Ο Γουόρεν Μπάφετ έκανε αυτό που λίγοι περίμεναν. Ο εμβληματικός Αμερικανός επενδυτής, επιχειρηματίας, φιλάνθρωπος, αυτοδημιούργητος δισεκατομμυριούχος και αναμφισβήτητα ο πιο πολυσυζητημένος επενδυτής της αγοράς μετοχών των καιρών μας ανακοίνωσε την παραίτηση του από τη διοίκηση της Berkshire Hathaway, του ομίλου του οποίου υπήρξε επικεφαλής εδώ και έξι δεκαετίες.
Ο 94χρονος πλέον Γουόρεν Μπάφετ, θρυλικός επενδυτής της Γουόλ Στριτ και γνωστός ως Μάντης της Όμαχα, ανακοίνωσε τον διάδοχο του στην 60η ετήσια συνάντηση της Berkshire βάζοντας τέλος σε μια ιστορία ζωής γεμάτη επενδυτική (και lifestyle) σοφία.
Έχοντας δείξει το επιχειρηματικό του δαιμόνιο σε νεαρή ηλικία, ο Μπάφετ αγόρασε τις πρώτες του μετοχές σε ηλικία μόλις 11 ετών και επένδυσε σε διάφορες επιχειρήσεις ενώ μεγάλωνε.
Ο γιος της Λέιλα και του πολιτικού Χάουαρντ Μπάφετ -ο πατέρας του ήταν επίσης ιδιοκτήτης μιας μικρής χρηματιστηριακής εταιρείας, η οποία ασκούσε μεγάλη γοητεία στον νεαρό Γουόρεν- περνούσε πολλές ώρες ακούγοντας τη φλυαρία των επενδυτών και την αγωνιώδη εργασία τους.
Ο Μπάφετ γεννήθηκε στην Ομάχα της Νεμπράσκα στις 30 Αυγούστου 1930. Ήταν ο μοναχογιός της Λάιλα και του Χάουαρντ Μπάφετ
Στη λεζάντα κάτω από τη φωτογραφία του στη σχολική επετηρίδα ο Μπάφετ έγραψε: «Μου αρέσουν τα μαθηματικά, μελλοντικός χρηματιστής».
Ο Μπάφετ γοητεύτηκε από νωρίς από τις επενδύσεις και τις επιχειρήσεις και εργάστηκε σε διάφορες περιστασιακές δουλειές.
Στο δεύτερο έτος της φοίτησής του, ξεκίνησε μια επιχείρηση με έναν φίλο του. Οι δυό τους αγόρασαν ένα φλιπεράκι και το εγκατέστησαν σε ένα τοπικό κουρείο.
Μέσα σε λίγους μήνες, είχαν στην κατοχή τους αρκετά φλιπεράκια, τα οποία τοποθετήθηκαν σε τρία κουρεία σε όλη την Ομάχα.
Αργότερα ο Μπάφετ πούλησε την επιχείρηση σε έναν βετεράνο του πολέμου για 1200 δολάρια.
Ο Γουόρεν Μπάφετ στέκεται μπροστά από το σπίτι όπου μεγάλωσε στην Ομάχα
Η αρχή είχε γίνει. Απρόθυμος να κάνει σπουδές αλλά πειθαρχημένος γιος, ο Μπάφετ ήθελε να μπει στον κόσμο των επιχειρήσεων χωρίς να σπουδάσει. Ο πατέρας του διαφώνησε.
Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα με πτυχίο στις επιχειρήσεις και συνέχισε στο Columbia Business School όπου και γνώρισε δύο άνδρες που είχαν μεγάλη επιρροή στη διαμόρφωση του mindset του.
Οι φημισένοι αναλυτές ασφαλείας Μπέντζαμιν Γκράχαμ και Ντέιβιντ Ντοντ έγιναν φίλοι και μέντορες του στη διθυραμβική πορεία του.
