Πόσες φορές απαντάμε «Καλά!» στην κλασική ερώτηση «Τι κάνεις;», ενώ μέσα μας μπορεί να νιώθουμε άγχος, λύπη, θυμό ή απογοήτευση; Αυτή η συνήθεια του «surface acting» – δηλαδή να παίζουμε έναν ρόλο και να μην δείχνουμε τα πραγματικά μας συναισθήματα – έχει παγιωθεί όχι μόνο στους εργασιακούς μας χώρους αλλά και στις προσωπικές μας σχέσεις. Ωστόσο, η επιστημονική έρευνα δείχνει πως η υποκρισία βλάπτει την ψυχική μας υγεία, μειώνει την απόδοση στη δουλειά και φθείρει τις σχέσεις μας.
Τι θα γινόταν αν αντί να κρύβουμε τα συναισθήματά μας, τα εκφράζαμε ειλικρινά; Αν δημιουργούσαμε ένα υποστηρικτικό περιβάλλον όπου μπορούμε να μιλάμε ανοιχτά για το πώς νιώθουμε, χωρίς φόβο ή ντροπή; Ακόμα και μία μικρή αλλαγή στις απαντήσεις μας στην καθημερινή ερώτηση «Τι κάνεις;» μπορεί να αποτελέσει πρόσφορο έδαφος για ουσιαστική σύνδεση.
Τι απαντάμε, εκτός από «καλά»
«Ευχαριστώ που ρωτάς. Πώς είμαι; Χμμ, τώρα που το σκέφτομαι, νιώθω…»
Αν το «καλά» είναι η πρώτη σου απάντηση χωρίς δεύτερη σκέψη, δοκίμασε να «παγώσεις» για λίγο. Πες την φράση αυτή και κάνε μια μικρή παύση για να νιώσεις τι ακριβώς συμβαίνει μέσα σου. Με αυτόν τον τρόπο αρχίζεις να ακούς τον εαυτό σου και να αναγνωρίζεις τα συναισθήματά σου, πράγμα που είναι το πρώτο βήμα για να τα διαχειριστείς.
«Είμαι λίγο αγχωμένος/η, στην πραγματικότητα»
Αυτή η σύντομη, ειλικρινής απάντηση είναι ένας «γλυκός» τρόπος να εκφράσεις ότι δεν είσαι εντάξει χωρίς να μοιραστείς υπερβολικά προσωπικά δεδομένα. Είναι σαν να βάζεις το πόδι σου στο νερό πριν βουτήξεις. Επίσης, μπορείς να πεις κάτι σαν:
- «Αυτή η ερώτηση είναι δύσκολη αυτήν την περίοδο»
- «Αχ, από πού να αρχίσω;»
Ανάλογα με την αντίδραση του συνομιλητή σου, μπορείς να επιλέξεις αν θέλεις να συνεχίσεις την κουβέντα ή όχι.
«Νιώθω σαν να ζω σε μαύρη κωμωδία!»
Το χιούμορ και οι μεταφορές είναι χρήσιμα εργαλεία για να μιλήσεις για τα δύσκολα με έναν πιο ελαφρύ τρόπο. Έτσι, δίνεις την ευκαιρία στον άλλον να καταλάβει πως περνάς δύσκολα χωρίς να τον επιβαρύνεις υπερβολικά.
Το χιούμορ και οι μεταφορές είναι χρήσιμα εργαλεία για να μιλήσεις για τα δύσκολα με έναν πιο ελαφρύ τρόπο. Έτσι, δίνεις την ευκαιρία στον άλλον να καταλάβει πως περνάς δύσκολα χωρίς να τον επιβαρύνεις υπερβολικά.
«Μπορώ να είμαι ειλικρινής μαζί σου; Περνάω δύσκολα»
Αυτή η πρόταση λειτουργεί ως προειδοποίηση πως θα σπάσεις το κοινωνικό πρωτόκολλο του «όλα καλά» και θα μιλήσεις ανοιχτά για τα δύσκολα. Με αυτόν τον τρόπο, βάζεις τον συνομιλητή σου σε εγρήγορση, ώστε να σου αφιερώσει πραγματικά την προσοχή του και να σου παράσχει τη στήριξη που χρειάζεσαι.
«Νιώθω και αγχωμένος/η και ευγνώμων ταυτόχρονα»
Η ζωή είναι πολύπλοκη και συχνά νιώθουμε περισσότερα από ένα συναισθήματα ταυτόχρονα. Το να εκφράζουμε αυτή την πολυπλοκότητα βοηθά στο να απομυθοποιήσουμε την ανάγκη να νιώθουμε μονίμως καλά. Μπορείς επίσης να πεις: «Είμαι χαρούμενος/η για τη δουλειά που πήρα, αλλά ταυτόχρονα νιώθω άγχος για όσα συμβαίνουν γύρω μας».
«Έχω πολλά στο μυαλό μου. Θα ήθελες να μιλήσουμε πιο σοβαρά;»
Σε αυτές τις δύσκολες εποχές, που οι βαθιές συζητήσεις γίνονται όλο και πιο σπάνιες, ας τολμήσουμε να είμαστε αυθεντικοί. Όταν αναγκάζουμε τον εαυτό μας να «παίζει θέατρο» διαρκώς, αυτό μας εξαντλεί και απομακρύνει τους άλλους. Η ειλικρίνεια δημιουργεί χώρο για αμοιβαία κατανόηση και στήριξη.
