Σε έναν κόσμο όπου η τεχνολογία καταγράφει σχεδόν κάθε μας κίνηση —από το τι τρώμε μέχρι πού βρισκόμαστε κάθε στιγμή— φαίνεται ότι τίποτα δεν μένει τελείως κρυφό (ούτε η απιστία). Ακόμα και οι πιο «ακίνδυνες» εφαρμογές στο κινητό μας μπορούν, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, να λειτουργήσουν ως αποδείξεις ενοχής. Ένα τέτοιο παράδειγμα; Οι εφαρμογές επιβράβευσης πελατών (loyalty cards), αυτές που χρησιμοποιούμε για να συγκεντρώνουμε πόντους όταν αγοράζουμε καφέ, φαγητό ή προϊόντα από σούπερ μάρκετ.
Οι ιδιωτικοί ερευνητές σήμερα δεν βασίζονται μόνο σε φυσική παρακολούθηση ή τηλεφωνικές καταγραφές. Αντίθετα, ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς τους περιλαμβάνει ανάλυση ψηφιακών δεδομένων. Συγκεκριμένα, ο ντετέκτιβ Άροντ Μποντ αποκάλυψε στη New York Post ότι οι εφαρμογές πιστότητας είναι πια ένα από τα εργαλεία που χρησιμοποιεί για να εντοπίζει ενδείξεις απιστίας. «Συνήθως δεν σου φαίνονται ύποπτες», λέει, «αλλά περιέχουν πάρα πολλές πληροφορίες για το πού και πότε βρισκόταν κάποιος».
Τα ψηφιακά ίχνη οδηγούν στην απιστία
Ας αναλύσουμε ένα υποθετικό σενάριο: Ένα άτομο λέει στον/στη σύντροφό του ότι δουλεύει μέχρι αργά. Την ίδια ώρα, όμως, στο κινητό του καταγράφεται συναλλαγή μέσω μιας εφαρμογής επιβράβευσης σε ένα εστιατόριο στην άλλη άκρη της πόλης. Η απόδειξη είναι εκεί — μαζί με την ακριβή ώρα και το μέρος. Ίσως να ήταν μια απλή έξοδος… Ίσως και όχι.
Οι εφαρμογές αυτές (όπως αυτές των καφέ, των σούπερ μάρκετ ή των φαρμακείων) καταγράφουν συνήθως:
- Την ημερομηνία και ώρα της αγοράς
- Την ακριβή τοποθεσία του καταστήματος
- Το τι αγοράστηκε
- Την επαναληψιμότητα (π.χ. «κάθε Πέμπτη, στο ίδιο σημείο»)
Ένας έξυπνος παρατηρητής —ή ένας ιδιωτικός ντετέκτιβ— μπορεί να συνθέσει μια ιστορία που δεν ταιριάζει με όσα λέει ο «ύποπτος». «Το ψηφιακό αποτύπωμα ενός ατόμου λέει πάντα μια ιστορία — το θέμα είναι να τη διαβάσεις σωστά», υπογραμμίζει ο ειδικός.
Το θέμα δεν είναι να γίνουμε όλοι ντετέκτιβ ή να ψάχνουμε μανιωδώς τα κινητά των συντρόφων μας. Αυτό που τονίζουν πολλοί ειδικοί είναι ότι η εμπιστοσύνη και η επικοινωνία παραμένουν τα βασικά θεμέλια κάθε σχέσης. Όμως, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το γεγονός ότι ο ψηφιακός κόσμος έχει προσθέσει νέες διαστάσεις —και νέους κινδύνους— στην έννοια της εχεμύθειας.
Ίσως τελικά δεν είναι η τεχνολογία που μας «προδίδει», αλλά η απουσία ειλικρίνειας
Οι εφαρμογές, τα δεδομένα, οι πόντοι και τα GPS δεν έχουν πρόθεση — απλώς καταγράφουν. Αν κάτι αποκαλύπτεται, είναι επειδή προϋπήρχε. Σε μια εποχή όπου όλα αφήνουν ψηφιακά ίχνη, η πραγματική πρόκληση δεν είναι να κρύψεις, αλλά να επιλέξεις τη διαφάνεια. Γιατί καμία εφαρμογή, όσο «αθώα» κι αν φαίνεται, δεν μπορεί να καλύψει ένα ψέμα που αργά ή γρήγορα θα φανεί.