Ο πρώτος, ο Γκράχαμ ονομάστηκε ο πρύτανης της Γουόλ Στριτ καθώς ήταν ο πρωτοπόρος της έννοιας της επένδυσης σε αξία, η οποία αποτέλεσε τον ακρογωνιαίο λίθο της επενδυτικής φιλοσοφίας του Μπάφετ.
Για τον Μπάφετ η παρακολούθηση των μαθημάτων του Γκράχαμ για την ανάλυση τίτλων και η ανάγνωση του βιβλίου του, The Intelligent Investor, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωσή του ως επενδυτή.
Ο Μπάφετ διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα-Ομάχα
Ο Μάντης της Ομάχα ξεκίνησε την καριέρα του ως πωλητής επενδύσεων και αργότερα ενώθηκε με τον Γκράχαμ για να σχηματίσουν μια επιχείρηση συνεργασίας. Η εταιρεία Buffet Partnership ιδρύθηκε το 1956.
Το 1962, είδε μια άμεση επενδυτική ευκαιρία σε μια εταιρεία κλωστοϋφαντουργίας της Νέας Αγγλίας με την επωνυμία Berkshire Hathaway. Τη μετέτρεψε σε μια διαφοροποιημένη εταιρεία χαρτοφυλακίου.
Έχοντας δεσμευτεί να διαθέσει το 99 τοις εκατό του πλούτου του σε φιλανθρωπικές δραστηριότητες, κυρίως μέσω του Ιδρύματος Bill & Melinda Gates, ο Μπάφετ ίδρυσε το Giving Pledge μαζί με τον Μπιλ Γκέιτς, όπου οι δισεκατομμυριούχοι μπορούν να δεσμευτούν ότι θα δωρίσουν τουλάχιστον το ήμισυ της περιουσίας τους σε σκοπούς κοινωνικής πρόνοιας.
Ο Γουόρεν Μπάφετ έχει μοιραστεί κατά καιρούς συμβουλές για τη ζωή και τις επιχειρήσεις στη διάρκεια της εντυπωσιακής καριέρας και πορείας του.
Από επενδυτικές συμβουλές σε νουθεσίες για το πώς να είσαι σωστός γονιός, ο δισεκατομμυριούχος έχει προσφέρει πολλά πολύτιμα μαθήματα ζωής στα 55 χρόνια που ηγείται τη Berkshire Hathaway.
Αποχωρώντας από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου μέχρι το τέλος του 2025, ο Μπάφετ αφήνει πίσω του μέγαλο απόθεμα σοφίας για οποιονδήποτε, από ισχυρούς ηγέτες μέχρι εκείνους που προσπαθούν να ανέβουν στην εταιρική ιεραρχία.
Ο Μπάφετ παντρεύτηκε την πρώτη του σύζυγο, Σούζαν, το 1952. Απέκτησαν μαζί τρία παιδιά: τον Πίτερ, τον Χάουαρντ και τη Σούζαν. Eδώ η οικογένεια στην παραλία.
Ο 94χρονος πέρασε περίπου 70 χρόνια διδάσκοντας μαθήματα επενδύσεων και μαθήματα ζωής. Εραστής του διαλόγου και της συζήτησης («πολύτιμη πηγή γνώσεων» έχει πει), ο Μπάφετ ήξερε να ακούει τους μαθητές και συνεργάτες του για να «στοιχειοθετήσει» τη δική του σοφία.
«Η διδασκαλία, όπως και η συγγραφή, με έχει βοηθήσει να αναπτύξω και να διευκρινίσω τις δικές μου σκέψεις» είπε ο Μπάφετ σε μια ομιλία του το 2020 προς τους αποφοίτους του Πανεπιστημίου της Νεμπράσκα-Λίνκολν.
