Αν είσαι αυτό που λέμε γλυκατζής, δεν είσαι ο/η μόνος/η. Ο εγκέφαλός μας είναι προγραμματισμένος να βρίσκει τη γλυκιά γεύση ευχάριστη. Όταν νιώθεις κουρασμένος/η, η ζάχαρη μπορεί να σου προσφέρει μια γρήγορη έκρηξη ενέργειας και αυτή δεν είναι η μόνη περίπτωση που σε κάνει να την λαχταράς. Όμως, όπως είναι ευρέως γνωστό, η υπερβολική κατανάλωση, κρύβει πολλούς σοβαρούς κινδύνους.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (American Heart Association), οι ενήλικες και οι νέοι στις ΗΠΑ καταναλώνουν κατά μέσο όρο περίπου 17 κουταλάκια του γλυκού πρόσθετης ζάχαρης την ημέρα. Αυτό είναι 2 με 3 φορές παραπάνω από την προτεινόμενη ημερήσια πρόσληψη. Σύμφωνα με την AHA, οι άνδρες δεν θα πρέπει να καταναλώνουν πάνω από 9 κουταλάκια του γλυκού πρόσθετης ζάχαρης ενώ οι γυναίκες όχι πάνω από 6 ημερησίως.
Οι βασικές πηγές πρόσθετης ζάχαρης είναι τα έτοιμα ροφήματα, επιδόρπια του εμπορίου, γλυκά αρτοσκευάσματα κ.λπ. Όμως, ακόμα και τρόφιμα που φαίνονται υγιεινά μπορεί να περιέχουν μεγάλες ποσότητες πρόσθετης ζάχαρης, γι’ αυτό είναι σημαντικό να διαβάζουμε πάντα τις ετικέτες.
Πώς τώρα θα καταλάβεις αν το έχεις παρακάνει;
Αν παρατηρείς αυτά τα σημάδια, προσπάθησε να μειώσεις την πρόσθετη ζάχαρη…
…και να επικεντρωθείς σε ισορροπημένα γεύματα με φυτικές ίνες, πρωτεΐνη και «καλά» λιπαρά. Η σταθεροποίηση του σακχάρου στο αίμα μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση της ενέργειας, στη βελτίωση της διάθεσης και στη γενική υποστήριξη της υγείας.
1. Απότομες μεταπτώσεις της διάθεσης
Αν η διάθεσή σου ανεβοκατεβαίνει σαν… καρδιογράφημα, αυτό μπορεί να σχετίζεται με την ποσότητα ζάχαρης που καταναλώνεις. Η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης μπορεί να προκαλέσει αυξομειώσεις στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, οδηγώντας σε ξαφνικές αλλαγές. Αυτές οι διακυμάνσεις μπορεί να σε κάνουν να αισθάνεσαι χαρούμενος/η τη μία στιγμή και ευερέθιστος/η ή αγχωμένος/η την άλλη.
2. Αύξηση βάρους
Η ανεπιθύμητη αύξηση του βάρους μπορεί να είναι αποτέλεσμα υπερβολικής πρόσθετης ζάχαρης. Η πολλή ζάχαρη, ειδικά από γλυκά, έτοιμα ροφήματα και σνακ, προσθέτει άδειες θερμίδες που μπορούν εύκολα να συμβάλουν στην αύξηση των κιλών όταν καταναλώνονται συχνά.
3. Εξανθήματα και ζάχαρη
Αν έχεις εξανθήματα, οι γλυκές λιχουδιές μπορεί να είναι ο ένοχος. Η υψηλή κατανάλωση ζάχαρης μπορεί να αυξήσει τη φλεγμονή και να προκαλέσει ορμονικές αλλαγές που συμβάλλουν στην εμφάνιση ακμής. Τρόφιμα με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη μπορεί επίσης να διεγείρουν την έκκριση λιπαρότητας στην επιδερμίδα, το οποίο ενδέχεται να οδηγήσει σε εξανθήματα.
4. Έλλειψη ενέργειας
Η αίσθηση της κόπωσης μπορεί να είναι αποτέλεσμα μιας διατροφής γεμάτης ζάχαρη. Αν και η ζάχαρη προσφέρει εγρήγορση, συνήθως ακολουθείται από μια απότομη πτώση που μας αφήνει πιο κουρασμένους. Αυτές οι αυξομειώσεις μπορούν να εξαντλήσουν τα συνολικά επίπεδα ενέργειάς μας κατά τη διάρκεια της ημέρας.
5. Αϋπνία και ζάχαρη
Αν έχεις προβλήματα με τον ύπνο, ρίξε μια ματιά στη νυχτερινή σου ρουτίνα και τα γλυκά που καταναλώνεις το βράδυ. Η κατανάλωση ζαχαρούχων τροφίμων, ειδικά τη νύχτα, μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή μελατονίνης και να διαταράξει τον κύκλο του ύπνου. Τα πάνω-κάτω του σακχάρου στο αίμα μπορεί επίσης να προκαλέσουν ξυπνήματα κατά τη διάρκεια της νύχτας ή ανήσυχο ύπνο.
6. Αυξημένη όρεξη
Νιώθεις υπερβολική πείνα; Μπορεί να φταίει η πρόσθετη ζάχαρη στη διατροφή σου. Η ζάχαρη μπορεί να επηρεάσει τις ορμόνες που ρυθμίζουν την πείνα, όπως η λεπτίνη και η γκρελίνη, κάνοντάς το πιο δύσκολο να νιώσεις χορτάτος/η. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συνεχείς λιγούρες και υπερφαγία.
7. Ευερεθιστότητα
Μα γιατί τόσα νεύρα; Μήπως φταίνε εκείνα τα μπισκότα; Τα καλά νέα είναι ότι αυτή η κακή διάθεση μπορεί να βελτιωθεί αν μειώσεις τη ζάχαρη. Όταν το σάκχαρο στο αίμα πέφτει μετά από ένα γλυκό γεύμα ή σνακ, μπορεί να σε αφήσει εκνευρισμένο/η ή ευέξαπτο/η. Η σταθεροποίηση του σακχάρου στο αίμα βοηθά στη βελτίωση της συναισθηματικής ρύθμισης και της συγκέντρωσης, επισημαίνουν οι ειδικοί.