Μια μελέτη, που διεξήχθη από αυστριακούς ερευνητές υποδηλώνει μια σύνδεση μεταξύ χιούμορ και νοημοσύνης. Σύμφωνα μάλιστα με τα συμπεράσματά τους, οι άνθρωποι που εκτιμούν ένα συγκεκριμένο είδος χιούμορ φέρονται να έχουν υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης από τον μέσο όρο.
Οι λάτρεις του μαύρου χιούμορ πετυχαίνουν καλύτερα αποτελέσματα σε τεστ IQ
Ίσως εμπεριέχει μια δόση τραγικής ειρωνείας, αλλά όπως αποδεικνύει η έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Cognitive Processing, το να γελά κανείς με ένα αστείο που αφορά το θάνατο ή την ασθένεια μπορεί να είναι σημάδι ευφυίας. Μακριά από την εικόνα του κυνικού και ψυχρού ή του σκληρού και αδιάφορου, οι λάτρεις του μαύρου χιούμορ φαίνεται να είναι πιο έξυπνοι, πιο ήρεμοι και λιγότερο επιθετικοί από τους άλλους.
Για να καταλήξουν σε αυτό το συμπέρασμα, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βιέννης υπέβαλαν 156 ενήλικες σε μια σειρά από τεστ που αφορούσαν την κατανόηση των μακάβριων αστείων. Τα αποτελέσματά τους ρίχνουν νέο φως στη σύνδεση μεταξύ γνωστικών ικανοτήτων και αντίληψης του χιούμορ.
Η εμπειρία στηρίχθηκε σε συγκεκριμένα σκίτσα, όπου ο κάθε συμμετέχων έπρεπε να δηλώσει αν καταλάβαινε και εκτιμούσε τα αστεία που παρουσιάστηκαν, πριν περάσει από τεστ νοημοσύνης, διάθεσης και επιθετικότητας. Το δείγμα αποτελούνταν από 76 γυναίκες και 80 άνδρες, με μέσο όρο ηλικίας 33 ετών.
Ποια τα αποτελέσματα της έρευνας;
Τα αποτελέσματα επέτρεψαν την κατανομή των συμμετεχόντων σε τρεις διακριτές ομάδες. Η ομάδα Ι, που αποτελούνταν από τα πιο μορφωμένα άτομα, ήταν εκείνη που κατάλαβε καλύτερα και εκτίμησε περισσότερο τα σκίτσα. Αυτή η ομάδα είχε επίσης τα υψηλότερα σκορ σε τεστ IQ: 109,7 για το προφορικό τεστ και 118,1 για το γραπτό τεστ.
Επιπλέον, τα άτομα αυτής της ομάδας εμφάνιζαν τα χαμηλότερα επίπεδα επιθετικότητας και κακής διάθεσης. Αντίθετα, η ομάδα ΙΙ περιλάμβανε εκείνους που κατάλαβαν εν μέρει τα αστεία, αλλά τα απέρριψαν έντονα. Το IQ τους ήταν κοντά στον μέσο όρο (101 και 97,8), αλλά η επιθετικότητα και η αρνητική διάθεση ήταν σημαντικά πιο έντονες.
Τέλος, η ομάδα ΙΙΙ παρουσίαζε μέτρια κατανόηση των σκίτσων και μέτριο ευχαριστημένο συναίσθημα. Τα σκορ IQ τους ήταν 96,8 και 102,8, με λιγότερη επιθετικότητα από την ομάδα ΙΙ.
Τι υποδηλώνει η προτίμηση του μαύρου χιούμορ;
Σε αντίθεση με κάποιες επικρατούσες απόψεις, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η απόλαυση που προκύπτει από την κατανόηση ταμπού αστείων δεν είναι δείγμα σκοτεινού χαρακτήρα, αλλά αντανάκλαση ενός πιο εξελιγμένου νοητικού μηχανισμού. Η μελέτη αυτή συμφωνεί με τις έρευνες που έχουν ήδη καθιερώσει μια συσχέτιση μεταξύ χιούμορ και IQ, αλλά αντικρούει την ευρέως διαδεδομένη πίστη ότι όσοι απολαμβάνουν το μαύρο χιούμορ είναι συνήθως γκρινιάρηδες.
Οι ερευνητές αναφέρουν, ότι η επεξεργασία του μαύρου χιούμορ ενδεχομένως απαιτεί μια σύνθετη διαδικασία επεξεργασίας πληροφοριών που ενεργοποιεί τόσο τις λεκτικές όσο και τις μη λεκτικές δεξιότητες. Αυτό καθιστά το μαύρο χιούμορ ένδειξη νοητικής ευελιξίας και ικανότητας να διαχειριστεί κάποιος τα παράδοξα και να κατανοήσει το παράλογο, ακόμα κι όταν είναι το πιο ανατριχιαστικό.
Οι ερευνητές τονίζουν επίσης ότι ορισμένα αρνητικά συναισθήματα, όπως η επιθετικότητα ή η συναισθηματική αστάθεια, μπορεί να περιορίσουν την ικανότητα του ατόμου να εκτιμήσει αυτό το είδος του χιούμορ. Με άλλα λόγια, όσο πιο σταθερός και ήρεμος είναι κάποιος, τόσο πιο ικανός είναι να απολαύσει τη μαύρη ειρωνεία ορισμένων αστείων, ακόμη κι αν αυτά αφορούν δύσκολα θέματα.
Μαύρο χιούμορ αλλά με ενσυναίσθηση
Η κατανόηση του μαύρου χιούμορ απαιτεί να χειριστεί κανείς πολλές ερμηνευτικές παραμέτρους του αστείου που εκφράζεται, να διατηρήσει συναισθηματική απόσταση ενώ παραμένει ικανός για ενσυναίσθηση. Αυτή η “πνευματική άσκηση” φαίνεται να χαρακτηρίζει τα ζωντανά μυαλά, ικανά να διαβάσουν «ανάμεσα στις γραμμές» χωρίς να υποκύπτουν στην αμηχανία.
Αυτό που αποδεικνύει η μελέτη είναι ότι το γέλιο, ακόμα κι όταν προκαλεί αμηχανία, μπορεί να αποκαλύψει πολλά για τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου μας. Και ότι ένα ξέσπασμα γέλιου μπροστά σε μια μακάβρια αστεία μπορεί, τελικά, να είναι το σημάδι ενός πιο ευφυούς μυαλού απ’ ό,τι φανταζόμαστε.
