Η κλιματική αλλαγή παρέτεινε κατά σχεδόν ένα μήνα τις ημέρες ακραίας ζέστης στην Ελλάδα το 2024 υπολογίζει νέα μελέτη, η οποία πάντως πάσχει από σημαντικό βαθμό αβεβαιότητας.
Από τις 81 ημέρες καύσωνα που καταγράφηκαν πέρυσι στη χώρα, οι 28 ήταν άμεσο αποτέλεσμα της παγκόσμιας θέρμανσης, διαπιστώνει η μελέτη που παρουσίασαν ο Ερυθρός Σταυρός και οι οργανώσεις World Weather Attribution, Climate Central.
Το φαινόμενο είναι παγκόσμιο, καθώς σύμφωνα με την ανάλυση η κλιματική αλλαγή διπλασίασε τις ημέρες ακραίας ζέστης σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου το τελευταίο 12μηνο.
Περίπου 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι, σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού, υπολογίζεται ότι έζησαν σε αυτό το διάστημα τουλάχιστον έναν επιπλέον μήνα καυσώνων λόγω κλιματικής αλλαγής,
Η ανάλυση πάντως δεν έχει υποβληθεί σε ανεξάρτητο έλεγχο και βασίζεται σε μια μεθοδολογία που έχει επικριθεί ως αναξιόπιστη, καθώς βασίζεται σε υπολογιστικά μοντέλα που αδυνατούν να προσομοιώσουν με ακρίβεια τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
«Το πιο θανατηφόρο φαινόμενο»
Οι καύσωνες προκαλούν θανάτους, καταστρέφουν τις σοδειές και επιβαρύνουν συστήματα υγείας και δίκτυα ηλεκτροδότησης, τονίζουν οι συντάκτες της μελέτης.
«Αν και οι πλημμύρες και οι κυκλώνες συχνά κυριαρχούν στα πρωτοσέλιδα, η ζέστη είναι αναμφίβολα το πιο θανατηφόρο ακραίο φαινόμενο» τονίζει η έκθεση.
«Με κάθε βαρέλι πετρελαίου που καίγεται, κάθε τόνο διοξειδίου του άνθρακα που απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα, και κάθε κλασματική αύξηση της θερμοκρασίας, οι καύσωνες θα πλήττουν όλο και περισσότερους ανθρώπους» προειδοποίησε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Φριντερίκε Ότο, κλιματολόγος του Imperial College του Λονδίνου και μέλος της συντακτικής ομάδας.
Οι ερευνητές εξέτασαν μετεωρολογικά δεδομένα για τους καύσωνες της περιόδου από 1η Μαΐου 2024 ως την 1η Μαΐου 2025. Ως «ημέρες ακραίας ζέστης» ορίστηκαν αυτές που ξεπέρασαν το 90% των ανώτερων θερμοκρασιών που καταγράφηκαν σε κάθε περιοχή το διάστημα 1991-2000.
Η ανάλυση έδειξε ότι, χωρίς την κλιματική αλλαγή οι περισσότερες χώρες του κόσμου θα είχαν ζήσει περίπου τις μισές μέρες καύσωνα.
Το πλήγμα ήταν ιδιαίτερα βαρύ για την Καραϊβική, με το Πουέρτο Ρίκο να καταγράφει 161 καύσωνα στο διάστημα της μελέτης. Χωρίς την κλιματική αλλαγή, προκύπτει από την ανάλυση, το νούμερο θα περιοριζόταν στις 48 ημέρες.
Στην Αθήνα, οι ομπρέλες έχουν γίνει σύνηθες αξεσουάρ τις ημέρες με ζέστη (SOOC)
Το 2024 ήταν εξάλλου το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ, σημαντικά πάνω από το προηγούμενο ρεκόρ του 2024.
Η μέση παγκόσμια θερμοκρασία, ως μέσος όρος της περασμένης πενταετίας, βρίσκεται σήμερα 1,3 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Η ανάλυση επισημαίνει επίσης την έλλειψη δεδομένων για τις επιπτώσεις της ζέστης στην υγεία σε χώρες χαμηλού εισοδήματος.
Ακόμα και σε πλουσιότερες χώρες, οι θάνατοι από θερμοπληξία υποκαταγράφονται ή αποδίδονται σε παθήσεις όπως η καρδιοπάθεια και η νεφρική ανεπάρκεια.
«Ο κόσμος δεν πέφτει νεκρός στον δρόμο στη διάρκεια καυσώνων –πεθαίνει είτε σε νοσοκομεία είτε σε σπίτια με ανεπαρκή μόνωση και επομένως δεν γίνεται ορατός» είπε η Ότο, η κλιματολόγος του Imperial College.
Σύμφωνα με την έκθεση, για την αντιμετώπιση του κινδύνου απαιτούνται σχέδια δράσης, κανόνες για την προστασία των εργαζομένων και οικοδομικοί κανονισμοί που δίνουν έμφαση στη σκίαση και τον αερισμό.
Ωστόσο τα μέτρα προσαρμογής στη νέα πραγματικότητα δεν επαρκούν, τονίζει η ερευνητική ομάδα. Ο μόνος τρόπος να περιορίσουμε τους καύσωνες είναι η μείωση των εκπομπών άνθρακα.
*Από τον Βαγγέλη Πρατικάκη
