστάσιο Σπαντιδέα, παθολόγο-κλινικό φαρμακολόγο.