Ως αποχαιρετισμό στο κλείσιμο μιας μεγάλης καριέρας στην αγορά του σήμερα, ακολουθούν μαθήματα ζωής και συμβουλές από τον Γουόρεν Μπάφετ, ετών 94 και παντοτινού Μάντη της Ομάχα:
«Χρειάζονται 20 χρόνια για να χτίσεις μια φήμη και πέντε λεπτά για να την καταστρέψεις»
«Θα επικεντρωνόμουν στα πράγματα που ήταν καλά στη ζωή σας παρά στα κακά που συμβαίνουν, γιατί τα κακά πράγματα συμβαίνουν» είπε ο Μπάφετ στη ετήσια συνάντηση της Berkshire το Σάββατο, σύμφωνα με το Morningstar. «Μπορεί συχνά να είναι μια υπέροχη ζωή ακόμη και με μερικές κακές στιγμές».
«Οι εξαιρετικά πλούσιοι γονείς θα πρέπει να αφήνουν στα παιδιά τους αρκετά ώστε να μπορούν να κάνουν οτιδήποτε, αλλά όχι τόσα ώστε να μην μπορούν να κάνουν τίποτα» έγραψε ο Μπάφετ σε επιστολή προς τους μετόχους το 2024.
«Μη μπερδεύετε το κόστος ζωής με το επίπεδο ζωής».
«Αναζητήστε εργασία καταρχάς στον τομέα που θα ευδοκιμήσετε και κυρίως με τους ανθρωπότυπους που θα σας ταιριάζουν, αν έχετε την πολυτέλεια και δεν εργάζεστε από ανάγκη για το νοίκι σας» έχει πει σε μαθητές του. «Αναγνωρίζω ότι η πραγματικότητα της εργασιακής αγοράς μπορεί να παρεμποδίσει αυτό που θα σας πω αλλά σας προτρέπω παρόλα αυτά να μην εγκαταλείψετε ποτέ την αναζήτηση, γιατί όταν βρείτε αυτή τη δουλειά, δεν θα εργάζεστε πια».
«Η τιμή είναι αυτό που πληρώνετε. Η αξία είναι αυτό που αποκτάτε»
«Οι άνθρωποι με τους οποίους σχετίζεστε είναι εξαιρετικά σημαντικοί για την πορεία της ζωής σας. Μην περιμένετε ότι θα πάρετε κάθε απόφαση σωστά. Η ζωή σας θα προχωρήσει όπως ορίζετε από τις επιλογές των σχέσεων σας και τους ανθρώπους που σας περιτριγυρίζουν. Τους συναδέλφους, τους ανθρώπους που θαυμάζετε, και αυτούς που γίνονται τελικά φίλοι σας».
«Οφείλετε να αναζητήσετε τη δουλειά που θα επιλέγατε αν δεν χρειαζόταν να εργαστείτε. Μην συμβιβάζεστε με τίποτα λιγότερο από το να εργάζεστε για μια εταιρεία που θαυμάζετε ή για ανθρώπους που θαυμάζετε — να κάνετε τη δουλειά που αν δεν χρειαζόσασταν τα χρήματα, θα ήταν η δουλειά που θα πηδούσατε από το κρεβάτι το πρωί για να την κατακτήσετε κάθε μέρα» είπε σε μια συνέντευξη το 2020.
«Ένας απλός κανόνας καθορίζει τον τρόπο που κινούμε επενδυτικά. Είμαι φοβισμένος όταν οι άλλοι είναι άπληστοι, και είμαι άπληστος όταν οι άλλοι είναι φοβισμένοι» έγραψε σε ένα άρθρο του το 2008 για την εφημερίδα The New York Times.
«Ο κίνδυνος προέρχεται από το να μην ξέρετε τι κάνετε» έγραψε στο The Essays of Warren Buffett: Lessons for Corporate America το 2015.
«Οι άνθρωποι έχουμε συναισθήματα, αλλά πρέπει να τα αφήνουμε έξω από την πόρτα όταν επενδύουμε» είπε στην τελευταία, ετήσια συνεδρίαση της Berkshire.
«Κανόνας πρώτος: Δεν χάνουμε ποτέ χρήματα. Κανόνας δεύτερος: Μην ξεχνάς ποτέ τον πρώτο κανόνα»
«Ποτέ μην επενδύεις σε μία επιχείρηση που δεν καταλαβαίνεις».
