Τι κι αν οι ειδικοί προειδοποιούν για την «καταστροφή του ρομαντισμού» από την κουλτούρα του casual sex και τις dating εφαρμογές; Τι κι αν η τεχνητή νοημοσύνη απειλεί να μας φτιάξει τον τέλειο σύντροφο με ένα prompt; Νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόι καταρρίπτει τα στερεότυπα, δείχνοντας ότι οι φοιτητές σήμερα ερωτεύονται με τον ίδιο σχεδόν τρόπο όπως και πριν από μια δεκαετία. Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Personal Relationships, παρακολούθησε πώς περιγράφουν οι φοιτητές την εξέλιξη μιας ρομαντικής σχέσης και διαπίστωσε ότι τα βασικά στάδια παραμένουν σταθερά από το 2012 έως το 2022 — παρ’ όλη την τεχνολογική έκρηξη, την πανδημία, τα social media και τις εφαρμογές γνωριμιών που διπλασίασαν τη χρήση τους σε αυτή τη δεκαετία. Όπως εξηγεί ο επικεφαλής ερευνητής Μπράιαν Ογκόλσκι: «Ο τρόπος που οι νέοι σκέφτονται τις σχέσεις σήμερα δεν διαφέρει πολύ από ό,τι πριν 10 ή 20 χρόνια. Απλώς, πλέον ο έρωτας διανύει πιο πολύπλοκες και ποικιλόμορφες διαδρομές».
Τα 4 στάδια του σύγχρονου φοιτητικού έρωτα
Η μελέτη βασίστηκε σε απαντήσεις 259 φοιτητών, σε δύο φάσεις της έρευνας με διαφορά 10 ετών. Οι συμμετέχοντες περιέγραψαν με δικά τους λόγια την τυπική πορεία μιας σχέσης. Από τις απαντήσεις αναδύθηκαν τέσσερα βασικά στάδια:
-
Flirtationship – Φάση του φλερτ και της εξερεύνησης. Εδώ ξεκινά το ενδιαφέρον, το πείραγμα, τα μηνύματα, οι ψηφιακές και δια ζώσης αλληλεπιδράσεις. Πολλές φορές ξεκινά από μια φιλία που μετατρέπεται σταδιακά σε κάτι περισσότερο.
-
Relationship potential – Το «δοκιμαστικό» στάδιο, με ραντεβού και φλερτ, χωρίς όμως να υπάρχει αποκλειστικότητα. Οι φοιτητές ξεκαθάρισαν ότι δεν θεωρούν το dating ως σχέση — είναι περισσότερο μια δοκιμασία, μια παρατήρηση της χημείας και της δυναμικής.
-
In a relationship – Εδώ μπαίνει η ταμπέλα. Το ζευγάρι γίνεται επίσημο, συστήνεται σε φίλους και οικογένεια, αποδέχεται τη μονογαμία και συχνά χτίζει πιο βαθιές συναισθηματικές και σωματικές συνδέσεις.
-
Commitment or bust – Το κρίσιμο σταυροδρόμι. Είτε η σχέση προχωρά σε πιο σοβαρή δέσμευση (π.χ. συγκατοίκηση, μελλοντική συμβίωση ή γάμο) είτε οδηγείται στη διάλυση. Εδώ κάνουν την εμφάνισή τους οι πρώτες μεγάλες συγκρούσεις και συζητήσεις για το μέλλον.
Ο ρόλος της τεχνολογίας
Ίσως το πιο απρόσμενο εύρημα της μελέτης ήταν ότι ο έρωτας δεν συνδεόταν τόσο συχνά με την τεχνολογία. Αν και το 2022 οι εφαρμογές γνωριμιών χρησιμοποιούνται από πάνω από το 30% των νέων (έναντι 15% το 2012), οι φοιτητές και των δύο εποχών μίλησαν για τις σχέσεις τους χωρίς να θεωρούν ότι η τεχνολογία αλλάζει τους βασικούς κανόνες.
Ανέφεραν το Snapchat, τα μηνύματα ή τα likes με τον ίδιο τρόπο που παλαιότερες γενιές ανέφεραν τα τηλεφωνήματα ή τις βόλτες στην πλατεία: ως μέσα επικοινωνίας, όχι ως μηχανισμούς παραγωγής έρωτα.
Παρά τον δημόσιο πανικό για την «κουλτούρα του σεξ μιας βραδιάς», λίγοι φοιτητές ανέφεραν hook-up καταστάσεις, και όσοι το έκαναν, συνήθως τις ενέταξαν σε ήδη υπάρχουσες σχέσεις. Η σύνδεση μεταξύ σεξουαλικής οικειότητας και συναισθηματικής δέσμευσης παραμένει ισχυρή, ενάντια στο δημοφιλές αφήγημα της «κατάρρευσης του ρομαντισμού».
Από τον αρραβώνα στη συγκατοίκηση
Η μόνη αξιοσημείωτη διαφορά ανάμεσα στο 2012 και το 2022 ήταν η αλλαγή στα ρομαντικά ορόσημα. Οι φοιτητές του 2012 αναφέρονταν πιο συχνά στον αρραβώνα ως αναμενόμενο επόμενο βήμα. Αντίθετα, οι νέοι του 2022 μιλούν περισσότερο για συγκατοίκηση. Η μετατόπιση που παρουσιάζει ο έρωτας ευθυγραμμίζεται με ευρύτερες κοινωνικές αλλαγές.
Όταν η φιλία γίνεται έρωτας
Οι συμμετέχοντες του 2022 ανέφεραν πιο συχνά ότι οι σχέσεις τους ξεκίνησαν από φιλίες — κάτι που έρχεται σε αντίθεση με την εικόνα των τυχαίων συναντήσεων σε apps. Αναγνώρισαν επίσης περισσότερο τις δυσκολίες των σχέσεων και ανέφεραν πιο συχνά χωρισμούς, δείχνοντας μια πιο ρεαλιστική και ώριμη στάση.
