«Πόσο διαρκούν τα συναισθήματα»; Αυτό ήταν το ερώτημα παλαιότερης μελέτης που δημοσιεύτηκε στο «Motivation and Emotion». Ενώ φαινομενικά το ερώτημα είναι απλό, η απάντηση είναι κάπως πιο περίπλοκη.
Σύμφωνα με την εν λόγω μελέτη, δεν ισχύει ότι τα αρνητικά συναισθήματα διαρκούν περισσότερο ενώ τα θετικά είναι φευγαλέα, όπως πιστεύεται. Ούτε πάντα η σημασία του γεγονότος που πυροδοτεί το συναίσθημα καθορίζει το πόσο αυτό θα διαρκέσει.
Από τι επομένως εξαρτάται η διάρκειά τους; Από την επίμονη σκέψη, αποκαλύπτει η μελέτη. Η σκέψη είναι ο κεντρικός καθοριστικός παράγοντας για τη διάρκεια των συναισθημάτων.
Για παράδειγμα, αν ποτέ μικροί εκφράσαμε ένα μεγάλο μας όνειρο και ένας ενήλικας το απέρριψε, αν η σκέψη μας ακόμα δεν το έχει ξεπεράσει, τότε δεν το έχει ξεπεράσει ούτε η καρδιά μας. Με άλλα λόγια, τα συναισθήματα που συνδέονται με καταστάσεις που αναπαράγουμε τακτικά στο μυαλό μας είναι τελικά εκείνα που αντέχουν στο χρόνο, είτε θετικά είτε αρνητικά.
Χρονομετρώντας τα συναισθήματα
Σε γενικές γραμμές, η αηδία, η ντροπή, η ταπείνωση, ο φόβος, η συμπόνια και ο εκνευρισμός διαρκούν λίγο εν αντιθέσει με το άγχος, την ελπίδα, την απόγνωση, τη χαρά, το μίσος και τη θλίψη, η οποία αποτελεί και το νικητήριο συναίσθημα χρονικά.
Η θλίψη μπορεί να διαρκέσει δύο φορές περισσότερο από το μίσος, το επόμενο πιο κοντινό σε διάρκεια συναίσθημα, επομένως ίσως τελικά το μυαλό μας να έχει την τάση να «κολλά» σε θλιβερές σκέψεις.
Ορισμένα συναισθήματα που φαίνονται να έχουν κοινά βρίσκονται, πάντα σύμφωνα με τη μελέτη, σε αντίθετα άκρα όσον αφορά τη διάρκειά τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο φόβος και το άγχος. Το πρώτο συναίσθημα είναι σύντομο ενώ το δεύτερο μπορεί να διαρκέσει πολύ.
Η ντροπή ξεπερνιέται σχετικά γρήγορα, αλλά οι ενοχές μένουν. Όλα αυτά τα χρονικά διαστήματα έχουν, όπως είπαμε, να κάνουν με την τάση του ατόμου να σκέφτεται το συναίσθημα και το περιστατικό που το έφερε στο φως.
Επομένως, όταν νιώθουμε άσχημα για πολύ καιρό, μήπως χρειάζεται απλά να ανακατευθύνουμε τη σκέψη μας, μην επιτρέποντάς της να μας επιβάλλεται;
Γιατί οφείλουμε να προσέχουμε τα λόγια μας
Αυτή η μελέτη αποκαλύπτει εν ολίγοις ότι κάθε συναίσθημα έχει πολύ διαφορετικό βάρος και μπορεί να είναι θέμα επιλογής τελικά στο ποιο θα παραμείνει ο νους μας.
Το ότι βιώνονται διαφορετικά, είναι μια σημαντική υπενθύμιση ότι έχουμε ευθύνη απέναντι στους συνανθρώπους μας, είτε είμαστε συνάδελφοι, δάσκαλοι, οικογένεια, φίλοι κ.λπ. να προσέχουμε τα λόγια μας, ειδικά όσον αφορά την πρόκληση συναισθημάτων που τείνουν να διαρκούν πιο πολύ, όπως αυτό της λύπης.
Τέλος, είναι ωφέλιμο να δούμε το μυαλό σαν τον ουρανό και τα συναισθήματα σαν τα σύννεφα που περνούν από αυτόν.
Είναι καλό κανείς να παρακολουθεί τα σύννεφα να ταξιδεύουν, αντί να προσκολλάται σε αυτά. Μια διαδικασία βέβαια που αν και ακούγεται εύκολη, μπορεί στην πραγματικότητα να είναι πολύ πιο δύσκολη ανάλογα το συναίσθημα και την κατάσταση με την οποία είμαστε αντιμέτωποι.