«Ο πιο χαζός λόγος για να αγοράσεις μία μετοχή, είναι επειδή ανεβαίνει».
«Ο χρόνος είναι φίλος των υπέροχων επιχειρήσεων και εχθρός των μέτριων εταιρειών».
«Αν γίνω αυστηρός με τον εαυτό μου σχετικά με τη φιλανθρωπία, θυμάμαι τι μας είπε αρχικά ο Γουόρεν Μπάφετ» έγραψε η μακροχρόνια φίλη του Μελίντα Φρεντς Γκέιτς στην αυτοβιογραφία της για τον μέντορα της Γουόρεν Μπάφετ. «Είπε ο Γουόρεν: Εργάζεστε πάνω στα προβλήματα που άφησε πίσω η κοινωνία, και τα άφησε πίσω για κάποιο λόγο. Είναι δύσκολα, σωστά; Οπότε μην είστε τόσο αυστηροί με τον εαυτό σας».
«Αν μας έδινε η ιστορία όλες τις απαντήσεις, τότε η λίστα Forbes με τους 400 πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο θα απαρτιζόταν από βιβλιοθηκάριους».
«Η Γουόλ Στριτ είναι το μόνο μέρος στο οποίο οι άνθρωποι πηγαίνουν με μια Rolls Royce για να λάβουν συμβουλές από αυτούς που παίρνουν το μετρό».
«Μία μετοχή, την οποία δεν είσαι διατεθειμένος να κρατήσεις για δέκα χρόνια, δεν επιτρέπεται να την κατέχεις ούτε για δέκα λεπτά».
«Το ερώτημα, πώς γίνεσαι πλούσιος, είναι εύκολο να απαντηθεί. Αγόρασε ένα δολάριο, αλλά μην πληρώσεις περισσότερα από 50 σεντ για αυτό».
«Κάποιος κάθεται στη σκιά σήμερα επειδή κάποιος φύτεψε ένα δέντρο πριν από πολύ καιρό».
«Οι ευκαιρίες έρχονται σπάνια. Όταν βρέχει χρυσάφι, βγάλτε έξω τον κουβά, όχι τη δακτυλήθρα»
«Ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλο είναι το ταλέντο ή οι προσπάθειες, μερικά πράγματα απλά χρειάζονται χρόνο. Δεν μπορείς να γεννήσεις μωρό σε έναν μήνα αφήνοντας εννέα γυναίκες έγκυες».
«Μην παραλείπεις κάτι που είναι ελκυστικό σήμερα γιατί νομίζεις ότι θα βρεις κάτι καλύτερο αύριο».
«Μόνο όταν πέσει η παλίρροια, θα καταλάβεις ποιος κολυμπάει γυμνός».
«Υπάρχει ταξικός πόλεμος, αλλά είναι η δική μου τάξη, η πλούσια τάξη, που κάνει αυτόν τον πόλεμο -και αυτή που τον κερδίζει»
«Η τιμιότητα είναι ένα πολύ ακριβό δώρο. Μην την περιμένεις από φθηνούς ανθρώπους».
«Είναι οδυνηρό, να κάθεσαι πάνω σε τόσο πολλά χρήματα. Ακόμη πιο οδυνηρό όμως είναι να κάνεις κάτι χαζό με αυτά».
«Τα χρήματα απλώς βγάζουν προς τα έξω τα βασικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων. Αν ήταν βλάκες πριν αποκτήσουν χρήματα, μόλις γίνουν πλούσιοι είναι απλώς δισεκατομμυριούχοι βλάκες».
«Συγκεντρώστε τις επενδύσεις σας. Αν διαθέτετε ένα χαρέμι με σαράντα γυναίκες, δεν θα γνωρίσετε καμία από αυτές καλά».
«Θα πρέπει να γράψετε τον επικήδειό σας και να βρείτε πώς να ζήσετε σύμφωνα με αυτόν».
Φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο της της Susie Buffett όπως δημοσιεύτηκαν στο CNN International.
*Από τον Λουκά Καρνή
